Σχέδιο για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων κάθε χρόνο – Όλα τα μυστικά

Ετήσια προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» προβλέπονται με το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος που κατατέθηκε χθες στη Β...

Ετήσια προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» προβλέπονται με το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος που κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Μάλιστα, η ρύθμιση με την οποία προβλέπεται συστηματική ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων περιλαμβάνει ακόμη και όσα κτίστηκαν προ του 1980. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, υπάρχει σχέδιο μακροπρόθεσμης ριζικής ανακαίνισης κτιρίων, η οποία καθιερώνεται και για τα υπάρχοντα κτίρια, πράγμα που σημαίνει ότι το ΥΠΕΝ βάζει τη νομοθετική προϋπόθεση για να προχωρήσουν καινούργια προγράμματα εξοικονόμησης και για παλιά κτίρια, τα οποία αφορούν το 55% του κτιριακού αποθέματος της χώρας.

Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, «οι σχετικές ρυθμίσεις αποσκοπούν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, θέτοντας πιο φιλόδοξους στόχους και πιο αυστηρά κριτήρια. Επίσης φέρνουν στο προσκήνιο τα κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα επικαιροποιούν και αναβαθμίζουν τα ενεργειακά πιστοποιητικά και τις επιθεωρήσεις, τις μελέτες ενεργειακής απόδοσης, καθώς και τους ενεργειακούς επιθεωρητές».

Πρόκειται ουσιαστικά για το νέο πλαίσιο για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, στη βάση του οποίου θα εκπονηθεί η Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για την κινητοποίηση επενδύσεων για την ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος. «Στρατηγική που θα κληθούν να εφαρμόσουν το ΥΠΕΝ και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, μέσω του Μνημονίου Συνεργασίας που υπέγραψαν πρόσφατα και που στοχεύει αφενός στη στήριξη του κατασκευαστικού κλάδου (δεδομένων των μεγάλων προβλημάτων που δημιουργεί η κρίση του κορονοϊού), αφετέρου στη δημιουργία των προϋποθέσεων για την επίτευξη των στόχων της ενεργειακής απόδοσης που προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)», τονίζει χαρακτηριστικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας από τους στόχους του ΕΣΕΚ είναι η ενεργειακή αναβάθμιση του 12-15% των κτιρίων έως το 2030, ή 60.000 σπίτια κάθε χρόνο.

Παρότι οι επιμέρους λεπτομέρειες θα καθοριστούν με Προεδρικό Διάταγμα το επόμενο διάστημα, πηγές τονίζουν στον «Ελεύθερο Τύπο» πως οι ιδιοκτήτες παλαιών κτισμάτων θα επωφεληθούν με επιδοτήσεις όπως αυτές που είχαν τα προηγούμενα προγράμματα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον». Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η αντικατάσταση κουφωμάτων, η θερμομόνωση, η αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, η αναβάθμιση παροχής ζεστού νερού κ.ά.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο σχέδιο νόμου:

– Τίθενται συγκεκριμένοι και αυστηροί στόχοι για την ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος, σε πλήρη εναρμόνιση με τους στόχους του ΕΣΕΚ. Οι στόχοι είναι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι, με κλιμάκωση και διαδικασίες για το 2030, 2040 και το 2050. Επίσης προβλέπονται συγκεκριμένες δράσεις, μέτρα και πολιτικές που θα προωθήσουν την ανακαίνιση του κτιριακού αποθέματος, τόσο για τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά κτίρια όλων των χρήσεων.

– Τροποποιούνται οι Τεχνικές Οδηγίες στο πλαίσιο του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), τόσο για την εναρμόνιση με τα ισχύοντα υψηλότερα πρότυπα όσο και για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στο ΕΣΕΚ. Πλέον τα νέα και τα ριζικά ανακαινιζόμενα κτίρια οφείλουν να είναι ακόμα πιο αποδοτικά, να καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια και ταυτόχρονα να παράγουν περισσότερη (ηλεκτρική ή θερμική). Προς αυτό το σκοπό τίθενται νέα αυστηρότερα κριτήρια και απαιτήσεις για όλα τα κτίρια, που θα πρέπει να εμφανίζουν τη βέλτιστη σχέση κόστους/οφέλους.

– Εισάγονται συστήματα ευφυούς ετοιμότητας των νέων και υφιστάμενων κτιρίων, για την εγκατάσταση συστημάτων, αυτοματισμών και μηχανισμών ελέγχου, προς την επίτευξη των στόχων ενεργειακής απόδοσης.

– Προβλέπονται συγκεκριμένα μέτρα, δράσεις και πολιτικές κινήτρων (χρηματοδότησης ή άλλης μορφής) ώστε να βοηθηθούν πολίτες, επιχειρηματίες, αλλά και φορείς της κυβέρνησης να προχωρήσουν με έργα και δράσεις που αφορούν στο υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα.

– Επικαιροποιούνται, αναθεωρούνται και θεσπίζονται αυστηρότερες διαδικασίες ελέγχου για τις Μελέτες Ενεργειακής Απόδοσης (ΜΕΑ), τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), τις ενεργειακές επιθεωρήσεις και τους επιθεωρητές που τις διενεργούν. Με αυτό τον τρόπο αναβαθμίζεται το σύνολο του μηχανισμού που μελετά, εκδίδει και επιθεωρεί το ενεργειακό κομμάτι των κτιρίων, ενώ ταυτόχρονα θέτουν αυστηρότερες προδιαγραφές, διαδικασίες ελέγχου και ποινές ώστε να αντιμετωπιστεί η παραβατικότητα και να βελτιωθεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Τροποποιήσεις

Οσον αφορά το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», που αναμένεται να έρθει το επόμενο διάστημα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Ε.Τ.», το υπουργείο εξετάζει τροποποιήσεις οι οποίες εστιάζουν στην απλοποίηση διαδικασιών, στην εξασφάλιση μεγαλύτερου αριθμού ωφελουμένων ενώ παράλληλα δεν θα απαιτούν μεγάλο χρόνο υλοποίησης που θα καθυστερήσει την ημερομηνία έναρξης υποβολής των προτάσεων. Ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου προγράμματος που περιμένουν οι ιδιοκτήτες ώστε να επιδοτηθούν ενεργειακά χιλιάδες νοικοκυριά υπολογίζεται περί τα 250 εκατ. ευρώ.

Σε δεύτερο χρόνο και με σκοπό να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, αναμένεται να προκηρυχθεί άμεσα, με την εκκίνηση της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, νέο Πρόγραμμα Ενεργειακής Αναβάθμισης Κατοικιών.

Ειδικότερα, στο νέο πρόγραμμα εξετάζονται όλες οι δυνητικές αλλαγές που θα οδηγήσουν σε εξορθολογισμό του και κινητοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων ιδιωτικών κεφαλαίων, θα αυξήσουν το πλήθος των υπαγωγών, θα βελτιώσουν τις διαδικασίες υποβολής αίτησης και θα επιταχύνουν την ολοκλήρωση των προτεινόμενων παρεμβάσεων, όπως αύξηση του διαθέσιμου προϋπολογισμού με συνδυασμό διαφορετικών πηγών χρηματοδότησης και συγκεκριμένα:

– Επιδοτήσεις από το ΕΣΠΑ ή άλλες κοινοτικές πηγές

– Τραπεζική ενίσχυση μέσω Green-bonds

– Χρηματοδότηση από ESCO

– Ιδιωτική συμμετοχή των ιδιοκτητών των κτιρίων

– Απαλλαγή/μείωση ΦΠΑ για τις παρεμβάσεις

– Απαλλαγή/μειώσεις ΕΝΦΙΑ

– Τη συνεισφορά του λεγόμενου καθεστώτος επιβολής, στο πλαίσιο του οποίου οι προμηθευτές ενέργειας (και στο εξής και οι διαχειριστές των δικτύων διανομής, δηλαδή ο ΔΕΔΔΗΕ και οι Εταιρίες Διανομής Αερίου) θα πρέπει – σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία- να κάνουν επενδύσεις και να επιτυγχάνουν συγκεκριμένους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας.