Ιταλία: Γιατί είναι κρίσιμο το δημοψήφισμα για τη χώρα και το ευρώ

Άνοιξαν σήμερα στις 7.00 το πρωί οι κάλπες στην Ιταλία για το κρίσιμο δημοψήφισμα που μπορεί να φέρει μπαράζ πολιτικών εξελίξεων στη ...

Άνοιξαν σήμερα στις 7.00 το πρωί οι κάλπες στην Ιταλία για το κρίσιμο δημοψήφισμα που μπορεί να φέρει μπαράζ πολιτικών εξελίξεων στη χώρα αλλά και στη σχέση της με την Ευρωζώνη και το ευρώ. Οι Ιταλοί ψηφίζουν για μεταρρύθμιση του συντάγματος: το δημοψήφισμα έχει στόχο να σταματήσουν να έχουν η βουλή και η γερουσία αλληλοεπικαλυπτόμενο ρόλο, όπως συνέβη από το 1948 μέχρι σήμερα.

Είναι όμως πέρα από προφανές ότι πέρα από την καθαυτή μεταρρύθμιση και τα ζητήματα που τίθενται, το δημοψήφισμα έχει αποκτήσει πολύ μεγαλύτερο βάρος, τόσο για την εσωτερική όσο και την εξωτερική πολιτική της χώρας.

Διαβάστε: Γιατί το δημοψήφισμα στην Ιταλία ανάβει φωτιές στην Ευρωζώνη

Το δημοψήφισμα 

Σχεδόν σαράντα επτά εκατομμύρια πολίτες σε οκτώ χιλιάδες δήμους της χώρας καλούνται να ψηφίσουν αν θέλουν να περιορίσουν τις εξουσίες της γερουσίας, μια μεγάλη μεταρρύθμιση του Ματέο Ρέντσι με στόχο να προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα στη χώρα. 

Η Ιταλία έχει ένα σύστημα δύο σωμάτων, τα οποία έχουν ακριβώς τις ίδιες εξουσίες και αυτό πολλές φορές οδηγεί σε αδιέξοδο, σύμφωνα με τη κυβέρνηση Ρέντσι, καθώς ένα νομοσχέδιο χρειάζεται την έγκριση και των δύο σωμάτων. 

Στο δημοψήφισμα προτείνεται το «σπάσιμο» Γερουσίας σε μικρότερες τοπικές γερουσίες. Έτσι, από ένα σώμα 315 άμεσα εκλεγμένων πολιτικών, η νέα Γερουσία θα έχει μόνο 100 έδρες. Σύμφωνα με το Euronews, αν η μεταρρύθμιση εγκριθεί, η Βουλή των Αντιπροσώπων θα έχει τον τελευταίο λόγο για τα νομοσχέδια. Η Γερουσία θα διατηρήσει το δικαίωμα του βέτο σε συνταγματικά ζητήματα και θα εξετάζει τα νομοσχέδια αν το ένα τρίτο των μελών το επιθυμεί. 

Το διακύβευμα 

Το δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου ουσιαστικά είναι ένα «ναι» ή ένα «όχι» στην κυβέρνηση Ρέντσι, ο οποίος είχε δηλώσει αρχικά ότι αν δεν περάσει η συνταγματική μεταρρύθμιση, θα παραιτηθεί.  Επίσης, η ΕΕ φοβάται ότι αν ο Ρέντσι χάσει, ανοίγει ο δρόμος για ένα δημοψήφισμα αλά Ελληνικά, με θέμα την παραμονή της Ιταλίας – η οποία επίσης αντιμετωπίζει μεγάλη λιτότητα και ανεργία- στην ΕΕ, γεγονός που μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω κοινωνική αναταραχή και αστάθεια σε όλη την Ευρώπη. Ήδη το Brexit ήταν ένα ισχυρότατο πλήγμα.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι ούτως ή άλλως έγκυρο, έστω κι αν προσέλθει στις κάλπες ποσοστό χαμηλότερο από το 50% των εχόντων δικαίωμα ψήφου, αφού η μεταρρύθμιση έχει ήδη εγκριθεί από το κοινοβούλιο.

Παράλληλα, οι Ιταλοί καλούνται να αποφανθούν αν θα καταργηθούν οι νομαρχίες με τη σημερινή τους μορφή και το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας και Εργασίας (Cnel). Σε ό,τι αφορά την σχέση της κεντρικής κυβέρνησης με τις περιφέρειες, ο νόμος που καλούνται να εγκρίνουν ή να καταψηφίσουν σήμερα οι Ιταλοί προβλέπει ότι η φορολογική πολιτική, οι υποδομές και η ενέργεια πρέπει να είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας του κεντρικού κράτους, όχι κάθε δήμου και περιφέρειας. Προτείνεται, παράλληλα, η μείωση του αναγκαίου αριθμού ψήφων για να εκλέγεται ο πρόεδρος της Δημοκρατίας: από την τέταρτη ψηφοφορία θα είναι αρκετή μια πλειοψηφία τριών πέμπτων. Από την έβδομη ψηφοφορία και πέρα το απαιτούμενο όριο θα είναι τα τρία πέμπτα από όσους βουλευτές και γερουσιαστές συμμετέχουν στην ψηφοφορία.