«ΜΟΝΟ η Κίνα μπορεί να σταματήσει την Ρωσία...»

Stephen Roach *   Με τον πόλεμο να μαίνεται στην Ουκρανία, η Κίνα μεταφέρει μια εικόνα μιας χώρας σε άρνηση. Καθώς το Κομμουνιστικό Κόμμα κα...

Stephen Roach*  

Με τον πόλεμο να μαίνεται στην Ουκρανία, η Κίνα μεταφέρει μια εικόνα μιας χώρας σε άρνηση. Καθώς το Κομμουνιστικό Κόμμα και το συμβουλευτικό του σώμα συγκεντρώνονται στο Πεκίνο αυτόν τον μήνα, έχει γίνει ελάχιστη ή καθόλου αναφορά για τη σεισμική διαταραχή της παγκόσμιας τάξης – μια παράλειψη που είναι ακόμη πιο κραυγαλέα ενόψει της βαθιά ριζωμένης αίσθησης της Κίνας για τη μοναδική της θέση στην Ιστορία. Με τις αδιάκοπες φιλοδοξίες της να γίνει μεγάλη δύναμη, η σύγχρονη Κίνα μπορεί κάλλιστα να βρίσκεται σε μια αποφασιστική καμπή.

Δύο έγγραφα – η κοινή συμφωνία κινεζο-ρωσικής συνεργασίας, που υπογράφηκε στις 4 Φεβρουαρίου στα εγκαίνια των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, και η Εκθεση Εργασίας, που παραδόθηκε στις 5 Μαρτίου από τον κινέζο πρωθυπουργό Λι Κετσιάνγκ στο Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο – συμπυκνώνουν την αποσύνδεση της Κίνας. Η ευρεία δήλωση για τη κινεζο-ρωσική συνεργασία έκανε λόγο για «μια φιλία μεταξύ των δύο κρατών (που) δεν έχει όρια». Παρουσίαζε μια σχεδόν χωρίς ανάσα καταγραφή των κοινών συμφερόντων, καθώς και δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την παγκόσμια υγεία, την οικονομική συνεργασία, την εμπορική πολιτική και τις περιφερειακές και γεωστρατηγικές φιλοδοξίες.

Η Κίνα δεν μπορεί να κάνει και τα δύο πράγματα μαζί. Δεν υπάρχει περίπτωση να παραμείνει στην πορεία της, όπως προτείνει ο Λι, ενώ τηρεί τη συμφωνία εταιρικής σχέσης με τη Ρωσία που ανακοινώθηκε από τον Σι Τζινπίνγκ και τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Πολλοί πίστευαν ότι η Ρωσία και η Κίνα είχαν ενωθεί για να διαμορφώσουν μια μεγάλη στρατηγική για έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο. Το ονόμασα τριγωνικό παιχνίδι της Κίνας: η ένωση με τη Ρωσία για να στριμώξει τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως ακριβώς η σινο-αμερικανική προσέγγιση πριν από 50 χρόνια στρίμωξε με επιτυχία την πρώην Σοβιετική Ενωση.

Η επιλογή για τον Σι είναι σαφής: μπορεί να παραμείνει στην πορεία που χάραξε η συμφωνία του με τη Ρωσία της 4ης Φεβρουαρίου και να είναι για πάντα επηρεασμένος από κυρώσεις, την απομόνωση και τις βασανιστικές οικονομικές και χρηματοοικονομικές πιέσεις που συνεπάγεται αυτή η στάση. Ή μπορεί να μεσολαβήσει για την ειρήνη που θα σώσει τον κόσμο και θα εδραιώσει το καθεστώς της Κίνας ως μεγάλης δύναμης υπό την ηγεσία ενός μεγάλου πολιτικού. Ως αρχιτέκτονας του «κινεζικού ονείρου», ο Σι δεν έχει άλλη επιλογή. Το στοίχημά μου είναι ότι ο Σι θα κάνει το αδιανόητο – θα εκτονώσει την απειλή της Ρωσίας πριν να είναι πολύ αργά.

*Ο Stephen Roach είναι πρώην πρόεδρος της Morgan Stanley Asia και επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας. Είναι μέλος του διδακτικού προσωπικού του Yale University