ΕΡΕΥΝΑ-ΣΟΚ! «Το δουλεμπόριο των Αφρικανών μεταναστών «μεγάλη μπίζνα» στη Λιβύη χάρη στα λεφτά της ΕΕ...»

Μια έρευνα από τα Ηνωμένα Έθνη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα χρήματα που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε κρατικές οντότητες στη Λιβύη...

Μια έρευνα από τα Ηνωμένα Έθνη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα χρήματα που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε κρατικές οντότητες στη Λιβύη έχουν διευκολύνει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που κυμαίνονται από καταναγκαστική εργασία και σεξουαλική δουλεία έως βασανιστήρια.

Μέσω της οικονομικής υποστήριξης της Λιβυκής Ακτοφυλακής και της Λιβυκής Διεύθυνσης για την Καταπολέμηση της Παράνομης Μετανάστευσης (DCIM), η Ευρωπαϊκή Ένωση βοήθησε και υποκίνησε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ.

Στις 27 Μαρτίου 2023, τα Ηνωμένα Έθνη δημοσίευσαν τα ευρήματα μιας τριετούς έρευνας, επιβεβαιώνοντας ότι «αυθαίρετη κράτηση, δολοφονία, βιασμός, υποδούλωση, σεξουαλική σκλαβιά, εξωδικαστική δολοφονία και εξαναγκαστική εξαφάνιση» έχει γίνει μια «ευρεία πρακτική» στο άλλοτε ευημερούν έθνος της Λιβύης, το οποίο βυθίστηκε σε εμφύλιο πόλεμο από τον πόλεμο αλλαγής καθεστώτος του ΝΑΤΟ πριν από μια δεκαετία.

Ενώ τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας διαπιστώθηκε ότι ήταν ευρέως διαδεδομένα σε ολόκληρη τη χώρα, η έκθεση κατέγραψε τα δεινά των μεταναστών και κατηγόρησε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι έδωσε τη δυνατότητα στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας με έδρα την Τρίπολη να διαπράξει καταχρήσεις κατά Αφρικανών που ζητούν άσυλο στην Ευρώπη.

Η έκθεση ανέφερε στην εισαγωγική της ενότητα: «Η Αποστολή διαπίστωσε ότι εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας διαπράχθηκαν κατά μεταναστών σε χώρους κράτησης υπό τον πραγματικό ή ονομαστικό έλεγχο της Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Παράνομης Μετανάστευσης της Λιβύης, της Λιβυκής Ακτοφυλακής και της Μηχανής Υποστήριξης Σταθερότητας. Αυτές οι οντότητες έλαβαν τεχνική, υλικοτεχνική και νομισματική υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της για, μεταξύ άλλων, την αναχαίτιση και την επιστροφή των μεταναστών».

Με άλλα λόγια, αντί να αναχαιτίζει άμεσα τους μετανάστες που ταξιδεύουν με βάρκα στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναθέσει τη βρόμικη δουλειά στη Λιβυκή Ακτοφυλακή. Μόλις η ακτοφυλακή συλλαμβάνει τους μετανάστες, στέλνονται πίσω στη Λιβύη και μεταφέρονται τόσο σε επίσημες όσο και σε «μυστικές φυλακές», όπου συχνά τους εκμεταλλεύονται για οικονομικό όφελος μέσω καταναγκαστικής εργασίας, λύτρων ή σεξουαλικής σκλαβιάς.

«Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι οι μετανάστες υποδουλώθηκαν σε κέντρα κράτησης της Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Παράνομης Μετανάστευσης», ανέφερε η έκθεση, προσθέτοντας ότι το προσωπικό και οι αξιωματούχοι του DCIM και του Λιμενικού Σώματος εμπλέκονται «σε όλα τα επίπεδα», ενώ υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι «συνεπλάκησαν» με διακινητές και λαθρεμπόρους τόσο στο πλαίσιο της κράτησης όσο και της υποκλοπής.

«Η αποστολή βρήκε επίσης εύλογους λόγους να πιστεύει ότι οι φρουροί ζήτησαν και έλαβαν πληρωμή για την απελευθέρωση των μεταναστών. Η εμπορία, η υποδούλωση, η καταναγκαστική εργασία, η φυλάκιση, ο εκβιασμός και το λαθρεμπόριο απέφεραν σημαντικά έσοδα για άτομα, ομάδες και κρατικούς θεσμούς», υποστηρίζει η έκθεση.

Το 2017, διεθνή μέσα ενημέρωσης ανέφεραν την αναβίωση του δουλεμπορίου στην Αφρική λόγω των συνεχιζόμενων επιπτώσεων των πολιτικών του ΝΑΤΟ, το οποίο υποστήριξε την επιχείρηση αλλαγής καθεστώτος για την καθαίρεση του Λίβυου ηγέτη Μοαμάρ Καντάφι. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν πλέον επιβεβαιώσει ότι η πρακτική όχι μόνο συνεχίζεται, αλλά ότι έχει επιτραπεί από την ΕΕ.

«Η υποστήριξη που δόθηκε από την ΕΕ στη Λιβυκή Ακτοφυλακή… οδήγησε σε παραβιάσεις θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε στους δημοσιογράφους η ερευνήτρια του ΟΗΕ Chaloka Beyani.

«Είναι επίσης σαφές ότι το DCIM έχει την ευθύνη για πολλά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στα κέντρα κράτησης που διαχειρίζονται. Έτσι, η υποστήριξη που τους δόθηκε από την ΕΕ το διευκόλυνε αυτό. Αν και δεν λέμε ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα, το θέμα είναι ότι η υποστήριξη που δόθηκε βοήθησε και παρότρυνε τη διάπραξη των εγκλημάτων».

Σύμφωνα με μια έκθεση του 2021 του Ινστιτούτου Brookings, η ΕΕ έχει διοχετεύσει 455 εκατομμύρια δολάρια στη Λιβυκή Ακτοφυλακή και σε άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες από το 2015.

Εν τω μεταξύ, μια έρευνα του The Outlaw Ocean Project και του The New Yorker διαπίστωσε ότι τα χρήματα από την ΕΕ «πληρώνουν τα πάντα», από τα λεωφορεία που μεταφέρουν αιχμάλωτους μετανάστες στη θάλασσα από το λιμάνι στις φυλακές μέχρι τις σακούλες πτωμάτων που χρησιμοποιούνται για τους μετανάστες που χάνονται στη θάλασσα ή ενώ κρατούνται .

Σύμφωνα με την κοινή τους έρευνα, η Διεύθυνση Καταπολέμησης της Παράνομης Μετανάστευσης της Λιβύης «παρέλαβε 30 ειδικά τροποποιημένα Toyota Land Cruisers για να αναχαιτίσουν μετανάστες στη νότια έρημο της Λιβύης», ενώ χρήματα από την ΕΕ βοήθησαν επίσης την DCIM να αγοράσει «10 λεωφορεία για να μεταφέρει αιχμάλωτους μετανάστες στις φυλακές μετά τη σύλληψή τους».

Η βίαιη ανατροπή της κυβέρνησης του Καντάφι από το ΝΑΤΟ και τις ομάδες των Σαλαφιστών ανταρτών που υποστήριξε το 2011 βύθισε τη Λιβύη σε κατάσταση εμφυλίου πολέμου, με περιοχές της χώρας να έχουν καταληφθεί από την Αλ Κάιντα και τους ληστές ευθυγραμμισμένους με το ISIS. Καθώς το ΝΑΤΟ και οι τζιχαντιστές πληρεξούσιοί του τον πολεμούσαν, ο Καντάφι προειδοποιούσε ότι η αποπομπή του θα είχε ως αποτέλεσμα την αποσταθεροποίηση ολόκληρων περιοχών της ηπείρου και μια νέα μεταναστευτική κρίση για την Ευρώπη, με τη Μεσόγειο να μετατρέπεται σε «θάλασσα χάους».

Ο γιος του Καντάφι, ομοίως προειδοποίησε εκείνη την εποχή, «η Λιβύη μπορεί να γίνει η Σομαλία της Βόρειας Αφρικής, της Μεσογείου. Θα δείτε τους πειρατές στη Σικελία, στην Κρήτη, στη Λαμπεντούζα. Θα δείτε εκατομμύρια λαθρομετανάστες. Ο τρόμος θα είναι δίπλα»

Ο ερευνητής του ΟΗΕ, ο καθηγητής Beyani, κατηγόρησε την τρέχουσα κρίση της Λιβύης σε μια «διαμάχη για την εξουσία», αναφέροντας το κενό εξουσίας που δημιούργησε η Δύση στη Λιβύη με τον πόλεμο αλλαγής καθεστώτος, αποφεύγοντας κάθε άμεση αναφορά σε αυτό.

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει επίσης απομακρυνθεί από τη συζήτηση για την επέμβαση του ΝΑΤΟ το 2011 στην κάλυψη της έκθεσης του ΟΗΕ, την οποία περιέγραψε ως «βίαιη και καταδικαστική». Ίσως αυτό να συνέβη επειδή ο τότε διευθυντής του, Ken Roth, ήταν ένας παραγωγικός υποστηρικτής της επίθεσης.

Η μετατροπή της Λιβύης σε ένα άναρχο κολαστήριο μείωσε δραματικά τον κίνδυνο εντοπισμού των επίδοξων μεταναστών στην Ευρώπη από τις αρχές της ΕΕ. Η έκθεση του ΟΗΕ εκτιμά ότι περισσότεροι από 670.000 μετανάστες ήταν παρόντες στη Λιβύη κατά τη διάρκεια τμημάτων της έρευνάς του.

Η έλλειψη μιας ισχυρής, σταθερής κεντρικής κυβέρνησης στην Τρίπολη επέτρεψε σε μια ολόκληρη βιομηχανία να αναπτυχθεί με επιχειρηματικό μοντέλο την εκμετάλλευση των μεταναστών. «Η κράτηση, η διακίνηση μεταναστών είναι μεγάλη υπόθεση στη Λιβύη. Είναι ένα επιχειρηματικό έργο», είπε ο Beyani στο France 24 μετά τη δημοσίευση της έκθεσης.

Ενώ το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει κατηγορήσει τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν για ισχυρισμούς εγκλημάτων που έχουν επινοηθεί από ερευνητές υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, η νέα έκθεση του ΟΗΕ για τη Λιβύη αντιμετωπίζεται από τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης σε μεγάλο βαθμό ως υποσημείωση, παρά τον ρόλο της Δύσης ως βασικός αρχιτέκτονας του συνεχιζόμενου εφιάλτη της χώρας.