Η απορία της ημέρας: Τι είναι τελικά οι... μπαζιμπουζούκοι;

“Είναι ντροπή. Είναι πρωτόγνωρα αυτά τα πράγματα που έγιναν εδώ. Ούτε από τους Μπαζιμπουζούκους δεν γίνονται όσα γίνονται εδώ σήμερα!...

“Είναι ντροπή. Είναι πρωτόγνωρα αυτά τα πράγματα που έγιναν εδώ. Ούτε από τους Μπαζιμπουζούκους δεν γίνονται όσα γίνονται εδώ σήμερα!”. Η φράση αυτή που χρησιμοποίησε ο αντιπρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός Σάββας Θεοδωρίδης μετά την ήττα των “ερυθρόλευκων” από την ΑΕΚ στο ΟΑΚΑ προκάλεσε εύλογα στους περισσότερους: Τι ακριβώς είναι οι “Μπαζιμπουζούκοι”;

Όπως καταρχήν μπορεί κανείς να καταλάβει εύκολα, πρόκειται για μία τούρκικη λέξη: başıbozuk. Η λέξη αυτή είναι σύνθετη, από το bas που σημαίνει “κεφάλι” και το bozuk που σημαίνει “χαλασμένο”. Άρα, σε πρώτη φάση καταλαβαίνει κανείς ότι δεν είναι και καμία... φιλοφρόνηση.

Τι ήταν όμως αυτοί οι “μπαζιμπουζούκοι” (ή πιο συνηθισμένα “βασιβουζούκοι”); Ήταν οι “κατώτεροι”, μη τακτικοί στρατιώτες του τουρκικού στρατού, οι οποίοι ήταν γνωστοί για τη βιαιότητα και την έλλειψη πειθαρχίας τους και συνήθως τους ανατίθεντο πιο απλές αποστολές. Λέγεται ότι ήταν οι “αναλώσιμοι” στρατιώτες που στέλνοντας στην πρώτη γραμμή της μάχης για να κουράζουν τον εχθρό και να προετοιμάζουν τις επιθέσεις των πιο επίλεκτων τμημάτων του τουρκικού στρατού. Δεν πληρώνονταν από τον στρατό, και το κίνητρό τους για να συμμετάσχουν στις διάφορες επιχειρήσεις ήταν η προοπτική του πλιάτσικου.

Η φήμη τους ως απείθαρχων και βάρβαρων ανθρώπων αποτυπώθηκε όχι μόνο στην ελληνική γλώσσα, με τη σύνδεση του όρου “βασιβουζούκοι” με τέτοιες έννοιες, αλλά και σε άλλες γλώσσες – χαρακτηριστικό είναι ότι τη λέξη χρησιμοποιεί ως βρισιά ο καπετάνιος Χάντοκ στα κόμικς με ήρωα τον Τεν Τεν, πολύ πριν την κάνει... διάσημη μέσα σε μία μέρα ο Σάββας Θεοδωρίδης...