«ΚΑΡΟΤΑ και μαστίγια!» ΠΩΣ ΤΟ Μεξικό σταμάτησε τα καραβάνια μεταναστών...

Από την Ταπατσούλα, μία πόλη στα νότια του Μεξικού, περίπου χίλιοι μετανάστες ξεκίνησαν το ταξίδι τους προς τις ΗΠΑ την Τετάρτη, 11 Δεκεμβρ...

Από την Ταπατσούλα, μία πόλη στα νότια του Μεξικού, περίπου χίλιοι μετανάστες ξεκίνησαν το ταξίδι τους προς τις ΗΠΑ την Τετάρτη, 11 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για το ένατο μεγάλο καραβάνι με τον ίδιο προορισμό που ξεκινά από τον Οκτώβρη, αλλά κανένα από τα προηγούμενα δεν έφτασε στο σύνορο της χώρας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως παραδέχθηκε και ο ίδιος σε πρόσφατη τοποθέτησή του, ο Ντόναλντ Τραμπ επικράτησε στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου λόγω του μεταναστευτικού, ένα θέμα που προφανώς απασχολεί πολλούς Αμερικανούς.
Αλλά ενώ ο 45ος και σύντομα 47ος πρόεδρος αρέσκεται να φοβερίζει τους υποστηρικτές του λέγοντας τους ότι ορθές μεταναστών καταφθάνουν στις ΗΠΑ, η αλήθεια είναι ότι κανένα μεγάλο καραβάνι αιτούντων άσυλο δεν έχει περάσει σε Αμερικανικό έδαφος από το 2018, σύμφωνα με τη Washington Post.
Αυτή η εξέλιξη μπορεί να αποδοθεί στις διάφορα μέτρα που έχει πάρει το κράτος του Μεξικού για να μειώσει τις ροές μεταναστών στο βόρειο σύνορό του.
Ένα από τα πρώτα σημαντικά καραβάνια μεταναστών, αποτελούμενο κυρίως από Ονδουριανούς, σχηματίστηκε το 2017 και χρειάστηκε σχεδόν ένα χρόνο για να φτάσει στην Τιχουάνα, στα σύνορα με την Καλιφόρνια, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Δημόσιας Πολιτικής του Πανεπιστημίου Rice. Τότε, το γεγονός είχε λάβει ελάχιστη δημοσιογραφική κάλυψη.
Τον Απρίλιο του 2018, ωστόσο, τα συντηρητικά αμερικανικά μέσα ενημέρωσης εστίασαν σε ένα άλλο καραβάνι περίπου 1.500 ατόμων που προερχόταν από την Ονδούρα, χαρακτηρίζοντάς το σύμβολο της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης. Ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε κατηγόρησει τους Δημοκρατικούς ότι ενθαρρύνουν τέτοιες πράξεις. «Θέλουν οι άνθρωποι να εισρέουν ανεξέλεγκτα στη χώρα μας», είχε γράψει στο Twitter.
Πώς το Μεξικό σταμάτησε τα καραβάνια μεταναστών
Από το 2019, το Μεξικό έχει χρησιμοποιήσει έναν συνδυασμό «καρότων και μαστιγίων» για να διαλύσει τα καραβάνια. Έχει χορηγήσει στους μετανάστες «ανθρωπιστικές βίζες» ή άλλα έγγραφα που επιτρέπουν βραχυπρόθεσμη παραμονή, έχει προσφέρει σε ορισμένους από αυτούς θέσεις εργασίας και έχει δεχτεί περισσότερες από μισό εκατομμύριο αιτήσεις ασύλου στο Μεξικό.
Η πρόεδρος της χώρας, Κλαούντια Σεϊνμπάουμ, έγραψε στο X (πρώην Twitter) στις 27 Νοεμβρίου ότι εξήγησε στον Τραμπ τη μεταναστευτική στρατηγική του Μεξικού μετά τη δασμολογική απειλή του. «Τον ενημέρωσα ότι τα καραβάνια δε φτάνουν στα βόρεια σύνορά μας, επειδή τα φροντίζουμε στο Μεξικό», έγραψε, ενώ τόνισε επίσης ότι η κυβέρνησή της σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ωστόσο, το Μεξικό έχει υιοθετήσει μια όλο και πιο σκληρή στάση απέναντι στα καραβάνια. «Σχεδόν ποτέ δεν ακούτε πια για ανθρωπιστικές βίζες», δήλωσε στη Washington Post ο αιδεσιμότατος Conrado Zepeda, ακαδημαϊκός και πρώην διευθυντής της Υπηρεσίας Προσφύγων των Ιησουιτών στο Μεξικό.
Ένα εκατομμύριο συλλήψεις μεταναστών στο Μεξικό μόνο το 2024
Ο Josué Goméz, του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Fray Matías de Córdova στην Tapachula, δήλωσε ότι διενεργείται μια ευρύτερη καταστολή της μετανάστευσης που έχει οδηγήσει σε περίπου 1 εκατομμύριο συλλήψεις στο Μεξικό μόνο φέτος.
Στο επίκεντρο αυτής της στρατηγικής είναι το «καρουσέλ», ένα σύστημα στο οποίο οι πράκτορες συλλαμβάνουν μετανάστες χωρίς χαρτιά σε οδοφράγματα ή τους κατεβάζουν από τα τρένα στο κεντρικό και βόρειο Μεξικό και τους μεταφέρουν με λεωφορεία στο νότο, όπου και αφήνονται ελεύθεροι. Συνήθως ξεκινούν και πάλι την προσπάθειά τους προς το βορρά, αλλά συχνά καταλήγουν να κάνουν τον ίδιο κύκλο - συλλαμβάνονται στο βορρά και απελευθερώνονται στο νότο.

 Ένα μεγάλο καραβάνι μεταναστών που διέσχισε το Μεξικό το 2018/Φωτογραφία: Getty Images

Αποτελούμενα από εκατοντάδες ή και χιλιάδες ανθρώπους, τα καραβάνια αμφισβητούν αυτή την πολιτική. Οι πράκτορες μετανάστευσης προσπαθούν να τα διασπάσουν σε μικρότερες ομάδες, οι οποίες μπορούν να συλληφθούν ευκολότερα, δήλωσε ο Goméz. «Ξεκολλάνε τη μία ομάδα μετά την άλλη», είπε.
Μερικές φορές οι πράκτορες πείθουν τους μετανάστες να εγκαταλείψουν τα καραβάνια υποσχόμενοι ανθρωπιστικές βίζες, οι οποίες στη συνέχεια δεν παραδίδονται, είπε. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν εμποδίσει τους μετανάστες να σταματήσουν για να ξεκουραστούν σε πάρκα ή πλατείες, πρόσθεσε. Όσοι είναι πιο αδύναμοι εξαντλούνται και μένουν πίσω από την κύρια ομάδα.
Γιατί οι μετανάστες συνεχίζουν να σχηματίζουν καραβάνια
Σε πολλές περιπτώσεις, οι αιτούντς άσυλο θέλουν να προστατευτούν καθώς περνούν από επικίνδυνα τμήματα αυτοκινητοδρόμων, όπου εγκληματικές ομάδες μπορεί να απαγάγουν και να εκβιάσουν μικρότερες ομάδες.
«Είναι ένας ασφαλής τρόπος για να φτάσουμε στην πόλη», δήλωσε η Ana Velarde, μια 23χρονη ταμίας από το Περού, μέλος του τελευταίου καραβανιού, η οποία δήλωσε ότι ο άμεσος στόχος της ήταν να φτάσει στην πόλη του Μεξικού.

Ένα μεγάλο καραβάνι μεταναστών που διέσχισε το Μεξικό το 2018/Φωτογραφία: Getty Images

Ο Tonatiuh Guillén, ο οποίος ήταν επικεφαλής της υπηρεσίας μετανάστευσης του Μεξικού το 2018-19, δήλωσε ότι οι μετανάστες συχνά σχηματίζουν καραβάνια ως έναν τρόπο για να αποκτήσουν κάποιο όφελος, όπως προσωρινή βίζα, από τις αρχές που επιδιώκουν να αποφύγουν τη βίαιη αντιπαράθεση.
Η Neyri Samaya, 41 ετών, πωλήτρια από τη Βενεζουέλα που ταξιδεύει με τον σύζυγό της και τα τρία παιδιά της, δήλωσε ότι το καραβάνι θα διαλυόταν αμέσως αν οι αρχές τους χορηγούσαν προσωρινή βίζα.
«Ο καθένας θα αναζητούσε τον δικό του τρόπο να ταξιδέψει, ίσως με λεωφορείο, και δε θα κλείναμε τους δρόμους», είπε.
Με πληροφορίες από Washington Post