ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ! Σε δρόμο χωρίς γυρισμό (η κυβέρνηση) μετά τη νέα συμφωνία...

Η «επόμενη ημέρα» της συμφωνίας στο Eurogroup βρίσκει το μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας να αγωνιά για το νέο κύμα περικοπών που έρχεται...

Η «επόμενη ημέρα» της συμφωνίας στο Eurogroup βρίσκει το μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας να αγωνιά για το νέο κύμα περικοπών που έρχεται, τα πολιτικά κόμματα να αναζητούν καινούριο βηματισμό και τους δανειστές να έχουν ξεπεράσει τον πονοκέφαλο που τους προκαλούσε εν μέσω εκλογικών διαδικασιών το ελληνικό πρόβλημα...

Ήδη στον απόηχο των αποφάσεων της Παρασκευής, η Ανγκελα Μέρκελ θα συναντηθεί με την Κριστίν Λαγκάρντ στο Βερολίνο τη  (Μεγάλη) Δευτέρα προκειμένου να συζητήσουν για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Στην πραγματικότητα θα αποφασίσουν πάλι για εμάς χωρίς εμάς αφού το κρίσιμο θέμα της συνάντησης αφορά την ελάφρυνση του χρέους. Οι δυο τους αναμένεται να κρίνουν ποιες ρυθμίσεις και μεσοπρόθεσμα μέτρα θεωρούνται επαρκή ώστε να καλύπτονται οι προϋποθέσεις του Ταμείου για να συνεχίσει να μετέχει. Τα μέτρα αυτά όμως δεν πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή πριν από το 2018 και επομένως εκείνο που τώρα δρομολογείται είναι η έναρξη της σχετικής συζήτησης.

Αντίθετα με την αοριστία όσον αφορά το χρέος, είναι πολύ συγκεκριμένες οι αποφάσεις που ελήφθησαν για τις νέες επιβαρύνσεις ύψους 3,6 δις ευρώ και οι οποίες διατηρούν «επί ξύλου κρεμάμενους» τους Έλληνες. Σε ένα γενικό επίπεδο, η συμφωνία του Eurogroup επιτρέπει στο ιερατείο των δανειστών να διατείνεται ότι «όλα βαίνουν καλώς» στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, προσπαθώντας να αποφύγει περαιτέρω κραδασμούς και όξυνση του ευρωσκεπτικισμού εν όψει των εκλογών στη Γαλλία σε δύο εβδομάδες και στη Γερμανία σε μερικούς μήνες. Αυτό εξηγεί και τον προσωρινή μεταμόρφωση του Β. Σόιμπλε σε «αρνάκι» με την αισιόδοξη δήλωσή του ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί άλλα χρήματα και ότι το 2018 θα μπορέσει να βγει κανονικά στις αγορές. Ενδεχομένως αυτή να είναι και μία από τις τελευταίες φορές που ο κ. Σόιμπλε θα ασχοληθεί δημοσίως με τη χώρα μας και θέλει να δείξει ότι αφήνει ψηλά τον πήχη για το διάδοχό του στο υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας μετά τον Σεπτέμβριο.

Η (τεχνητή) ηρεμία που εξασφαλίζουν οι Ευρωπαίοι εταίροι, προκειμένου να λύσουν τις δικές τους κεντρικές εκκρεμότητες και να δουν πώς (και αν) θα διαμορφωθεί ο νέος γαλλογερμανικός άξονας, συνεπάγεται ωστόσο τεράστιο (και πρόσθετο) πόνο για την Ελλάδα. Ύστερα από επτά χρόνια συνεχούς αφαίμαξης, η ελληνική κοινωνία παραμένει στην «εντατική των μνημονίων» δίχως ασφαλή προοπτική εξόδου από αυτήν. Αντί της ανακούφισης και της χαλάρωσης της λιτότητας, έρχεται νέος λογαριασμός που θα πλήξει όλους σχεδόν τους συνταξιούχους αλλά και θα διευρύνει την φτωχοποίηση των Ελλήνων μέσω της μείωσης του αφορολογήτου. Την ίδια στιγμή η πραγματική οικονομία συνεχίζει να βυθίζεται ενώ τα κατά κοινή ομολογία ανέφικτα πρωτογενή πλεονάσματα, που έχουν συμφωνηθεί, δεν πρόκειται να αφήσουν ουσιαστικό περιθώριο για εφαρμογή των «αντιμέτρων», τα οποία έτσι κι αλλιώς μοιάζουν με ασπιρίνες για την αντιμετώπιση μιας εν εξελίξει ανθρωπιστικής κρίσης. Επίσης ελλοχεύει πλέον και μια άλλη απειλή. Λόγω και της καθυστέρησης στο κλείσιμο της αξιολόγησης, είναι ορατός ο κίνδυνος να μην επιτευχθούν ούτε οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2017 με αποτέλεσμα να τίθεται θέμα πρόσθετων μέτρων από το 2018...

Εν μέσω αυτής της κατάστασης, ο στόχος της κυβέρνησης ότι να φθάσει αισίως στην επόμενη χρονιά και να επιχειρήσει επιτυχή έξοδο στις αγορές θεωρείται υπεραισιόδοξος. Από την άλλη πλευρά πάντως στενεύουν πλέον οι πολιτικές επιλογές για τον κ. Τσίπρα ο οποίος για την ακρίβεια βρίσκεται ενώπιον μονοδρόμου. Η συμφωνία της Παρασκευής στο Eurogroup δεν αφήνει περιθώρια υπαναχωρήσεων και δεύτερων σκέψεων, όπως συνέβαινε έως τώρα π.χ. ακόμη και για προσφυγή σε πρόωρες εκλογές προκειμένου να αναλάβει την «καυτή πατάτα» των διαπραγματεύσεων η επόμενη κυβέρνηση.

Έχοντας στην πραγματικότητα αποδεχτεί το κυριότερο μέρος των απαιτήσεων των δανειστών όσον αφορά τις πρόσθετες περικοπές του 2% του ΑΕΠ για ασφαλιστικό και το φορολογικό, η κυβέρνηση είναι τώρα υποχρεωμένη να τηρήσει τη συμφωνία έναντι οποιουδήποτε πολιτικού και κοινωνικού κόστους. Κατ' αρχάς, πρέπει να περάσει σημαντικούς σκοπέλους στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και της κοινοβουλευτικής ομάδας της. Ένα πρώτο crash test θα σημειωθεί στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής όπου δεν αναμένονται μεν ρήγματα αλλά θα αποτυπωθεί το ήδη βαρύ κλίμα που τροφοδοτείται και από τα άσχημα, συνεχή, δημοσκοπικά ευρήματα. Δεν είναι καλύτερη η κατάσταση στους κόλπους των βουλευτών οι οποίοι μάλιστα εν όψει του Πάσχα θα πρέπει να επισκεφθούν τις εκλογικές περιφέρειες τους όπου θα βιώσουν από πρώτο χέρι τις διαθέσεις των ψηφοφόρων τους. Υπό τις συνθήκες αυτές, η κοινοβουλευτική πλειοψηφία μπορεί μεν να αποδειχθεί για άλλη μια φορά συμπαγής -και οι τυχόν διαφωνούντες να κληθούν να παραδώσουν τις έδρες τους- αλλά το βέβαιο είναι ότι ταυτόχρονα το ηθικό της βρίσκεται υπό διαρκή κατάρρευση. Είναι ενδεικτικό ότι ακόμη και η προσπάθεια για αλλαγή της ατζέντας, είτε με την ανάσυρση σοβαρών υποθέσεων σκανδάλων του παρελθόντος και τις επιθέσεις στην αντιπολίτευση είτε με τη θετική προβολή γεγονότων που αγγίζουν την καθημερινότητα όπως η παράδοση των νέων αυτοκινητοδρόμων, δεν έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Οι τάσεις της κοινής γνώμης καταγράφονται πολύ αρνητικές για τον ΣΥΡΙΖΑ και η απόσταση που πρέπει να καλύψει από την προπορευόμενη ΝΔ διαρκώς μεγαλώνει.

Ο ίδιος ο κ. Τσίρπας είχε εκμυστηρευθεί παλαιότερα ότι ακόμη κι αν οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον ΣΥΡΙΖΑ στο 1%, ο ίδιος δεν πρόκειται να κάνει πίσω. Τώρα όμως έρχεται η ώρα που η αντοχή αυτής της αντίληψης θα πρέπει να δοκιμαστεί και στις κομματικές μυλόπετρες. Όπως επίσης τίθεται υπό αβεβαιότητα και η εκλογική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι πρότινος, βασική επιδίωξη του κ. Τσίπρα ήταν να συμφωνηθεί η έναρξη εφαρμογής όλων των νέων μέτρων από το 2020 ώστε να έχουν προηγηθεί οι εκλογές του 2019 και η εξάντληση της κυβερνητικής τετραετίας. Με τις αποφάσεις του Eurogroup όμως αυτό δεν εξασφαλίζεται. Αντιθέτως, η προοπτική της νέας περικοπής συντάξεων από τις αρχές του 2019 τροφοδοτεί ήδη σενάρια σύμφωνα με τα οποία η σημερινή κυβέρνηση -ακόμη κι αν αντέξει τις ενδιάμεσες παρενέργειες της συμφωνίας- θα πρέπει να προετοιμάζεται για κάλπες εντός του 2018...

Ανδρέας Καψαμπέλης

www.dimokratianews.gr