Προεδρικές εκλογές στην Σερβία με φαβορί τον Βούτσιτς

Αν κάτι έχει ενδιαφέρον στις σημερινές προεδρικές εκλογές στην Σερβία, είναι εάν ο Αλεξάντερ Βούτσιτς θα μεταπηδήσει από την πρώτη Κυ...

Αν κάτι έχει ενδιαφέρον στις σημερινές προεδρικές εκλογές στην Σερβία, είναι εάν ο Αλεξάντερ Βούτσιτς θα μεταπηδήσει από την πρώτη Κυριακή στο προεδρικό αξίωμα ή θα χρειαστεί επαναληπτική ψηφοφορία.

Ο σημερινός πρωθυπουργός είναι το αδιαφιλονίκητο φαβορί για να διαδεχθεί στην προεδρία τον Τόμισλαβ Νίκολιτς, με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις να τον φέρουν νικητή από τον πρώτο γύρο των εκλογών με ποσοστό μεγαλύτερο του 50% που απαιτείται για την ανάδειξη ενός υποψήφιου στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα.

Βασικός αντίπαλος του Βούτσιτς, είναι ένας πρώην συνεργάτης του. Πρόκειται για τον 62χρονο ακροδεξιό υπερεθνικιστή Βόισλαβ Σέσελι, ο οποίος αθωώθηκε τελικά από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο όπου δικαζόταν για εγκλήματα πολέμου κατά τη δεκαετία του 90’, στην πρώην Γιουγκοσλαβία, αφού έμεινε 12 χρόνια στη φυλακή. Υποστηρίζει ότι πρέπει να εγκαταλειφθεί πλήρως η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και να ενισχυθούν οι δεσμοί με τη Μόσχα.

Χαρισματικός ρήτορας, δεινός λαϊκιστής, άριστος στο παιγνίδι της επικοινωνίας, κατάφερε να ηγεμονεύσει πολιτικά προωθώντας σκληρές και αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό και ισορροπώντας την εξωτερική πολιτική της Σερβίας μεταξύ Δύσης και Ρωσίας.

Στα αξιοσημείωτα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης ήταν, κατά τον τύπο του Βελιγραδίου, η απουσία συζήτησης γύρω από την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας, υπόθεση που σε όλες τις εκλογές, από το 2000 και μετά, αναδεικνυόταν ψηλά στην ατζέντα των υποψηφίων.

«Η ΕΕ τίθεται στο περιθώριο της προεκλογικής εκστρατείας», έγραψε η κυριακάτικη Politika επισημαίνoντας ότι οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους η ΕΕ έχει χάσει τη σημασία της είναι αφενός τα εσωτερικά προβλήματα στην ΕΕ και αφετέρου ότι το θέμα δεν αποφέρει ψήφους στους υποψήφιους.

Ο Αλεξάντερ Βούτσιτς πάντως, εγκαταλείπει την πρωθυπουργία έχοντας βάλει την Σερβία για τα καλά στις ράγες προς τις Βρυξέλλες και γερές βάσεις για την οικονομική ανάπτυξη μέσω επώδυνων για τα λαϊκά στρώματα μεταρρυθμίσεων.

Πρόσφατη ανακοίνωση της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρει ότι «τα τελευταία χρόνια η Σερβία έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση των δημόσιων οικονομικών και του δημόσιου τομέα, η οποία συνέβαλε στην οικονομική ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας».

Από ακραίος εθνικιστής, σε ευρωπαϊστή πολιτικό

Έντεκα συνολικά υποψήφιοι διεκδικούν την προεδρία με τον κεντρώο Βουκ Γιέρεμιτς, που είχε θέσει πρόσφατα υποψηφιότητα για το αξίωμα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, και τον σοσιαλδημοκράτη φιλοδυτικό Σάσα Γιάνκοβιτς, πρώην συνήγορο του πολίτη να αποτελούν τις πιο αξιοσημείωτες περιπτώσεις. 

Κανείς εξ αυτών ωστόσο δεν δείχνει ότι μπορεί να απειλήσει την πολιτική παντοδυναμία του Βούτσιτς, ο οποίος από ακραίος εθνικιστής το 1992, μεταλλάχθηκε σε ευρωπαϊστή πολιτικό, υπέρμαχο του νεοφιλελευθερισμού και από το 2012 κυβερνάει την Σερβία απολαμβάνοντας υψηλά ποσοστά δημοτικότητας.

Με δεδομένη την πολιτική και βεβαίως την επικοινωνιακή ηγεμονία Βούτσιτς, σοβαρός διάλογος και ουσιαστική αντιπαράθεση θέσεων προεκλογικά δεν έγιναν. Εξάλλου, στο πολίτευμα της Σερβίας ο πρόεδρος δεν διαδραματίζει ρόλο στα εσωτερικά θέματα, αλλά έχει ισχυρό λόγο σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

Όπως λένε πολλοί ίσως να ήταν αυτός ο λόγος, η αποφυγή δηλαδή της φθοράς από τα καυτά προβλήματα της καθημερινότητας, μαζί με το γεγονός ότι οποιαδήποτε άλλη υποψηφιότητα του κόμματός του θα ήταν επισφαλής ως προς το αποτέλεσμα, που έκανε τον διορατικό πρωθυπουργό να μεταπηδήσει στην προεδρία.

Ταχει καλά με όλους

Σε κάθε περίπτωση, ο Βούτσιτς έπαιξε προεκλογικά ανοιχτά το φιλορωσικό χαρτί πραγματοποιώντας μάλιστα επίσημη επίσκεψη πριν λίγες μέρες στην Μόσχα απ΄ όπου επέστρεψε με «δωράκια» του Βλάντιμιρ Πούτιν μερικά παλιά αλλά αξιόμαχα μαχητικά αεροσκάφη, κάποια μεταχειρισμένα άρματα μάχης και αρκετή πολιτική υποστήριξη.

Την ίδια στιγμή όμως στην κεντρική προεκλογική του συγκέντρωση είχε στο πλευρό του τον πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο οποίος μίλησε με κολακευτικά λόγια για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και τον φιλοευρωπαϊσμό του Βούτσιτς.

Όσο για το θέμα της διαδοχής του στην πρωθυπουργία, είναι μέχρι στιγμής ένα «μυστήριο» ως προς το πρόσωπο. Πρέπει να θεωρείται, ωστόσο, βέβαιο πως ο διάδοχος θα είναι της επιλογής του Βούτσιτς που κατ΄ αυτό τον τρόπο εκτός από το να προεδρεύει θα κυβερνάει κιόλας πίσω από την «κουρτίνα» μέσω του δικού του ανθρώπου.