Αναφορά: Ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών

Ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών είναι αυτό της αναφοράς. Κάθε πολίτης μπορεί, ατομικά ή από κοινού με άλλους, να...

Ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών είναι αυτό της αναφοράς.
Κάθε πολίτης μπορεί, ατομικά ή από κοινού με άλλους, να ασκήσει οποιαδήποτε στιγμή το δικαίωμα αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δυνάμει του άρθρου 227 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κάθε πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή κάτοικος κράτους μέλους μπορεί ατομικά ή από κοινού με άλλους, να υποβάλει αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για θέμα που εμπίπτει στους τομείς δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον αφορά άμεσα. Οποιαδήποτε επιχείρηση, οργανισμός ή φορέας με έδρα την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί επίσης να ασκήσει το δικαίωμα αναφοράς, το οποίο εγγυάται η Συνθήκη.
Οι αναφορές μπορεί να έχουν μορφή παραπόνου ή αιτήματος και να αφορούν ζητήματα δημόσιου ή ιδιωτικού συμφέροντος.
Η αναφορά μπορεί να αποτελεί ατομικό αίτημα, παράπονο ή παρατήρηση όσον αφορά στην εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ ή έκκληση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την υιοθέτηση συγκεκριμένης θέσης για ένα συγκεκριμένο ζήτημα.
Τέτοιες αναφορές προσφέρουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη δυνατότητα να εφιστά την προσοχή σε οποιαδήποτε παραβίαση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών από κράτη μέλη, τοπικές αρχές ή άλλα όργανα.
Διαδικασίες για την υποβολή αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Μπορείτε να υποβάλετε αναφορά αν είστε:
• πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
• κάτοικος κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
• μέλος συλλόγου, εταιρίας ή οργάνωσης (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) που έχει την έδρα του σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ποιο μπορεί να είναι το αντικείμενο της αναφοράς σας;
• Το αντικείμενο της αναφοράς πρέπει να έχει σχέση με θέματα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ή που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως:
• τα δικαιώματά σας ως ευρωπαίου πολίτη, όπως ορίζονται στις Συνθήκες,
• το περιβάλλον,
• η προστασία των καταναλωτών,
• η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, εμπορευμάτων και υπηρεσιών, και η εσωτερική αγορά,
• η απασχόληση και η κοινωνική πολιτική,
• η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, άλλα προβλήματα σε σχέση με την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ:
Η Επιτροπή Αναφορών δεν εξετάζει αιτήματα για απλή ενημέρωση ούτε γενικές παρατηρήσεις σχετικά με την πολιτική της ΕΕ.
Οι αναφορές πρέπει να είναι γραμμένες σε μία από τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εάν το θέμα της αναφοράς σας αφορά έναν τομέα δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χαρακτηρίζεται κανονικά παραδεκτή από την Επιτροπή Αναφορών, που αποφασίζει για τις περαιτέρω ενέργειες, σύμφωνα με τον Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Όποια απόφαση και αν ληφθεί, η Επιτροπή Αναφορών θα σας ενημερώσει σχετικά το συντομότερο δυνατόν μετά τη λήψη της απόφασης.
Ανάλογα με την περίπτωση, η Επιτροπή Αναφορών μπορεί:
• να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης και την παροχή πληροφοριών σχετικά με τη συμμόρφωση προς τη σχετική κοινοτική νομοθεσία, ή να έρθει σε επαφή το σύστημα SOLVIT,
• να διαβιβάσει την αναφορά σε άλλες επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς ενημέρωση ή για περαιτέρω ενέργειες (μία επιτροπή μπορεί π.χ. να λάβει υπόψη της την αναφορά στις νομοθετικές της δραστηριότητες),
• σε ορισμένες έκτακτες περιπτώσεις, να συντάξει και να υποβάλει πλήρη έκθεση για ψήφιση στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου, ή να πραγματοποιήσει διερευνητική αποστολή στη χώρα ή περιφέρεια η οποία σχετίζεται με την αναφορά, και να εκδώσει έκθεση της επιτροπής η οποία περιέχει της παρατηρήσεις και τις συστάσεις της, ή να προβεί σε οιαδήποτε άλλη ενέργεια η οποία κρίνεται κατάλληλη στην προσπάθεια επίλυσης του θέματος ή να χορηγήσει αρμόζουσα απάντηση στον υποβάλλοντα την αναφορά.
• Η Επιτροπή Αναφορών συνεδριάζει, κατά κανόνα, μία φορά κάθε μήνα, εκτός από τον Αύγουστο, στη διάρκεια του οποίου οι εργασίες του Κοινοβουλίου διακόπτονται. Η επιτροπή βοηθείται στο έργο της από μόνιμη γραμματεία η οποία διαχειρίζεται τη διεργασία των αναφορών, έχει συμβουλευτικό ρόλο και προετοιμάζει τις συνεδριάσεις της Επιτροπής Αναφορών. Η Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορεί να επιδιώξει να συνεργαστεί με τις εθνικές ή τοπικές αρχές σε κράτη μέλη, για την επίλυση θέματος που έχει θέσει ο αναφέρων. Τα στοιχεία των αναφορών μπορούν κατά συνέπεια να συμβουλεύονται οι αρχές αυτές εκτός εάν ο αναφέρων προβάλει ρητά σχετική άρνηση. Η Επιτροπή Αναφορών δεν μπορεί ωστόσο να παραβεί αποφάσεις που έχουν ληφθεί από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών. Δεδομένου ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είναι δικαστική αρχή, δεν μπορεί να λάβει απόφαση ή να ανακαλέσει αποφάσεις που έχουν ληφθεί από τα δικαστήρια στα κράτη μέλη. Οι αναφορές που επιδιώκουν τέτοιες ενέργειες δεν είναι παραδεκτές.
Αν η αναφορά σας δεν αφορά έναν τομέα δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χαρακτηρίζεται μη παραδεκτή. Αυτό μπορεί να συμβεί εάν το αντικείμενο της αναφοράς εμπίπτει σαφώς στην ευθύνη και την αρμοδιότητα του κράτους μέλους.
Οι αναφορές τις οποίες η Επιτροπή Αναφορών χαρακτηρίζει μη παραδεκτές αρχειοθετούνται και δεν αναλαμβάνεται περαιτέρω δράση. Ωστόσο, η Επιτροπή Αναφορών σας κοινοποιεί την απόφασή της.
Η Επιτροπή Αναφορών μπορεί, ανάλογα με το θέμα της αναφοράς σας, να σας προτείνει να έλθετε σε επαφή με άλλον φορέα που δεν ανήκει στην ΕΕ (π.χ. το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) ή με εθνικό φορέα (π.χ. Συνήγορος του Πολίτη ή επιτροπή αναφορών των Κοινοβουλίων των κρατών μελών).
Επισημαίνεται ότι για θέματα που αφορούν κακοδιαχείριση στα πλαίσια των θεσμικών οργάνων ή των αποκεντρωμένων οργανισμών της ΕΕ, θα πρέπει να απευθύνεστε στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή.
Γνωστοποίηση των αναφορών:
Οι αριθμοί και οι συντάκτες των αναφορών, ή ο κύριος συντάκτης εφόσον πρόκειται για ομαδική αναφορά, καθώς και ο αριθμός που δίδεται σε αναφορά, καταχωρούνται σε πρωτόκολλο με τη σειρά παραλαβής τους και ανακοινώνονται στη συνεδρίαση της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οι ανακοινώσεις αυτές αναγράφονται στα πρακτικά της συνεδρίασης. Επισημαίνεται στους αναφέροντες ότι τα πρακτικά δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα. Ορισμένες πληροφορίες, στις οποίες περιλαμβάνεται το όνομα του αναφέροντος και ο αριθμός της αναφοράς, διατίθενται στη συνέχεια στο Διαδίκτυο.
Συνιστάται ιδιαίτερα η προσοχή των αναφερόντων στο γεγονός αυτό, το οποίο έχει συνέπειες όσον αφορά στην προστασία των προσωπικών δεδομένων. Αν θέλετε να υποβάλετε αναφορά αλλά δεν επιθυμείτε δημοσιοποίηση του ονόματός σας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα κάνει σεβαστή την επιθυμία σας, αλλά το αίτημά σας αυτό πρέπει να είναι σαφές και να αναγράφεται ρητά στην αναφορά.
Κατά παρόμοιο τρόπο, αν επιθυμείτε τον εμπιστευτικό χειρισμό της αναφοράς σας, θα πρέπει επίσης να υποβάλετε σαφές σχετικό αίτημα. Η επιτροπή αποδίδει μεγάλη σημασία στη διαφάνεια των συνεδριάσεών της Επιτροπής Αναφορών, είναι συνήθως δημόσιες και οι αναφέροντες μπορούν να τις παρακολουθήσουν, εφόσον το ζητήσουν, εάν και όταν συζητηθεί η αναφορά τους.

Χρύσα Τσιώτση
Νομικός
chryssa.tsiotsi@gmail.com