Διπλωματικές ακροβασίες πάνω σε ένα προβληματικό όνομα!...

Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος Ο διάβολος της συμφωνίας Αθηνών-Σκοπίων για την οριστική ταυτότητα της ΠΓΔΜ, δεν κρύβεται α...

Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος

Ο διάβολος της συμφωνίας Αθηνών-Σκοπίων για την οριστική ταυτότητα της ΠΓΔΜ, δεν κρύβεται απλώς στις λεπτομέρειες, αλλά είναι σαν να επιδιώκει να κατασκευάσει ο ίδιος τις λεπτομέρειες για να οχυρωθεί σε αυτές.

Ποιες, ωστόσο, είναι οι λεπτομέρειες; Δεν τις ξέρουμε. Δεν τις γνωρίζουν ούτε καν αυτοί που θα υπογράψουν την συμφωνία! Θα διαμορφωθούν στη συνέχεια ως νομικά, διοικητικά και πολιτικά κείμενα. Σε ένα σχέδιο συμφωνίας ουσιαστικά δεσμεύονται οι κυβερνήσεις Αθηνών-Σκοπίων, το οποίο άρει τα διπλωματικά εμπόδια που έθετε η Ελλάδα για την ομαλή / κανονική ένταξη της γείτονος στους θεσμούς του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.

Πρόκειται για μια συμφωνία που ουσιαστικά αντικαθιστά την «ενδιάμεση συμφωνία» μεταξύ των δύο χωρών, όπως αυτή ισχύει μέχρι σήμερα, χωρίς μάλιστα να είναι απολύτως σαφής ο νομικός χαρακτήρας της από πλευράς διεθνούς δικαίου. Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη πολύ απόλαυσα το πρωτοσέλιδο της  «Αυγής»! Βρίσκει ασαφή την συμφωνία Ντόναλντ Τραμπ και Κιμ Γιονγκ, αλλά καθαρή και ξάστερη την συμφωνία Τσίπρα-Ζάετς, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για του ιδίου χαρακτήρα πολιτικά «κείμενα» - πολιτικές διακηρύξεις για ένα χρονοδιάγραμμα εξομάλυνσης των σχέσεων, με κανόνα την άρση του αποκλεισμού (το inclusion σε αντίθεση με το μέχρι σήμερα exclusion). Στην πρώτη περίπτωση μιλούμε για πρόχειρη και ταχυδακτυλουργική εξουδετέρωση του αφηγήματος περί «πυρηνικού πολέμου», ενώ στην δεύτερη θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για την εξουδετέρωση του «νέο-μακεδονικού ζητήματος», με έναν επίσης παράδοξο τρόπο.

Πάντα έτσι συμβαίνει, αναγνώστη μου, όταν κάποιος άλλος υπαγορεύει μια συμφωνία μεταξύ άλλων (περίπτωση Τσίπρα-Ζάετς), ή κάτι άλλο, έξω από αυτά που αφορούν στις διακηρύξεις προθέσεων των δύο μερών, διαμορφώνει την άμεση ανάγκη για συμφωνία (περίπτωση Ντόναλντ Τραμπ και Κιμ Γιονγκ).

Στην δική μας περίπτωση είναι η ανάγκη του κυρίου Τσίπρα να εμφανίζεται ταυτισμένος με τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή μας και απολύτως συμμορφωμένος με τα κελεύσματα της διοίκησης των ΗΠΑ, ενώ παράλληλα επιθυμεί να επιδείξει την προσαρμοστικότητά του στην πολιτική φιλοσοφία και πρακτική της ΕΕ (: δηλαδή, στην κυρίαρχη λογική για την δομή και λειτουργία της ΕΕ, όπως αυτή εκφράζεται από την γερμανική κυβέρνηση). Κάτι αντίστοιχο επιδιώκει διακαώς και ο κύριος Ζάετς. Είναι ζωτικό για αυτόν να δείξει έναν απολύτως, σχεδόν αυτομάτως, συμμορφωμένο χαρακτήρα σε αυτό που αποκαλούμε Δυτικό Πρότυπο. Τόσο ο ένας όσο και ο άλλος υπάρχουν πολιτικά για να νομιμοποιούν στο εσωτερικό των χωρών τους αποφάσεις που λαμβάνονται από άλλους στο εξωτερικό. Η αναμεταξύ τους διαπραγμάτευση ήταν και είναι ένα «θέατρο μαριονετών», πάνω σε ένα σενάριο γραμμένο από τις ΗΠΑ και τις Βρυξέλλες.

Έχουμε στην ουσία να κάνουμε με δύο διαφορετικής μορφής μεταδιπολικά και μετανεωτερικά προτεκτοράτα στην βαλκανική. Στο πλαίσιο αυτό αντιμετωπίζονται και οι διαφορές μεταξύ τους. Είναι η προτεκτορατοποίηση που διαμορφώνει τον πολιτικό και θεσμικό χαρακτήρα των αναμεταξύ τους συμφωνιών και λύσεων χρόνιων ή συγκυριακών προβλημάτων, οποιασδήποτε μορφής.

Ως προς αυτό καθ’ εαυτό το όνομα τώρα: Θεωρώ πως το «Βόρεια Μακεδονία» είναι προβληματικό. Αν μάλιστα το δεις στο πλαίσιο των συμφραζόμενων, που συνθέτουν το γενικό πολιτικό αφήγημα της συμφωνίας, θεωρώ πως είναι άκρως προβληματικό. Το «Νέα Μακεδονία», στο οποίο έκλινε ο Μάθιου Νίμιτς, ήταν σαφώς μια πολύ λιγότερο προβληματική εκδοχή. Θα έλεγα μάλιστα πως με όρους γεωπολιτικής το σκέτο «Δημοκρατία της Μακεδονίας» θα ήταν προτιμότερο από το «Βόρεια Μακεδονία». Το «Βόρεια Μακεδονία» δεν χαρακτηρίζει γεωγραφικά το όμορο της Ελλάδας και της ελληνικής Μακεδονίας κράτος - όπως παραπλανητικά ισχυρίζεται η ελληνική κυβέρνηση - αλλά πολιτικά και αυτό προκαλεί αναμφισβήτητα λανθάνον ζήτημα «ολοκλήρωσης» που ίσως προκαλέσει αναταράξεις στο μέλλον, εάν οι συνθήκες στην περιοχή μεταβληθούν. Πρόκειται για μια απολύτως εσφαλμένη επιλογή τελικής ονομασίας, αν μιλούμε με όρους γεωπολιτικής.

Αν δεν μιλούμε με αυτούς τους (παραδοσιακούς) όρους, τότε, από την άλλη, γιατί ένας τέτοιος γεωγραφικός προσδιορισμός, από την στιγμή που δεν υπάρχει «Νότιος Μακεδονία»; Δεν υπάρχει καθώς η περιοχή αυτή είναι «Ελλάδα», με την διοικητική περιφέρεια της Μακεδονίας ολοκληρωμένο τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Δεν υπάρχει «Νότιος Μακεδονία», αλλά πλέον θα υπονοείται. Λάθος πολιτικό και μεγάλη διπλωματική ήττα της ελληνικής κυβέρνησης στο ζήτημα. Το χειρότερο είναι πως αυτές οι διπλωματικές ακροβασίες πάνω σε ένα προβληματικό όνομα, χαρακτηρίζονται από την κυβέρνηση και όσους την υποστηρίζουν ιδιοτελώς σαν ένα νέο success story της, δίπλα σε εκείνο των «μνημονίων για το τέλος των μνημονίων»! Και μη χειρότερα!