Έχετε επιχείρηση στο φυσικό κόσμο ή στο Διαδίκτυο: Μην ξεχνάτε το εμπορικό σήμα

Για τις επιχειρήσεις κάθε είδους, η κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος, δηλαδή ενός διακριτικού γνωρίσματος που διακρίνει προϊόντα και...

Για τις επιχειρήσεις κάθε είδους, η κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος, δηλαδή ενός διακριτικού γνωρίσματος που διακρίνει προϊόντα και υπηρεσίες και στο οποίο η επιχείρηση έχει αποκλειστική χρήση είναι ένα θέμα ζωτικής σημασίας για την φήμη και την εμπορική δύναμη της επιχείρησης στην αγορά εργασίας.

Οι επιχειρήσεις πλέον και ιδίως όσες ασχολούνται με το Διαδίκτυο και το ηλεκτρονικό εμπόριο ενδιαφέρονται κυρίως για την κατοχύρωση του εμπορικού σήματός τους στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου το σήμα τους να είναι ευρέως κατοχυρωμένο.

Ας δούμε όμως ποια είναι τα στάδια της διαδικασίας της κατοχύρωσης ενός κοινοτικού σήματος:

ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

• Υποβολή αίτησης ευρωπαϊκού κοινοτικού σήματος (Community trademark) στο αρμόδιο γραφείο σημάτων της ΕΕ, Οffice of Harmonization in the Internal Market (εφεξής OHIM) στο Alicante της Ισπανίας.

• Ακολουθεί η εξέταση του σήματος από το OΗΙΜ. Το στάδιο αυτό κυμαίνεται από 2 έως 6 μήνες και η διάρκεια της εξέτασης του σήματος εξαρτάται συνήθως από τον αριθμό των κλάσεων και από το πόσα αγαθά και υπηρεσίες έχουμε συμπεριλάβει στην κάθε κλάση. Η κλάση είναι η κατηγορία προϊόντων και υπηρεσιών που καλύπτει ένα εμπορικό σήμα, π,χ μπορεί να καλύπτει ποτά, αναψυκτικά, τρόφιμα, τη διαφήμιση, το marketing και τις τηλεπικοινωνίες (όταν η επιχείρηση έχει website που συνήθως έχει)

• Εάν το αποτέλεσμα της εξέτασης από τον OHIM είναι θετικό, τότε η αίτηση θα δημοσιευτεί στο τμήμα Α του CTM Bulletin:

http://oami.europa.eu/CTMOnline/RequestManager/en_Detail_NoReg. Αυτό δίνει στον καθένα την δυνατότητα να υποβάλλει ανακοπή (opposition) για τη συγκεκριμένη αίτηση εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση στο παραπάνω τεύχος σημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή, όποιος έχει κάποιο δικαίωμα ή συμφέρον που θεωρεί ότι προσβάλλεται από την κατάθεση της αίτησης του σήματος, μπορεί να υποβάλει ανακοπή κατά αυτής της αίτησης.

• Αν παρέλθουν 3 μήνες και δεν υποβληθεί ανακοπή, τότε μετά από περίπου ένα μήνα γίνεται το σήμα registered, δηλαδή κατοχυρώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εμείς λαμβάνουμε το Πιστοποιητικό καταχώρησης του σήματος (Registration certificate) σε ηλεκτρονική μορφή.

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗΣ

Η όλη διαδικασία κατοχύρωσης του ευρωπαϊκού κοινοτικού σήματος διαρκεί περίπου από 6 έως και 12 μήνες.

ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΣΥΝΕΧΗΣ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ

Εάν παρέλθουν 5 έτη από την ημερομηνία κατά την οποία έγινε registered το σήμα και μέσα σε αυτό το διάστημα δεν γίνει η χρήση του για τους εμπορικούς σκοπούς που προορίζεται τότε χάνεται το trademark.

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Η διάρκεια είναι δέκα χρόνια από την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης από τον OHIM και μπορεί να ανανεωθεί για άλλα 10 χρόνια. Η ανανέωση μπορεί να γίνεται επ' αορίστω ανά δεκαετία.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ

Η προστασία που παρέχει το κοινοτικό σήμα (Community Trademark) εκτείνεται σε όλα τα Κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αυτό το λόγο και το σήμα αυτό το προτιμούν οι διάφορες επιχειρήσεις.

ΚΟΣΤΟΣ

Το κόστος για το σήμα που περιέχει μέχρι 3 κλάσεις ανέρχεται στα 1.050€. Κάθε επιπλέον κλάση χρεώνεται προς 150€. Το ποσό καταβάλλεται είτε κατά την αποστολή του αιτήματος στον OHIM ή εντός 1 μηνός από την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης από τον OHIM. Βέβαια όταν γίνεται online η αίτηση για το κοινοτικό σήμα, το κόστος είναι χαμηλότερο, δηλαδή ξεκινά από τα 900 ευρώ, αλλά η πιο αξιόπιστη μέθοδος είναι η αίτηση να γίνεται on paper (να συμπληρώνεται η αίτηση) και να αποστέλλεται με courier ή με συστημένη επιστολή, ταχυδρομικώς.

ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ

Το σήμα κατοχυρώνεται, αλλά για να έχει εμπορική αξία, θα πρέπει και να χρησιμοποιείται:

Έτσι, η απεικόνιση του σήματος σε συσκευασίες, καταλόγους, διαφημιστικό υλικό συνιστούν άμεση απόδειξη της χρήσης του σήματος.

Η χρήση του σήματος ως domain name ή ως μέρος domain name (π.χ news.gr) που κυρίως αναγνωρίζει τον ιδιοκτήτη του σήματος είναι μία άλλη απόδειξη της χρήσης του σήματος.

Το σήμα πρέπει να χρησιμοποιείται δημοσίως και όχι εσωτερικά από μία εταιρία, για παράδειγμα μόνο στην εσωτερική αλληλογραφία μεταξύ των μελών της εταιρίας. Μπορεί όμως να είναι εταιρία διανομής που κάνει χρήση του σήματος και σε αυτή την περίπτωση δεν θα θεωρείται εσωτερική χρήση.

Επίσης, τα promotional μπλουζάκια που έχουν επάνω ένα σήμα και διαφημίζουν ένα προϊόν που ανήκει σε άλλες κλάσεις δεν θεωρούνται από το νόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι συνιστούν χρήση του σήματος.

Η χρήση του σήματος στη διαφήμιση είναι μία από τις συνηθέστερες μορφές χρήσης του σήματος (χρήση του σήματος σε δελτία τύπου, διαφημίσεις, καταλόγους). Στις περιπτώσεις που η διαφήμιση λαμβάνει χώρα παράλληλα με το marketing αγαθών και υπηρεσιών και υπάρχουν αποδείξεις και της διαφήμισης και του marketing, τότε η διαφήμιση θα θεμελιώσει την αυθεντικότητα της χρήσης του σήματος.

Για να υπάρχει ακρίβεια για το πότε δημοσιεύτηκε μία πληροφορία σε ένα site και άρα πότε άρχισε η χρήση του σήματος σε σχέση με συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες, θα πρέπει να υπάρχουν:

Website time-stamps της (να υπάρχουν δηλαδή ίχνη ότι έχει γίνει είσοδος στο εν λόγω site), κάθε εισόδου πληροφορίας στο site και της ιστορίας των σχετικών αλλαγών στο σχετικό αρχείο ή στην ιστοσελίδα (π.χ μηνύματα σε forum και blogs) ή μία οθόνη από το site (screenshot) που δίνει την συγκεκριμένη ημερομηνία της σελίδας (A screenshot of a web page bears a given date).

Αυτά τα χρήσιμα στοιχεία που δείχνουν τα χρονικά πλαίσια χρήσης ενός σήματος, εφαρμόζονται και για τα διεθνή σήματα.

ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ INTERNET

Αν η χρήση του σήματος γίνεται μόνο μέσω Internet, τότε οι «παραδοσιακές» αποδείξεις χρήσης του σήματος, είναι πιο δύσκολο να συγκεντρωθούν, δηλαδή αποδείξεις, όπως τιμολόγια, φορολογικά έγγραφα κ.ά. Νέα «ηλεκτρονικά» αποδεικτικά στοιχεία τείνουν να αντικαταστήσουν τα «παραδοσιακά» αποδεικτικά στοιχεία. Αυτά τα νέα «ηλεκτρονικά» αποδεικτικά στοιχεία τείνουν να τα αντικαταστήσουν, όπως πιστοποιημένες πληρωμές προϊόντων ή υπηρεσιών που παρέχει το site (certified means of payment), αιτήματα και επιβεβαίωση αιτημάτων, καταχωρήσεις ασφαλών συναλλαγών (registration of safe transactions).

Εφόσον η χρήση ενός σήματος είναι γνήσια σε ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε αυτό συνεπάγεται ότι η χρήση του σήματος θεωρείται γνήσια σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε εμπόριο προϊόντων, η επίθεση του σήματος επάνω σε προϊόντα ή τη συσκευασία τους με σκοπό την εξαγωγή τους, συνιστά γνήσια χρήση του σήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ; 

Οι παραλείψεις τμημάτων του σήματος που έχουν δευτερεύουσα σημασία στο αρχικό καταχωρηθέν, δεν αλλοιώνουν το διακριτικό χαρακτήρα του σήματος.

Η αλλαγή του μεγέθους της γραμματοσειράς ή η αλλαγή ανάμεσα σε κεφαλαία και μικρά γράμματα είναι συνηθισμένη και δεν θεωρείται ότι αλλοιώνει τη χρήση του σήματος.

Όλα τα παραπάνω πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από την κάθε επιχείρηση που θέλει να κατοχυρώσει το εμπορικό σήμα της στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Και μην ξεχνάτε! Το σήμα το κατοχυρώνουμε για να το χρησιμοποιούμε. Η μη χρήση του το καθιστά άχρηστο και ειδικά πέντε χρόνια μετά την κατοχύρωση του και εφόσον δεν χρησιμοποιείται, το χάνουμε. 

Χρύσα Τσιώτση

Νομικός

chryssa.tsiotsi@gmail.com