Δεκαετές τέταρτο μνημόνιο με δομικές μεταρρυθμίσεις στη θέση μέτρων λιτότητας, είναι η νέα τάση της τρόικας...

Άρθρο του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου. Είναι παθολογικώς ψεύτες όσοι μετά τις συζητήσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης στο π...

Άρθρο του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου.

Είναι παθολογικώς ψεύτες όσοι μετά τις συζητήσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης στο περιθώριο των εργασιών της εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον, ανακοινώνουν το "τέλος της επιτήρησης".

Περί του αντιθέτου ακριβώς πρόκειται, όπως μαθαίνω από ευρωπαϊκή "πηγή", η οποία συμμετέχει στις συζητήσεις και ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει διαψευστεί από τα γεγονότα.

Αυτό που έχουν ήδη συμφωνήσει όλοι οι παράγοντες που εμπλέκονται στο ελληνικό πρόγραμμα, είναι μια σημαντική αλλαγή στο αφήγημα της συντεταγμένης χρεοκοπίας και ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Από το master point "μεγάλα και διαρκή πρωτογενή πλεονάσματα" περνούμε στο "βιώσιμοι προϋπολογισμοί".

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Σύμφωνα με αυτά στα οποία καταλήγουν σε επίπεδο (νέων) αρχών οι παράγοντες του προγράμματος, ένα Τέταρτο Μνημόνιο με την ελληνική πλευρά - και όχι αποκλειστικά με την ελληνική κυβέρνηση - δεκαετούς διάρκειας με συμμετοχή χωρίς επιπλέον κεφάλαια του ΔΝΤ και των υπολοίπων κρατών-δανειστών, διά του οποίου θα καθορίζονται οι παράμετροι αναμόρφωσης του επίσημου χρέους και των λεγόμενων μέτρων λιτότητας ως προς μια σειρά δομικών μεταρρυθμίσεων της διοίκησης και της αγοράς, στο νεοφιλελεύθερο πρότυπο ασφαλώς.

Δηλαδή, η νέα τάση στην τρόικα είναι η διαμόρφωση ενός νέου προγράμματος για την Ελλάδα - μετά το επίσημο τέλος του τρέχοντος - με την μορφή ενός δεκαετούς ατομικού μηχανισμού προσαρμογής, όπου τα περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα και η αναμόρφωση χρέους θα αναδιαμορφώνονται σταδιακώς στη βάση της αξιολόγησης προόδου δομικών μεταρρυθμίσεων που θα ορισθούν στο πλαίσιο χρονοδιαγράμματος. Μεταρρυθμίσεις ως αντιστάθμισμα (compensation) μέτρων λιτότητας, μεγέθυνσης εσωτερικής υποτίμησης, καθώς και ευνοϊκότερο καθεστώς αποπληρωμής του επίσημου χρέους (σημαντικά μικρότερη επιβάρυνση ώστε να είναι βιώσιμοι οι προϋπολογισμοί και όχι γενικά και συνολικά το χρέος) είναι τώρα το νέο conceptτης τρόικας (: κουαρτέτου), επί του οποίου συγκλίνουν αυτή την στιγμή όλοι οι παράγοντες που εμπλέκονται στην διαμόρφωση και την επιτήρηση των ελληνικών οικονομικών πολιτικών.

Ποια είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης ενώπιον αυτής της κρίσιμης για τις ελληνικές πολιτικές, την κοινωνία και την αγορά μεταβολές στην προσέγγιση από την τρόικα, δεν γνωρίζω. Αυτό που παρατηρώ είναι το ζήτημα να αντιμετωπίζεται τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από την αντιπολίτευση αποσπασματικά και άρα παραπλανητικά. Υπάρχει ασφαλώς ερμηνεία γι' αυτό, που δείχνει τη στάση και τις μικροπολιτικές προθέσεις του κάθε παράγοντα του ελληνικού πολιτικού συστήματος ξεχωριστά, αλλά αυτό δεν είναι το θέμα αυτού του σημειώματος. Αυτό που θέλω να επισημάνω είναι πως συνολικά το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα, στον βαθμό που γνωρίζει τη νέα τάση της τρόικας, διαπράττει το ίδιο λάθος που έκανε όταν γνώριζε το πλαίσιο και την πραγματική σημασία του Πρώτου Μνημονίου και αντί να πει στον λαό την αλήθεια, τον τρομοκρατούσε και του έλεγε παραμύθια τα οποία αλλοίωναν ουσιωδώς την πολιτική σημασία της παρέμβασης της τρόικας, ενώ συσκότιζε τις συνέπειες από την εφαρμογή του.

Το Τέταρτο Μνημόνιο, που δεν είναι σε καμία περίπτωση μία απλή νομοθετική υπόθεση, είναι πολιτική χυδαιότητα αν επιχειρηθεί να εισαχθεί στις ελληνικές πολιτικές "κατατεμαχισμένο" και χωρίς την κρίσιμη πολιτική του διάσταση στο σύνολό του. Δεν πρόκειται για μια ουδέτερη, τεχνοκρατική και αντικειμενική συνέχιση και διόρθωση των τριών προηγουμένων Μνημονίων. Είναι ένα άλλο concept πολιτικής και μια διαφορετική ιδέα που στηρίζεται στην αρχή της διεθνούς οικονομικής και γεωπολιτικής σταθερότητας και όχι σε αυτήν της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης ή οικονομικής και θεσμικής υποστήριξης υπό πτώχευση ή υπό κοινωνική καταστροφή, κρατών.

Στην πραγματικότητα, μέσω αυτής της νέας προσέγγισης έρχεται το ΔΝΤ να νομιμοποιήσει πολιτικά όχι απλώς την συμμετοχή του στη συνέχεια του ελληνικού προγράμματος, αλλά κυρίως το μεγάλο άνοιγμα που έχει ήδη κάνει σε αυτό και για το οποίο κατηγορείται από ορισμένους διεθνείς παράγοντες που έχουν μεγαλύτερη ή μικρότερη συμμετοχή σε αυτό. Η κυρία Λαγκάρντ ζήτησε την βοήθεια της κυρίας Μέρκελ και η τελευταία της την πρόσφερε μέσω της πρόνοιας που από δω και πέρα θα συσχετίζει άμεσα δομικές μεταρρυθμίσεις με ελάφρυνση βαρών από τον επίσημο δανεισμό της χώρας. Και ασφαλώς δεν πρόκειται για μεταρρυθμίσεις χωρίς σαφή πολιτική απόχρωση. Και έχει ενδιαφέρον πώς αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα υποστηριχθούν στο εσωτερικό από πολιτικές δυνάμεις που έχτισαν το κομματικό τους προφίλ και διαμόρφωσαν την κομματική τους πελατεία σε απόλυτη αντίθεση με αυτές.