O βραβευμένος με «Πούλιτζερ» συγγραφέας Τζέφρι Ευγενίδης σε εκδήλωση στο ΑΠΘ

Ο βραβευμένος με «Πούλιτζερ» Αμερικανός συγγραφέας Τζέφρι Ευγενίδης παραβρέθηκε, μίλησε και υπόγραψε βιβλία αναγνωστών του, σε εκδ...

Ο βραβευμένος με «Πούλιτζερ» Αμερικανός συγγραφέας Τζέφρι Ευγενίδης παραβρέθηκε, μίλησε και υπόγραψε βιβλία αναγνωστών του, σε εκδήλωση που έγινε την Τρίτη στην αίθουσα τελετών του παλιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Βραδιές Τέχνης στο ΑΠΘ».

Ο συγγραφέας μίλησε για τη ζωή του και το συγγραφικό του έργο, με αφορμή και το τελευταίο του βιβλίο, της συλλογής διηγημάτων του, που κυκλοφόρησε στην ελληνική έκδοση, με τον τίτλο: «Δελτία Παραπόνων».

«Πολλές από τις ιστορίες, στη συλλογή, έχουν να κάνουν με την οικονομική ανασφάλεια» ανέφερε, ο κ. Ευγενίδης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση από το κοινό.

«Έχω δει ανθρώπους που έχουν καταστραφεί οικονομικά. Έχω δει, από κοντά, πως είναι η χρεοκοπία και τι κάνει στους ανθρώπους. Έχω δει το αμερικάνικο όνειρο, να το πιάνει κάποιος σε μια ζωή και να το χάνει μέσα στην ίδια ζωή. Όταν έγραφα αυτές τις ιστορίες, σε διάφορες στιγμές, δε συνειδητοποιούσα πόσο με απασχολούσε η ιδέα αυτή, της οικονομικής καταστροφής και της επιτυχίας….» είπε ο κ. Ευγενίδης και συνέχισε:

«Έλεγα, πριν, το πόσο φτωχή ήταν η μητέρα μου όταν μεγάλωνε. Γνώρισα τη φτώχεια μέσα από τις ιστορίες της. Ο πατέρας μου έγινε επιτυχημένος επιχειρηματίας και έφτιαξε μια μικρή περιουσία και έτσι, όταν γεννήθηκα εγώ, ήμασταν καλά οικονομικά. Αλλά μετά έχασε όλα τα χρήματα του στην κρίση, εκεί κάπου στη δεκαετία του '80 και καταστραφήκαμε οικονομικά. Έχω δει, από κοντά, πως είναι η χρεοκοπία και τι κάνει στους ανθρώπους.».

Επεσήμανε, μάλιστα, ότι σε μια ιστορία από τη συλλογή διηγημάτων, η οποία γράφτηκε το 2005 (πριν από την χρηματιστηριακή κρίση) , ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ο Κένταλ, προοδευτικά αρχίζει να απεχθάνεται το χρηματιστήριο, βλέποντας ότι οι άλλοι βγάζουν χρήματα και ο εκείνος δεν έχει. Και τότε παίρνει τις αποφάσεις του….

Ο κ. Ευγενίδης ανέφερε, ακόμη, ότι ο τίτλος της συλλογής "fresh complaint" προήλθε μετά από μια συζήτηση με ένα φίλο, παλιό δικαστικό λειτουργό. Αυτός του ανέφερε, ο όρος χρησιμοποιείται στα δικαστήρια των ΗΠΑ για να περιγράψει νέες μαρτυρίες, για παλιά αδικήματα, τα οποία δεν είχαν αναφερθεί, τότε, από τα θύματα.

«Τότε που έγινε αυτή η συζήτηση δεν υπήρχε ακόμη το κίνημα του #me Too αλλά τώρα αυτός ο όρος "fresh complaint" είναι πολύ διαδεδομένος …» είπε ο κ. Ευγενίδης.

Ο κ. Ευγενίδης ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο πραγματεύεται τους χαρακτήρες του, εξηγώντας ότι δεν είναι πάντοτε ίδιος και αυτό είναι κάτι που φαίνεται και μέσα από τη συλλογή των διηγημάτων, που γράφτηκαν με μεγάλη χρονική απόσταση η μία από την άλλη και δείχνουν και τη δική του συγγραφική εξέλιξη.

«Χρησιμοποίησα πολλά στυλ, όχι ένα συγκεκριμένο στυλ. Δε μπόρεσα ποτέ να βρω τη φωνή μου, ακόμη προσπαθώ να τη βρω. Αλλά μετά συνειδητοποίησα, ότι ίσως δε χρειάζεται να βρεις μια φωνή, ίσως έχεις πολλές φωνές, ίσως μπορείς να χρησιμοποιήσεις τη φωνή σου με διαφορετικούς τρόπους. Η ταυτότητα μου ήταν σύνθετη, όπως είπα, (εξ αιτίας της ελληνοϊρλανδέζικης καταγωγής του) και πιστεύω ότι είχε ως αποτέλεσμα να μπορώ να ζήσω, να μπορώ να κατοικήσω μέσα σε πολλές διαφορετικές φωνές».

Σε ότι αφορά την προέλευση των θεμάτων που επιλέγει να πραγματεύεται ο κ. Ευγενίδης είπε:

«Έχω γράψει ρεαλιστικές ιστορίες. Δε μου αρέσει πολύ η λογοτεχνία φαντασίας. Θεωρώ τον εαυτό μου ρεαλιστή. Μπορεί να έχετε παρατηρήσει, τελευταία, υπάρχει ένα ρεύμα αυτοβιογραφικής γραφής από τη Σκανδιναβία που περνάει σε όλο τον κόσμο, που είναι πολύ ρεαλιστική. Υπάρχει χώρος για το ρεαλισμό; Νομίζω, πως τον χρειαζόμαστε σε κάποιο βαθμό» είπε ο κ. Ευγενίδης και συνέχισε :

«Βομβαρδιζόμαστε με τόσα πράγματα από την τηλεόραση και από τον κινηματογράφο με ταινίες για υπέρ - ήρωες και όπου και να κοιτάξεις οι άνθρωποι έχουν τεράστια ανάγκη για να ελέγξουν ότι βρίσκονται στην πραγματικότητα. Υπάρχει η ανάγκη να επιβεβαιώσουν ότι η ζωή τους έχει νόημα, η καθημερινότητα τους, ότι η απλότητα της ζωής τους δεν είναι κάτι ανούσιο, αλλά το αντίθετο, είναι κάτι που έχει νόημα. Υποστηρίζω πολύ το ρεαλισμό».

Σε ερώτηση, εάν ένας συγγραφέας πρέπει να έχει υπόψη του και το εμπορικό κομμάτι της κυκλοφορίας του βιβλίου του και να προσαρμόζεται ανάλογα σε αυτό ο κ. Ευγενίδης απάντησε:

«Σαν συγγραφέας είσαι ανεξάρτητος και μπορείς να γράψεις ότι θέλεις, με την ταχύτητα που θέλεις, δε χρειάζεται να υποκύπτεις στις εμπορικές απαιτήσεις και κανείς δε μπορεί να σε αναγκάσει. 'Αλλωστε, γίνεσαι συγγραφέας για να έχεις αυτή την ελευθερία. Υπάρχουν πολλά αρνητικά πράγματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας συγγραφέας, μπορεί να μη διαβάσει κανείς το βιβλίο σου, μπορεί να μην εκδοθεί ποτέ το βιβλίο σου, αυτό είναι το ρίσκο που παίρνεις. Ταυτόχρονα, αν είσαι συγγραφέας και σε ενδιαφέρει να φτάσουν αυτά που γράφεις σε άλλους ανθρώπους, θα κάνεις και πράγματα που χρειάζονται για να βοηθήσουν το βιβλίο. Θα ταξιδέψεις, θα το παρουσιάσεις και πολλές φορές είναι πάρα πολύ απολαυστικό, σε χαροποιεί να γνωρίζεις τους αναγνώστες».

Ο Τζέφρι Ευγενίδης αναφέρθηκε στην καταγωγή του, από τη μια την ελληνική και από την άλλη στην ιρλανδική από την πλευρά της μητέρας του και τους δύο ξεχωριστούς κόσμους που αντιπροσώπευαν. Η μητέρα του προερχόταν από παραδοσιακή φτωχή αγροτική οικογένεια της αμερικάνικης υπαίθρου και ο πατέρας του από αστική, προσφυγική μικρασιατική οικογένεια. Ο ίδιος δεν άκουσε ποτέ, όπως είπε, από τους Έλληνες προγόνους του τα όσα είχαν υποστεί πριν καταφύγουν στις ΗΠΑ - τους ήταν δυσάρεστο να μιλούν για αυτά - χρειάστηκε όμως ο ίδιος ο συγγραφέας αργότερα να ερευνήσει σχετικά, για να μπορέσει να γράψει ιστορίες, για το νέο ξεκίνημα των προσφύγων και των μεταναστών στις ΗΠΑ και την προσπάθεια τους φτιάξουν ξανά τη ζωή τους από την αρχή.

Σε δηλώσεις του ο κ. Ευγενίδης ανέφερε ότι είναι η πρώτη φορά που έρχεται στη Θεσσαλονίκη και νοιώθει ικανοποιημένος από την πόλη και τη γνωριμία με το κοινό, αλλά και από την εκπληκτική κουζίνα και ιδιαίτερα από τα γλυκά που έχει δοκιμάσει, αν και έχει μόνο μια μέρα στην πόλη… «Νομίζω, ότι εάν μείνω εδώ περισσότερο, θα πάρω κάποια παραπανίσια κιλά…» είπε, χαριτολογώντας.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν και χαιρέτισαν ο πρύτανης του ΑΠΘ Περικλής Μήτκας, η αντιπεριφερειάρχης της μητροπολιτικής ενότητας Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου και ο γενικός πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, Gregory W. Pfleger, ενώ παραβρέθηκαν και την παρακολούθησαν πανεπιστημιακοί, μεταξύ αυτών οι πρώην υπουργοί Ν. Παρασκευόπουλος και Σπ. Βούγιας, φοιτητές, αναγνώστες των βιβλίων του συγγραφέα, κ.α.

Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης και το Γενικό Προξενείο των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, με την υποστήριξη της ΕΑΔΠ ΑΠΘ, του Ιδρύματος Fulbright και του Συλλόγου Αποφοίτων Αμερικανικών Πανεπιστημίων Βορείου Ελλάδος.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ