Η επιτυχία και ο τρόμος πίσω από τον πιο διάσημο κλόουν

Γιατί ο κολοσσός του fast food, η McDonald's, εξαφάνισε την διάσημη μασκότ της Ψηλός, μεγαλόσωμος, με κίτρινη φ...

Γιατί ο κολοσσός του fast food, η McDonald's, εξαφάνισε την διάσημη μασκότ της

Ψηλός, μεγαλόσωμος, με κίτρινη φόρμα, κόκκινα φουντωτά μαλλιά και τη χαρακτηριστική μύτη τον κλόουν: είναι ο Ρόναλντ, ο κλόουν μασκότ των McDonald's!

Με τη γελαστή μορφή του Ρόναλντ, η McDonald απόκτησε το μεγάλο αβαντάζ σε μια δύσκολη, απαιτητική αλλά πολύ (μα πάρα πολύ) επικερδή κατηγορία πελατών: τα μικρά παιδιά.

Γράφει η Λήδα Δεληγιάννη

Η εταιρεία – κολοσσός στο χώρο του fast food παρουσίασε τη μασκότ της το 1963. Πριν παρουσιάσει την εκδοχή κλόουν, οι υπεύθυνοι μάρκετινγκ της McDonald's είχαν σκεφτεί να τον κάνουν καουμπόι (τα γουέστερν ήταν πολύ δημοφιλή στην Αμερική) ή και διαστημάνθρωπο (μια υπόνοια για την επιτυχία του διαστημικού προγράμματος των ΗΠΑ σε βάρος του ψυχροπολεμικού της αντιπάλου, της Ρωσίας).

Μέσα σε λίγους μήνες ο Ρόναλντ, με την τεράστια κίτρινη φόρμα του ήταν παντού: στις τηλεοπτικές διαφημίσεις, σε αφίσες, ακόμη και στους δρόμους κυκλοφορούσαν άνθρωποι ντυμένοι Ρόναλντ (που είχαν προσληφθεί ειδικά για αυτό το διαφημιστικό σκοπό).

Ο Ρόναλντ δεν ήταν απλά ένας κλόουν, έκανε ταχυδακτυλουργικά αδιανόητα για την εποχή (σημειώνουμε ότι μιλάμε για τα μέσα της δεκαετίας του 1960!) όπως να βγάζει μέσα από τη ζώνη του χάμπουργκερ ή μιλκσέικ και πατάτες από το σακίδιο του ή να προσγειώνεται σε υποκαταστήματα των Mc πάνω σε ένα ιπτάμενο δίσκο σε σχήμα χάμπουργκερ.

Η επιτυχία του κλόουν όμως δεν γνώρισε ηλικιακά σύνορα. Αξίζει να σημειωθεί ότι εν έτει 2011, δηλαδή περίπου 50 χρόνια μετά, ένας μέτοχος της McDonald's παραπονέθηκε γιατί ο Ρόναλντ δεν ήταν παρών στην ετήσια συνεύλεση των μετόχων, ενώ η εταιρεία δεχόταν κριτική για την επιστράτευση του κλόουν ως διαφήμιση στο παιδικό κοινό. Μάλιστα ο τότε CEO, Jim Skinner, θεώρησε αρκετά σοβαρή την ερώτηση και απάντηση «Ο Ρόναλντ δεν ήρθε γιατί είναι απασχολημένος στο πεδίο κάνοντας δουλειά...»

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2000, το 96% των παιδιών σχολικής ηλικίας στις ΗΠΑ ξέρουν τον Ρόναλντ McDonald. Η ίδια η McDonald's έγραφε στα δελτία Τύπου ότι ο κλόουν της είναι η δεύτερη πιο αναγνωρίσιμη φιγούρα στα παιδιά ανά τον κόσμο μετά τον Άγιο Βασίλη. Και μάλλον ο διαφημιστικός ισχυρισμός δεν απέχει πολύ από την αλήθεια...

Το 2010, η Corporate Accountability International (μια διεθνής ΜΚΟ, με μεγάλη επιρροή, με στόχο την ευαισθητοποίηση σε θέματα υγιεινής διατροφής) ζήτησε από τη Mc να δώσει «σύνταξη» στον Ρόναλντ εξαιτίας του τεράστιου προβλήματος της παιδικής παχυσαρκίας στις ΗΠΑ. Μέσω της ιστοσελίδας της η McDonald's απάντησε ότι ο Ρόναλντ... ποτέ δεν πεθαίνει, ούτε συνταξιοδοτείται!

Ωστόσο, λίγο αργότερα, αποφάσισε ο μεγαλόσωμος κλόουν να αλλάξει εμφάνιση για να μην παραπέμπει σε έναν ευτραφή ρέκτη των fast food απολαύσεων, που είναι ευτραφής λόγω ακριβώς των διατροφικών του συνηθειών.

Ο Ρόναλντ είναι... παγκόσμιος

Ο κλόουν – μασκότ πάντως, αν και πολύ γλαφυρή φιγούρα του σύγχρονου αμερικανικού lifestyle, δεν δίστασε να προσαρμοστεί στις νοοτροπίες άλλων χωρών, προκειμένου να λειτουργήσει πιο αποδοτικά ως διαφημιστικό μέσο.

Για παράδειγμα στην Ταϋλάνδη, ο Ρόναλντ χαιρετά με τις παλάμες ενωμένες, λέγοντας «wai», το χαρακτηριστικό χαιρετισμό της χώρας.
Ενώ στην Ιαπωνία ονομάζεται Donald McDonald καθώς οι Ιάπωνες δυσκολεύονται πολύ να πουν το «ρ».

Ο Ρόναλντ on the dark side: Τα θρίλερ του Στ. Κινγκ και τα εγκλήματα από κλόουν

Ο Ρόναλντ με το τεράστιο χαμόγελο όμως πέρασε και on the dark side (όπως θα έλεγαν και στη μητρική του γλώσσα).

Δεν είναι λίγοι αυτοί που συνέδεσαν τον κλόουν με την ανοικτόχρωμη φόρμα με μια φιγούρα από το χώρο του τρόμου: τον κλόουν που πρωταγωνιστεί στη νουβέλα «Το Αυτό» («It») του Στίβεν Κινγκ, που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο.

Στο «It» πρωταγωνιστεί ένας κλόουν με το όνομα «Pennywise». Ο κλόουν με τα κόκκινα φουντωτά μαλλιά και το σαρδόνιο χαμόγελο έχει την τρομακτική ιδιότητα να μην γίνεται αντιληπτός από τους ενήλικες παρά μόνον από τα παιδιά, τα οποία παγιδεύει και σκοτώνει.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι υπάρχει ένας όρος, πολύ γνωστός στην ψυχιατρική και την ψυχολογία, ο όρος «coulrophobia», που αναφέρεται στην φοβία που παρουσιάζουν κάποιοι άνθρωποι (παιδιά αλλά και ενήλικες) για τους κλόουν. Και εδώ ο Ρόναλντ ενεπλάκη με έναν περίεργο τρόπο.

Τον Οκτώβριο του 2016, μια σειρά επιθέσεων οδήγησε στην προσωρινή απόσυρση του Ρόναλντ: νεαροί (κυρίως), κατά μόνας ή σε ομάδες, ντυμένοι κλόουν έκαναν επιθέσεις τρομάζοντας, ληστεύοντας, ακόμη και χτυπώντας ανθρώπους όλων των ηλικιών αδιακρίτως. Οι «κλόουν» έκαναν επιθέσεις ακόμη και σε σχολεία ενώ υπήρξαν υπόνοιες για σεξουαλική παρενόχληση παιδιών.

Το θέμα πήρε τέτοιες διαστάσεις που επενέβη ακόμη και ο Λευκός Οίκος υποδεικνύοντας στις αστυνομικές αρχές να ενισχύσουν τη δράση τους για να εξαλειφθεί το φαινόμενο.

Η McDonald's Corp. με μια λιτή δήλωση ανακοίνωσε ότι ο Ρόναλντ αποσύρεται μέχρι νεοτέρας «λόγω του κλίματος που επικρατεί σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ».

Για την ώρα ο Ρόναλντ παραμένει εκτός κοινής θέας, με την εταιρεία να μην έχει κάνει καμία ανακοίνωση για το μέλλον που επιφυλάσσει στη θρυλική μασκότ της...