ΤΙ ΜΑΓΕΙΡΕΥΕΙ τώρα ο Σόιμπλε για το ελληνικό χρέος...

Ένα περίπλοκο σχέδιο για το ελληνικό χρέος έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται οι δανειστές την ώρα που κλιμακώνονται πανταχόθεν οι πιέσεις ...

Ένα περίπλοκο σχέδιο για το ελληνικό χρέος έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται οι δανειστές την ώρα που κλιμακώνονται πανταχόθεν οι πιέσεις για την πρώτη αξιολόγηση και οι επόμενες 90 ημέρες, σε συνδυασμό με τις απειλές για έξοδο από την Σένγκεν, θα θυμίζουν πραγματική κόλαση. Το σχέδιο αυτό όχι μόνο δεν δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα αλλά -στο πλαίσιο του γερμανικού δόγματος για τη μη δημιουργία χρεών όπως κατ' ευφημισμόν ονομάζεται η ακραία λιτότητα- διαμορφώνει και τις προϋποθέσεις για να παραμείνει με περίτεχνο τρόπο υπό ομηρεία η χώρα μας επί πολλές δεκαετίες ακόμη!

Το ενδεχόμενο κουρέματος έχει αποκλειστεί προ πολλού και οριστικά. Τώρα φαίνεται ότι διαφοροποιείται και το σενάριο της αναδιάρθρωσης -με τη μορφή της επιμήκυνσης σε σαφές χρονικό πλαίσιο- που ήταν το δεύτερο καλύτερο σχέδιο για να μπορέσει να ανακουφιστεί η χώρα μας από το βραχνά των αβάσταχτων πληρωμών. Η νέα ορολογία που χρησιμοποιείται είναι περί «επαναπρογραμματισμού» («rescheduling») του χρέους που παραπέμπει σε μια μακροχρόνια διαδικασία με πολύ σύνθετους όρους και κανούριες ρυθμίσεις τις οποίες θα πρέπει να δεχθεί και η ΕΚΤ.

Το σχέδιο αυτό εκπονείται ήδη στο υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας υπό την επίβλεψη του Β. Σόιμπλε ο οποίος άλλωστε ενισχύει τη γενικότερη θέση του στο Βερολίνο λόγω της μεγάλης φθοράς που υφίσταται η Α. Μέρκελ από το μεταναστευτικό. Η επεξεργασία ως προς τις λεπτομέρειες του σχεδίου γίνεται σε συνεργασία με το ΔΝΤ που δίνει καθοριστική σημασία στη «βιωσιμότητα του χρέους» ενώ δεν ήταν άσχετη με αυτό και η προ μερικών εβδομάδων επίσκεψη του ισχυρού άνδρα του Ταμείου Π. Τόμσεν στο γερμανικό υπουργείο. Δεν είναι όμως γνωστό αν υπάρχει η οποιαδήποτε συμμετοχή της ελληνικής πλευράς στις συζητήσεις ή αν θα της παρουσιαστεί το σχέδιο ύστερα από μερικούς μήνες όταν θα τελειώσει η πρώτη αξιολόγηση και καλώς εχόντων ξεκινήσουν οι επίσημες διαδικασίες.

Με βάση τις υπάρχουσες γενικές πληροφορίες, επιδίωξη των δανειστών μέσω του σχεδίου τους είναι η ελάφρυνση του χρέους (ή και το αντίστροφο) να γίνεται σταδιακά και σε απόλυτη συνάρτηση με την εξυπηρέτηση των δημοσιονομικών στόχων. Με άλλα λόγια το βάρος των υποχρεώσεων για τη χώρα μας θα μειώνεται στο βαθμό που επιτυγχάνονται τα προβλεπόμενα αποτελέσματα. Αντίθετα, αν δεν επιτυγχάνονται, η αναμόρφωση του χρέους θα είναι δυσμενέστερη με επαχθέστερους όρους για τη χώρα μας.

Ένας τέτοιος μηχανισμός έχει δύο αναγνώσεις. Η μία περιλαμβάνει τα στοιχεία που μπορούν, έστω και από επικοινωνιακής πλευράς, να προβληθούν ως θετικά. Πρόκειται για το γεγονός ότι δεν θα χρειαστεί να συναφθεί και τέταρτο Μνημόνιο τουλάχιστον με τη μορφή που είχαν τα τρία προηγούμενα και ως εκ τούτου δεν θα υπάρχει η ανάγκη νέων αμέσων δανείων και μάλιστα με τη μορφή των δόσεων που έχουν ταυτιστεί εδώ και πέντε χρόνια με πραγματικό μαρτύριο της σταγόνας. Παράλληλα η χώρα δεν θα αντιμετωπίζει πια αδυναμία εξυπηρέτησης των χρηματοδοτικών αναγκών της. Αυτό δίνει την εικόνα ότι κλείνει μια μεγάλη μαρτυρική περίοδος με πολλούς αρνητικούς συμβολισμούς -και για το γόητρο της Ελλάδας- καθώς και ότι ξεκινά μια νέα φάση με πιο ομαλά χαρακτηριστικά.

Από την άλλη πλευρά, όμως, μονιμοποιείται επί της ουσίας ένα καθεστώς άμεσης και αυτόματης επιτροπείας της χώρας και της ελληνικής οικονομίας από το κουαρτέτο. Με δεδομένο ότι το χρονικό εύρος θα εκτείνεται σε αρκετές δεκαετίες, αν υπολογιστεί και η δέσμευση που έχει αναλάβει από τη πρώτο μνημόνιο η Ελλάδα -ότι θα βρίσκεται υπό έλεγχο έως ότου αποπληρώσει τουλάχιστον το 75% του χρέους της- αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς ότι η ομηρεία αυτή μπορεί να φθάσει έως και τον επόμενο αιώνα. Κάπως έτσι, το σκηνικό αυτό θυμίζει σε αρκετούς τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο (ΔΟΕ) που επιβλήθηκε από τις ευρωπαϊκές χώρες που δάνεισαν την Ελλάδα το φθινόπωρο του 1897 ενώ αυτή είχε χρεοκοπήσει τέσσερα χρόνια πριν, με στόχο την αποπληρωμή των χρεών της προς τους πιστωτές της. Τον έλεγχο εκτελούσε μια εξαμελή επιτροπή, η Διεθνής Οικονομική Επιτροπή (Commission Internationale Financière de la Grèce) η οποία είχε μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα από το 1897 μέχρι το 1978, δηλαδή για 81 χρόνια!

Οι δανειστές φέρονται να θεωρούν ιδανική μια τέτοια κατάσταση. Κατ’ αρχάς σηματοδοτεί την αποδοχή της μνημονιακής (έστω και με τα νέα χαρακτηριστικά της) πραγματικότητας η οποία θα διαμορφώνει πια την καθημερινότητα του Έλληνα εις το διηνεκές. Επομένως, παύει να είναι αντικείμενο αντιπαράθεσης ο κεντρικός πυρήνας της οικονομικής πολιτικής, η επικαιρότητα αποκτά άλλα γνωρίσματα και –το κυριότερο- οι εκλογικές διαδικασίες και η εναλλαγή των κομμάτων και των παρατάξεων στην εξουσία δεν θα μπορούν να αποτελέσουν απειλή για τη στρατηγική της «γερμανικής Ευρώπης». Από τη στιγμή μάλιστα που ο ΣΥΡΙΖΑ ενσωμάτωσε «αναίμακτα» την κεντροαριστερά σε αυτό το άρμα, είναι πρόδηλο ότι οι δανειστές δεν ανησυχούν, ούτε σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, από το ενδεχόμενο πολιτικής κατάρρευσης της κυβέρνησης του κ. Τσίπρα και ανόδου της κεντροδεξιάς στην εξουσία υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Για το Βερολίνο και το ΔΝΤ το σημαντικότερο είναι ότι στεγανοποιείται η «ατίθαση» Ελλάδα η οποία μπορεί να αντιπροσωπεύει ένα πολύ μικρό ποσοστό της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά ήταν ένα φυτίλι για ανατροπές στον Νότο. Τώρα που στην πράξη έχει εκλείψει ο κίνδυνος μιας συμμαχίας των χωρών του Νότου εκτιμούν ότι μπορούν να αναζητήσουν ευκολότερα λύσεις στο διαφαινόμενο πρόβλημα της Ισπανίας και εν μέρει της Πορτογαλίας.

Με την αναμόρφωση και τον επαναπρογραμματισμό του χρέους που σχεδιάζεται, θα επέλθει και τροποποίηση της υφιστάμενης δανειακής σύμβασης μεταξύ της Ελλάδας και των κρατών της Ευρωζώνης», άρα δηλαδή η χώρα θα βρίσκεται σε ένα διαρκές μνημόνιο διαφορετικού χαρακτήρα από το σημερινό, στο οποίο θα συμμετέχει και το ΔΝΤ. Ο έλεγχος της χώρας θα συνεχίσει να γίνεται μέσω περιοδικών αξιολογήσεων από το κουαρτέτο και το Eurogroup, με μια πιθανή αναμόρφωση του σημερινού καθεστώτος. Έτσι κι αλλιώς οι αξιολογήσεις προβλέπεται να συνεχιστούν δύο φορές το χρόνο και μετά την έξοδο από το Μνημόνιο...

Ανδρέας Καψαμπέλης

www.dimokratianews.gr