Δασικά αυθαίρετα: Όλες οι λεπτομέρειες για τη ρύθμισή τους - Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες

Σε δημόσια διαβούλευση αναμένεται να τεθεί σήμερα το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον νέο νόμο για τα δα...

Σε δημόσια διαβούλευση αναμένεται να τεθεί σήμερα το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον νέο νόμο για τα δασικά αυθαίρετα.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος", το πολυνομοσχέδιο θα προβλέπει μεταξύ άλλων την προσωρινή αναστολή κατεδάφισης, με πληρωμή παραβόλου και εκ νέου εξέταση για το αν τελικά θα διατηρηθούν για 30 χρόνια τα δασικά αυθαίρετα Παράλληλα, θα γίνει αποχαρακτηρισμός μερίδας εκτάσεων που εμφανίζονται ως «δασικές» ενώ το κράτος τις είχε διανείμει για καλλιέργεια προ του 1975.
Οι οικιστικές πυκνώσεις
Στο καυτό θέμα των οικιστικών πυκνώσεων το υπουργείο Περιβάλλοντος πρόκειται να κάνει εκ νέου ανάρτηση των περιοχών που είχαν αρχικά εξαιρεθεί από τους δασικούς χάρτες και σε δεύτερο χρόνο θα εκδοθεί προεδρικό διάταγμα, το οποίο θα καθορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων κατοικίες εντός δασικών εκτάσεων, με τήρηση των συνταγματικών επιταγών και τη διαφύλαξη του δασικού ισοζυγίου, μπορούν υπό όρους να «τακτοποιούνται». Συγκεκριμένα, παρέχεται η δυνατότητα τακτοποίησης για χρονικό διάστημα 30 ετών των κατοικιών που έχουν χτιστεί εντός δασών και δασικών εκτάσεων, εφόσον δεν είναι μεμονωμένες, αλλά βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων, δεν έχουν οικοδομηθεί μετά τον Ιούνιο 2011 και δεν βρίσκονται σε άλλες «ευαίσθητες» περιοχές (όπως ρέματα, Natura κ.λπ.).
Η διαδικασία
Στο διαδικαστικό κομμάτι, αφού αναρτηθούν χάρτες και για τις περιοχές που ήταν χαρακτηρισμένες ως οικιστικές πυκνώσεις, ο πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει αντίρρηση προκειμένου να διασφαλίσει την περιουσία του αλλά και να κάνει υπαγωγή του δασικού αυθαίρετου του, με την καταβολή ωστόσο του σχετικού παραβόλου. Η διαδικασία μάλιστα θα τρέξει, αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου, με τους ιδιοκτήτες να έχουν περίπου 6 μήνες περιθώριο ώστε να προβούν σε ενέργειες.
Ταυτόχρονα και μέχρι την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος ανά Περιφέρεια θα γίνεται κατάρτιση οικονομοτεχνικών μελετών που προσδιορίζουν τις αστικές πυκνώσεις και τεκμηριώνουν την ανάγκη για την προσωρινή διατήρηση των κατοικιών εντός αυτών. Έτσι θα συλλεχθούν όλες αυτές οι μελέτες, θα καθοριστεί το ΠΔ και θα φτάσει το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο θα αποφασίσει αν τελικά θα δώσει το πράσινο φως προκειμένου ποια και αν τα δασικά αυθαίρετα θα διατηρηθούν. Στην περίπτωση που το ΣτΕ αποφανθεί θετικά, οι ιδιοκτήτες αναμένεται να βάλουν το χέρι στην τσέπη, καθώς η διατήρηση θα θυμίζει τον νόμο 4495/17 όπου για να… κρατήσεις το ακίνητό σου θα πρέπει να καταβάλλεις πρόστιμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι θα επιβάλλονται κυρώσεις σε όσους πολίτες δεν προχωρήσουν σε ενέργειες ώστε να υπαχθούν στη ρύθμιση.
Αποχαρακτηρισμός
Στο κομμάτι των δασικών χαρτών, που έχει ως αποτέλεσμα να είναι στον αέρα περισσότερες από 170 χιλ. αντιρρήσεις, ενώ πολίτες προσπαθούν να πείσουν για τα… αυτονόητα, το υπουργείο Περιβάλλοντος προχωρά σε αποχαρακτηρισμό εκτάσεων. Όπως προκύπτει, σημαντικός αριθμός ακινήτων εμφανίζεται στους δασικούς χάρτες ως δασική έκταση, ενώ στην πραγματικότητα οι ιδιοκτήτες τους κατέχουν πράξεις διοίκησης, με τις οποίες έχει αλλάξει ο χαρακτήρας τους από δασικό σε αγροτικό αλλά η διοίκηση δεν έλαβε υπόψη της αυτές τις πράξεις στους αναρτημένους δασικούς χάρτες . Αυτό που γίνεται τώρα είναι να εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής των δασικών χαρτών οι περιοχές, για τις οποίες πριν το 1975 είχαν εκδοθεί πράξεις της διοίκησης, με τις οποίες άλλαξε νομίμως ο χαρακτήρας τους από δασικός σε αγροτικός.
Πρόκειται για:
- Διανομές (εποικιστικά)
- Αναδασμούς
-Απαλλοτριώσεις με σκοπό την αγροτική αποκατάσταση
- Άδειες του υπουργού Γεωργίας ή του νομάρχη για μεταβίβαση κλήρου
Οι δασικές εκτάσεις
«Όλες οι παραπάνω αφορούν αγροτικές εκτάσεις που είχαν δηλωθεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ως αγροτικές στην Ε.Ε. και λάμβαναν επιδοτήσεις. Αποτυπώθηκαν ως δασικές εκτάσεις, γιατί παρέλειψαν να λάβουν υπόψη τους τις παραπάνω πράξεις της διοίκησης και θα έπρεπε να αποτυπωθούν ως αγροτικές εκτάσεις», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση του σχεδίου νόμου.
Αποτέλεσμα αυτού, στις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) εκκρεμούν περί τις 170.000 αντιρρήσεις στο 50% της χώρας. Τα 2 τελευταία χρόνια έχουν εξεταστεί περίπου 10.000 αιτήσεις. Έτερο πρόβλημα είναι ότι ακόμη και όταν γίνονται δεκτές οι αντιρρήσεις των ιδιοκτητών, πρέπει να περιμένουν να ολοκληρωθεί η εξέταση των αντιρρήσεων σε όλη την περιφέρεια όπου ανήκουν τα ακίνητά τους.
Για τους λόγους αυτούς, η κύρωση των δασικών χαρτών θα γίνεται σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα, μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης αντιρρήσεων που έχουν ομαδοποιηθεί ανά Δήμο (και όχι ανά Περιφερειακή Ενότητα, όπως γίνεται σήμερα), ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να αξιοποιούν την περιουσία τους όταν δικαιώνονται στην εξέταση των αντιρρήσεων, χωρίς να περιμένουν να «κλείσει» το θέμα σε ολόκληρο τον νομό, όπως συμβαίνει σήμερα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα του Ελεύθερου Τύπου, ενισχύονται και οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων για να αποσυμφορηθεί το έργο τους (σύνδεση της αμοιβής τους με το παραγόμενο έργο, αλλαγή σύνθεσής τους, συχνότερες υποχρεωτικές συνεδριάσεις ανά μήνα, πρόβλεψη αναπληρωτών κ.λπ.).
Οι εννέα παρεμβάσεις
Οι 9 παρεμβάσεις του περιβαλλοντικού νομοσχεδίου είναι:
-Απλοποίηση περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων
- Απλοποίηση αδειοδότησης ΑΠΕ
-Νέο ευρωπαϊκό μοντέλο διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
- Αντιμετώπιση του προβλήματος των δασικών χαρτών
-Ρυθμίσεις για τις οικιστικές πυκνώσεις
-Ζωνοποίηση περιοχών Natura
- Διαχείριση αποβλήτων
-Επέκταση ανταποδοτικού τέλους για την πλαστική σακούλα
-Χρηματοδότηση ιδιωτικών συνδέσεων (για τα αστικά λύματα)
Νέο μοντέλο διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Παραμένει η προστασία και η κάλυψη για όλες τις προστατευόμενες περιοχές, τα εθνικά πάρκα και τους εθνικούς δρυμούς, ωστόσο το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δημιουργεί τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) που θα εποπτεύεται από το υπουργείο και ο οποίος θα λειτουργεί επιτελικά, θα χαράσσει την πολιτική, θα συντονίζει την εφαρμογή της και θα διαχειρίζεται την αυξημένη χρηματοδότηση για τις περιοχές αυτές. Ο Οργανισμός θα συνάψει αμέσως μνημόνια συνεργασίας με τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις για τη φύλαξη των περιοχών. Επιπλέον, ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις με τις Περιφέρειες και με Δήμους για την πραγματοποίηση έργων και για αναπτυξιακά προγράμματα. Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι θα χρηματοδοτούνται σχετικά.
Καταργούνται τα 36 Διοικητικά Συμβούλια των Φορέων Διαχείρισης και δημιουργούνται 24 αποκεντρωμένες δομές (ΜΔΠΠ) στο πλαίσιο του φορέα για την εποπτεία, την επιστημονική παρακολούθηση και την ανάδειξη των Προστατευόμενων Περιοχών. Ο αριθμός των δομών είναι αντίστοιχος με τον αριθμό των σχεδίων διαχείρισης, που εκπονούνται για τις περιοχές αυτές. Στο πλαίσιο κάθε μίας από τις 24 δομές θα λειτουργεί μια ειδική επιτροπή που θα βασίζεται στη συμμετοχικότητα και θα αποτελείται από εκπροσώπους της επιστημονικής κοινότητας, των περιβαλλοντικών οργανώσεων και της αυτοδιοίκησης και θα έχει ουσιαστική συμβολή στην πολιτική προστασίας των περιοχών.
Η στελέχωση του νέου σχήματος θα γίνει μέσω αξιολόγησης βάσει των κριτηρίων ΑΣΕΠ. Η βάση στελέχωσης των 24 ΜΔΠΠ θα είναι οι σημερινοί υπηρετούντες υπάλληλοι μετά από αξιολόγηση μέσω ΑΣΕΠ.
Περιοχές Natura
Μέσα σε κάθε προστατευόμενη περιοχή θα προβλέπονται από 1 έως 4 ζώνες κλιμακούμενης προστασίας, όπως συμβαίνει και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Συγκεκριμένα προβλέπονται:
-Ζώνη απόλυτης προστασίας της φύσης
-Ζώνη προστασίας της φύσης
-Ζώνη διαχείρισης οικοτόπων και ειδών
-Ζώνη βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων
Σε κάθε ζώνη προβλέπονται οι επιτρεπόμενες και απαγορευμένες δραστηριότητες βάσει των χρήσεων γης που ισχύουν για την πολεοδομία (π.δ. 59/2018).
Λαμβάνοντας υπόψη τις ρυθμίσεις αυτές, οι μελετητές που εκπονούν σε εθνικό επίπεδο τα σχετικά σχέδια για τις περιοχές Natura θα μπορέσουν με τρόπο συνεκτικό και μεθοδολογία ομοιόμορφη να καθορίσουν τους όρους και περιορισμούς δραστηριοτήτων κατά ζώνες εντός των προστατευομένων περιοχών.