Το παρασκήνιο πίσω από τη στάση της Ελλάδας για το Κυπριακό

Στην ελληνική κυβέρνηση αποδίδουν εν μέρει την ευθύνη για το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό διπλωματικές πηγές σε Αθήνα κ...

Στην ελληνική κυβέρνηση αποδίδουν εν μέρει την ευθύνη για το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό διπλωματικές πηγές σε Αθήνα και Λευκωσία, σύμφωνα με την κυπριακή εφημερίδα “Πολίτης”.

Σύμφωνα με τις πηγές που επικαλείται η εφημερίδα, στην Ελλάδα, όπως είναι σήμερα τα πολιτικά πράγματα, θα θεωρηθεί περίπου εθνική μειοδοσία η επίλυση του Κυπριακού στη βάση που συζητείται μεταξύ Αναστασιάδη-Ακιντζί στην εν εξελίξει διαδικασία. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, με τα πάμπολλα εσωτερικά προβλήματα και τις ισορροπίες τρόμου στην κυβέρνησή του –μεταξύ των συνιστωσών του κόμματός του, αλλά και μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ– δεν θα ήθελε επ’ ουδενί να φορτωθεί το Κυπριακό και μια νέα Ζυρίχη, γι’ αυτό και άφησε τους χειρισμούς στον υπουργό Εξωτερικών του, ο οποίος προέρχεται από τον χώρο της λεγόμενης πατριωτικής Αριστεράς.

Πολιτικοί κύκλοι στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον “Πολίτη”, εκτιμούν ότι οι Τσίπρας και Κοτζιάς πιστεύουν ότι εάν κλείσει το Κυπριακό θα ανοίξει θέμα διευθέτησης των ελληνοτουρκικών διαφορών, κάτι που θεωρούν ότι δεν συμφέρει τη χώρα αυτή την περίοδο. Οι ίδιοι κύκλοι εκτιμούν, επίσης, ότι, μέσω του Κυπριακού, η Ελλάδα παίζει το χαρτί της στην ΕΕ για το προσφυγικό. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή κοντά στο Μαξίμου που μίλησε στον «Πολίτη», στην προχθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία Τσίπρα-Ερντογάν (με πρωτοβουλία του πρώτου, την ώρα που το Μοντ Πελεράν 2 οδηγείτο σε ναυάγιο, και με στόχο να συναντηθούν οι δυο τους πριν τη διάσκεψη και να κλείσουν το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων), ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίστηκε εξοργισμένος με τους Ευρωπαίους για το προσφυγικό και εξέφρασε σφοδρά παράπονα, λέγοντας ότι η Τουρκία έκανε αυτά που έπρεπε να κάνει, αλλά οι Ευρωπαίοι αθέτησαν τις υποσχέσεις τους, όπως είπε.

Ο κ. Κοτζιάς ετοίμασε μάλιστα σύμφωνα με το δημοσίευμα ένα non paper με τις θέσεις της Αθήνας στο Κυπριακό, το οποίο απέστειλε προχθές σε κυβερνητικά στελέχη, πολιτικά και άλλα πρόσωπα με email, στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει συμμετοχή σε πολυμερή διάσκεψη υπό την αίρεση ότι θα υπάρξει προηγούμενη συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας για τα θέματα των εγγυήσεων και της ασφάλειας.

Το εν λόγω έγγραφο στάλθηκε στις 5:45 μ.μ. και αποσύρθηκε λίγο μετά, και συγκεκριμένα στις 8:30 μ.μ., με τη σημείωση να «θεωρηθεί άκυρο». Είναι η πρώτη φορά, εδώ και πολλά χρόνια, που το ελληνικό ΥΠΕΞ μοιράζει non paper για το Κυπριακό.

Τι αναφέρει το επίμαχο non paper

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το περιβόητο έγγραφο Κοτζιά που κυκλοφόρησε μέσω email για 2,5 ώρες περίπου προτού ο Έλληνας ΥΠΕΞ το αποσύρει ως άκυρο, αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Η ελληνική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει συμμετοχή σε πολυμερή διάσκεψη υπό την αίρεση ότι θα υπάρξει προηγούμενη συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας για τα θέματα των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας [..] Η ελληνική κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια επανειλημμένων συνομιλιών με όλους τους παράγοντες που εμπλέκονται στο Κυπριακό πρόβλημα, κατέστησε σαφές ότι συμφωνεί να συμμετάσχει σε πολυμερή συνάντηση, υπό την αίρεση της προηγούμενης συζήτησης και συμφωνίας με την Τουρκία, επί του θέματος των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Άνευ διεξαγωγής της συγκεκριμένης συζήτησης, η Ελλάδα δεν πρόκειται να προσέλθει σε πολυμερείς συνομιλίες και αυτό οφείλει να γίνει κατανοητό από όλους, του κ. Έιντε συμπεριλαμβανομένου.

Ο κ. Ακιντζί ισχυρίζεται ότι δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί περαιτέρω και πιο συγκεκριμένα επί του Εδαφικού, εάν δεν εξασφαλιστεί η πραγματοποίηση πολυμερούς διάσκεψης. Ωστόσο, η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα εξαρτήσει τη στάση της από τις συζητήσεις για το Εδαφικό ή για άλλες πτυχές του προβλήματος που αφορούν τα 4 κεφάλαια διαπραγμάτευσης, τα οποία διαπραγματεύονται οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Η παρούσα κυβέρνηση είναι η πρώτη ελληνική κυβέρνηση που δεν έκανε καμία παρατήρηση ή παρέμβαση στη διαπραγμάτευση των 4 κεφαλαίων αυτών, μέχρι στιγμής, και δεν προτίθεται να αλλάξει τη στάση της. Είναι, όμως, αυτονόητο ότι έχει λόγο και θέση αρχής για τα δύο κεφάλαια στα οποία εμπλέκεται η Ελλάδα και τα οποία σχετίζονται με τα θέματα Εγγυήσεων και Ασφάλειας, καθώς αυτά αφορούν την ουσία του Κυπριακού που είναι ζήτημα κατοχής. Πρέπει να είναι λοιπόν σαφές σε όλες τις πλευρές ότι η συμμετοχή της Ελλάδας σε μία πολυμερή διάσκεψη θα αφορά αποκλειστικά και μόνο τις πτυχές του Κυπριακού που σχετίζονται με την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις. Βεβαίως, όσοι επέμεναν να γίνει η συζήτηση για τις Εγγυήσεις και την Ασφάλεια όχι πριν αλλά μετά την διαπραγμάτευση των υπολοίπων 4 κεφαλαίων, πρέπει τώρα να προσέλθουν στο τραπέζι καθώς η συζήτηση για τα δύο αυτά κεφάλαια δεν επιδέχεται καμία άλλη αναβολή.

Για να στεφθεί, καταρχάς, με επιτυχία η πολυμερής διάσκεψη, σε αυτά τα δύο θέματα πρέπει να υπάρξει οπωσδήποτε μία πρότερη συνεννόηση/συμφωνία με την τουρκική κυβέρνηση. Η Τουρκία, όμως, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ακολουθεί παρελκυστική πολιτική στο θέμα αφού, α) ουδέποτε διατύπωσε προτάσεις για τις Εγγυήσεις και την Ασφάλεια, β) ακύρωσε την συνάντηση στην Αττάλεια μεταξύ του κ. Κοτζιά και του Τούρκου ομολόγου του κ. Cavusoglu, ο οποίος είχε απευθύνει και την σχετική πρόσκληση. Αντίθετα, η Ελλάδα είναι η μόνη που καθόρισε με σαφήνεια και εγκαίρως τις θέσεις της για το καθεστώς των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας, αλλά και τις εν προκειμένω προτάσεις της –οι οποίες είναι εν γνώσει όλων των εμπλεκομένων μερών- με γνώμονα την επίτευξη μιας δίκαιης, δημοκρατικής και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, την οποία και στηρίζει».