Νίκος Καββαδίας...

Σαν σήμερα, 10 Φεβρουαρίου 1975, πεθαίνει ο ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής και ναυτικός Νίκος Καββαδίας.   Ο Νικος Καββαδίας,που πεθανε 10...

Σαν σήμερα, 10 Φεβρουαρίου 1975, πεθαίνει ο ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής και ναυτικός Νίκος Καββαδίας.

 

Ο Νικος Καββαδίας,που πεθανε 10/02/1975υπηρξε ενας ποιητής βιωματικός,αφηγούνταν όσα ζούσε και έγραφε στη γλώσσα των καραβιών.Μας έμαθε το τραβέρσο και τα λαμινάρια,το Μαραμπού και το αρμάρι
Μας σύστησε τον κόσμο των θαλασσινών και μας χάρισε :την προοπτική της αέναης περιπέτειας pic.twitter.com/q7bAWtenEY

— Marka2‼️ (@Marka2free) February 10, 2024

Ὁ Νίκος Καββαδίας γεννήθηκε τὸ 1910 σὲ μία μικρὴ πόλη τῆς Μαντζουρίας κοντὰ στὸ Χαρμπίν, ἀπὸ γονεῖς Κεφαλλονίτες. Πολὺ μικρὸς πρωτοταξίδεψε, ὅταν οἱ γονεῖς του ἀποφάσισαν νὰ ἐπιστρέψουν στὸ νησί τους, ἂν καὶ ἡ οἰκογένεια Καββαδία θὰ ζήσει ἐλάχιστα ἐκεῖ καὶ τελικό της λιμάνι θὰ εἶναι ὁ Πειραιᾶς, στὸν ὁποῖο μετοικεῖ τὸ 1921, ὅταν ὁ Νίκος εἶναι μόλις 11 ἐτῶν. Στὸν Πειραιᾶ ὁ ποιητὴς τελειώνει Δημοτικὸ καὶ Γυμνάσιο. Μαθητὴς ἀκόμη τοῦ δημοτικοῦ, γράφει τὰ πρῶτα του ποιήματα. Τὸ 1928 ἔδωσε ἐξετάσεις στὴν Ἰατρικὴ Σχολὴ ἀλλὰ τὴν ἴδια χρονιὰ ἀρρώστησε βαριὰ ὁ πατέρας του καὶ ἀναγκάστηκε νὰ δουλέψει. Τὸ 1929 μπαίνει ὑπάλληλος σὲ ἕνα ναυτικὸ γραφεῖο. Ἀντέχει μόνο λίγους μῆνες νὰ βλέπει τοὺς ἄλλους νὰ ταξιδεύουν. Τὰ καράβια κι ἡ θάλασσα εἶναι τὸ ὄνειρό του. Τὸν ἑπόμενο χρόνο, ἀμέσως μετὰ τὸ θάνατο τοῦ πατέρα του, μπαρκάρισε ναύτης στὸ φορτηγὸ Ἅγιος Νικόλαος καὶ γιὰ μερικὰ χρόνια συνεχίζει νὰ φεύγει μὲ τὰ φορτηγά, γυρίζοντας πίσω μονίμως ταλαιπωρημένος καὶ ἀδέκαρος... Ἡ ἀνέχεια τὸν κάνει ν᾿ ἀποφασίσει νὰ πάρει τὸ δίπλωμα τοῦ ἀσυρματιστῆ. Στὴν ἀρχὴ σκεφτότανε νὰ γίνει καπετάνιος, μὰ τὰ χρόνια εἶχαν περάσει, τὰ εἶχε φάει ἡ λαμαρίνα, καὶ τὸ δίπλωμα τοῦ ἀσυρματιστῆ ἦταν ὁ μόνος σύντομος καὶ ἀξιοπρεπὴς δρόμος γιὰ τὰ καράβια. Παίρνει τὸ δίπλωμά του τὸ 1939, ἀλλὰ ἀντὶ νὰ μπαρκάρει βρίσκεται στρατιώτης στὴν Ἀλβανία καὶ κατόπιν ξέμπαρκος στὴν Ἀθήνα μὲ τὴν γερμανικὴ Κατοχή. Μόλις τελείωσε ὁ πόλεμος, τὸ 1944, ξαναμπαρκάρει, ἀδιάκοπα πιά,ὡς ἀσυρματιστής, γυρίζοντας ὅλο τὸν κόσμο, ὡς τὸ Νοέμβριο τοῦ 1974. Ἔτσι εἶχε τὴν εὐκαιρία νὰ γυρίσει ὅλο τὸν κόσμο καὶ νὰ γνωρίσει τὶς ἀνοιχτὲς θάλασσες, τὰ ἐξωτικὰ λιμάνια καὶ νὰ ἀντλήσει ἀπὸ τὶς ἄμεσες ἐμπειρίες τοῦ τὸ ὑλικὸ γιὰ τὴν ποίησή του. Ἐπιστρέφοντας ἀπ᾿ τὸ τελευταῖο του ταξίδι κι ἐνῶ ἑτοίμαζε τὴν ἔκδοση τῆς τρίτης συλλογῆς τοῦ πέθανε ξαφνικὰ ἀπὸ ἐγκεφαλικὸ ἐπεισόδιο στὶς 10 Φεβρουαρίου τοῦ 1975. Τρεῖς μῆνες ἄντεξε μακριὰ ἀπὸ τὴ θάλασσα.

Ὁ Νίκος Καββαδίας εἶναι ἴσως ὁ μόνος ποὺ ἀξίζει τὸν χαρακτηρισμὸ τοῦ ἀπόλυτα βιωματικοῦ στὴν ποίησή του. Μιλάει πάντα γιὰ τὰ καράβια ποὺ ἔζησε, τοὺς ναυτικοὺς ποὺ γνώρισε, τοὺς ἔρωτες, τοὺς καυγάδες καὶ τοὺς θανάτους στὰ λιμάνια, μὲ τὴν γλώσσα τῶν καραβιῶν, ἀλλὰ καὶ κάποιους ἰδιωματισμοὺς τῆς Κεφαλλονιᾶς, νὰ μπλέκονται στὰ γνήσια λαϊκὰ ἑλληνικά του. Ὁ ἔρωτάς του γιὰ τὰ ταξίδια καὶ τὴ θάλασσα, πάθος τρομερό, σχέση ἀγάπης καὶ μίσους, ὁ ἴδιος ἔρωτας ποὺ τὸν ὁδήγησε νὰ μπαρκάρει μικρός, μόλις 19 ἐτῶν, ἀφήνοντας τὴν σίγουρη δουλειὰ τοῦ ναυτικοῦ γραφείου, εἶναι ὁρατὸς σὲ κάθε στίχο του, καὶ τόσο δυνατὸς ποὺ διαπερνᾶ τὸν ἀναγνώστη, τὸν κάνει νὰ ξεχάσει τὶς ἄγνωστες λέξεις καὶ τοὺς ναυτικοὺς ὅρους, καὶ νὰ συνεπαρθεῖ ἀπόλυτα ἀπὸ τὴν ἀλήθεια τοῦ λόγου τοῦ ποιητῆ. Ἀπὸ παιδὶ ἔνιωσε ἀκατανίκητη ἕλξη γιὰ τὴ θάλασσα γι᾿ αὐτὸ καὶ ἔγινε ναυτικός. Τὰ ποιήματά του ἔχουν ἔχουν πλαίσιο τὴ θάλασσα καὶ θέμα τὴ σκληρὴ ζωὴ τῶν ναυτικῶν. Ὡστόσο γιὰ τὸν Καββαδία, ποὺ εἶναι ἰδανικὸς ἐραστὴς «τῶν μακρυσμένων θαλασσῶν καὶ τῶν γαλάζιων πόντων», ἡ θάλασσα εἶναι ἕνας μαγικὸς κόσμος. Ἀπὸ αὐτὴ ἀντλεῖ δύναμη καὶ ἀγάπη γιὰ τὸν ἄνθρωπο.

Ὁ Νίκος Καββαδίας ἄφησε πολὺ λίγα πίσω του, μόλις τρεῖς ποιητικὲς συλλογές, ἕνα μυθιστόρημα καὶ τρία μικρὰ πεζά. Ταπεινὰ παρουσιάστηκε στὰ ἑλληνικὰ γράμματα, κι ἡ ταπεινότητά του αὐτή, μαζὶ μὲ τὴν μελοποίηση πολλῶν ποιημάτων του, τὸν ἔφερε κοντὰ στὴ μεγάλη πλειοψηφία τῶν Ἑλλήνων, κάνοντάς τον ἕναν ἀπὸ τοὺς πιὸ δημοφιλεῖς μας ποιητές, δυστυχῶς μετὰ τὸν θάνατό του. Τὴν ποιητική του ἐμφάνιση πραγματοποιεῖ τὸ 1933 μὲ τὴ συλλογὴ «Μαραμπού». Τὸ 1947 κυκλοφορεῖ τὸ δεύτερο ποιητικό του ἔργο «Πούσι». Τὸ 1975, λίγο μετὰ τὸ θάνατό του κυκλοφόρησε ἡ τρίτη καὶ τελευταία ποιητικὴ συλλογὴ τοῦ «Τραβέρσο». Ἔγραψε κι ἕνα σύντομο μυθιστόρημα ἀπὸ τὴ ζωὴ τῶν ταξιδεμένων Ἑλλήνων, τὴ «Βάρδια» (1954). Τὰ μικρὰ πεζὰ «Λί», «Τοῦ πολέμου» καὶ «Στὸ ἄλογό μου» κυκλοφόρησαν τὸ 1987. Τὸ «Λὶ» γυρίστηκε σὲ κινηματογραφικὴ ταινία τὸ 1995 μὲ τίτλο «Between the Devil and the Deep Blue Sea». Τὸ σύνολο τοῦ ἔργου τοῦ Νίκου Καββαδία κυκλοφορεῖ ἀπὸ τὶς Ἐκδόσεις «Ἄγρα».