Γράφει ο Νίκος Κούτρικας Δημοσιογράφος μέλος της ΕΣΗΕΑ. Είναι αλήθεια ότι η εκλογή του... Κυριάκου Μητσοτάκη έδωσε σοβαρές προσδοκίες νί...
Δημοσιογράφος μέλος της ΕΣΗΕΑ.
Είναι αλήθεια ότι η εκλογή του... Κυριάκου Μητσοτάκη έδωσε σοβαρές προσδοκίες νίκης της ΝΔ στις επόμενες εκλογές, παρά ταύτα η ύπαρξη αυτοδυναμίας φαντάζει από πολύ έως πάρα πολύ δύσκολη να επιτευχθεί. Χρειάζονται κινήσεις με πνεύμα συνεργασίας και "πολιτικής ανωτερότητας" υπερβατικές σε όλα που σίγουρα με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσουν στην νίκη χωρίς αυτές το εγχείρημα θα έχει δυσκολίες... Χθες διάβασα στο Liberal κάποιες σκέψεις " αιρετικές "....: "Οι «αιρετικοί» λέει ήταν πολλές φορές φωτισμένα πνεύματα του Μεσαίωνα. Κάποιες φορές, βέβαια, ήταν σκοταδιστές, φανατικοί ή απλώς τυχοδιώκτες… Είτε ήταν φωτισμένα πνεύματα, όμως, είτε απλώς φανατικοί, όλοι τους πλήρωναν βαρύ τίμημα για τον «αιρετικό» λόγο τους. Κι όχι μόνο σε θεολογικά ζητήματα! Σήμερα, μετά από τέσσερις αιώνες «Διαφωτισμού» στην Ευρώπη, σε εποχή ελεύθερης συζήτησης και ακόμα πιο ανεμπόδιστης πληροφόρησης, εξακολουθεί, παρ’ όλα αυτά, να θεωρείται «αιρετικός λόγος» όταν αμφισβητείς τα «κρατούντα». Κι ας λες, πολλές φορές, πράγματα προφανή. Ίσως και πολύ πιο προφανή από το ότι: «η γη περιστρέφεται περί τον ήλιο»…Επιτρέψτε μου, λοιπόν σήμερα κάποιες «αιρετικές» σκέψεις. Όχι γιατί το να είσαι «αιρετικός» είναι κατ’ ανάγκην καλό. Αλλά το να μη βλέπεις λίγα χιλιοστά από τη μύτη σου είναι σίγουρα παθογένεια. Και στην Πολιτική τιμωρείται σκληρά…
* Πρώτη αιρετική σκέψη: Η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη προκάλεσε – και δικαιολογημένα - θετικές προσδοκίες. Αλλά προσοχή: το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε σε ένα νέο Πρόεδρο είναι να τον «φορτώσουμε» με πολύ υψηλές προσδοκίες. Να βάλουμε τον «πήχη» τόσο ψηλά, ώστε να μην μπορέσει να τον περάσει εύκολα…Πολύ συχνά αυτό που καταγράφεται ως «επιτυχία» είναι όχι το αποτέλεσμα καθαυτό, αλλά η σχέση ανάμεσα στο αποτέλεσμα και τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί γι’ αυτό: Για παράδειγμα, αν περιμένουμε 5 και προκύψουν 10, αυτό καταγράφεται ως αδιαμφισβήτητη «επιτυχία». Ενώ αν περιμένουμε 25 και προκύψουν 15, αυτό καταγράφεται ως «αποτυχία»…Το τι προσδοκίες δημιουργούμε – το τι περιμένουμε εκ των προτέρων – καθορίζει και το μέγεθος της τελικής «αποτίμησης», πέρα απ’ αυτό καθαυτό το αποτέλεσμα. Πολλοί σχολιαστές λοιπόν, έσπευσαν να δημιουργήσουν θετικές προσδοκίες, αλλά αυτό μπορεί να αποδειχθεί «παγίδα» για το νέο αρχηγό της ΝΔ. Δεν το έκαναν από κακή πρόθεση. Οι περισσότεροι θέλησαν να του δημιουργήσουν ένα θετικό momentum, για να αλλάξει η δυναμική του πολιτικού παιγνιδιού σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ…
Αλλά αυτό μπορεί να οδηγήσει και σε - αθέλητη έστω - παγίδευση του Κυριάκου. Και να δώσει στον «στριμωγμένο» Τσίπρα ένα πλεονέκτημα αιφνιδιασμού. Ιδιαίτερα το πρώτο διάστημα, πριν προλάβει ο Κυριάκος να ξεδιπλώσει τη δυναμική του. Ακόμα και εκλογικού αιφνιδιασμού…Αυτό βέβαια, δεν το θέλει κανείς απ’ όσους ειλικρινά έσπευσαν να χαιρετήσουν την εκλογή Κυριάκου. Προσοχή λοιπόν, όχι υπερβολικές προσδοκίες…
* Το δεύτερο είναι πιο σοβαρό: Η εκλογική στρατηγική διεύρυνσης αποκλειστικά – μονοδιάστατα θα λέγαμε - προς το «Κέντρο»! Φαίνεται «προφανής» και «αυταπόδεικτη». Αλλά είναι πιθανόν να αποδειχθεί αυτό-παγιδευτική και επικίνδυνη…Γιατί αν η ΝΔ προσπαθήσει να επεκταθεί προς το «χώρο του Κέντρου», πως θα αντιδράσουν τα υφιστάμενα (μικρά) κεντρώα κόμματα (ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, και Λεβέντης); Το πιο πιθανό είναι να προκληθούν έντονες «τριβές» και των τριών προς τη ΝΔ που θα «εισβάλει» στο δικό τους (περιορισμένο) «ζωτικό χώρο». Ήδη βλέπουμε κάποια τέτοια φαινόμενα…Μέχρι τώρα υπήρχε μια πολιτική «σύγκλιση» ανάμεσά στη ΝΔ και τα κόμματα αυτά. Πολλοί μιλούσαν μάλιστα για την ανάγκη δημιουργίας του «ευρωπαϊκού πόλου»…Τώρα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για το αντίθετο της σύγκλισης: μια έντονη τριβή προς τη ΝΔ, αλλά και μια τάση επίσπευσης της ενότητας ανάμεσά τους (κυρίως ανάμεσα στη «Δημοκρατική Συμπαράταξη» και το Ποτάμι), ακριβώς γιατί μαζί είναι πιο εύκολο να αποτρέψουν την «απορρόφησή» τους από «τη ΝΔ του Κυριάκου», απ’ ό,τι αν παραμείνουν ξεχωριστά.
Άρα αντί να τους απορροφήσει, η «κεντρώα στροφή» της ΝΔ, μπορεί να τους συσπειρώσει εναντίον της! Κι αυτό μπορεί να αποδειχθεί «θείο δώρο» για τον Τσίπρα. Η περίπτωση Γρηγοράκου έχει πολλαπλές «αναγνώσεις»...Ήδη το ανάθεμα του «νεοφιλελευθερισμού» - άδικο, εδώ που τα λέμε, για τον Κυριάκο - το φωνάζουν όχι μόνο η προπαγάνδα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και αρκετοί μέσα από το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι.
* Υπάρχει και κάτι ακόμα: Ας υποθέσουμε ότι η ΝΔ του Κυριάκου καταφέρνει, πράγματι, να απορροφήσει ακόμα και το ένα τρίτο της συνολικής δύναμης των «κεντρώων κομμάτων». Και τα τρία μαζί έχουν 14 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή 770 χιλιάδες ψηφοφόρους…Η ΝΔ στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσε τότε να τους αφαιρέσει 4-5 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή 270 χιλιάδες ψηφοφόρους! Αυτό βέβαια, δεν της αρκεί για να κερδίσει αυτοδυναμία. Αν το πετύχαινε, θα έφτανε στο 32-33% το πολύ, αλλά για αυτοδυναμία χρειάζεται τουλάχιστον 37%…
Σε αυτή την (υποθετική) περίπτωση με ποιόν θα κυβερνούσε η ΝΔ; Από τα τρία μικρά κόμματα του Κέντρου, αν χάσουν τόσο σοβαρό μέρος της δύναμής τους, το ένα σίγουρα θα βρισκόταν εκτός Βουλής (Λεβέντης), το δεύτερο, το «Ποτάμι» (που είναι και το πιο «ευάλωτο») θα κινδύνευε σοβαρά να μείνει επίσης εκτός Βουλής, ενώ το ΠΑΣΟΚ θα «διασωζόταν», αλλά με πολύ υποβαθμισμένες δυνάμεις και εκπροσώπηση. Δηλαδή ακόμα και αν το 32-33% που θα κέρδιζε η ΝΔ της έφτανε για να βγει πρώτη, θα το κατάφερνε τσακίζοντας του δυνητικούς κυβερνητικούς εταίρους της! Και με ποιόν θα συγκυβερνούσε μετά, αφού αυτοδυναμία θα ήταν δύσκολο να βγάλει; Αυτό το «τι θα γινόταν μετά» δεν μοιάζει να απασχολεί κανένα!
* Μόνο αν ταυτόχρονα κέρδιζε και από άλλες «δεξαμενές» θα είχε νόημα. Αλλά αυτές δεν βρίσκονται στα «κεντρώα» κόμματα! Βρίσκονται κυρίως στο χώρο της «αποχής»: Σε παλιούς ψηφοφόρους της ΝΔ που δεν πηγαίνουν καθόλου να ψηφίσουν πια! Δεν είναι αυτοί που πήγαν σε ΧΑ ή σε ΑΝΕΛ. Αυτοί δεν συμπεριλαμβάνονται στην αύξηση της «αποχής», αφού ψήφισαν αλλού. Δεν πηγαίνουν ούτε σε μικρά «κεντρώα κόμματα». Και δεν συμπεριλαμβάνουν ούτε όσους πήγαν απευθείας στο ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα… κόβουν και τα δύο χέρια τους! Μιλάμε για όσους πήγαν αποκλειστικά σε αποχή…Πόσοι είναι αυτοί; Μόνο μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου της περσινής χρονιάς οι ψηφοφόροι της ΝΔ (του περασμένου Ιανουαρίου) που προτίμησαν την αποχή φτάνουν τις 270 χιλιάδες! Μη ξεχνάμε ότι σε αυτό το τελευταίο διάστημα η αποχή αυξήθηκε κατά 750 χιλιάδες συνολικά. Από αυτούς όλους, λίγο πάνω από το ένα τρίτο είναι μέχρι πρόσφατα ψηφοφόροι της ΝΔ!
Συμπέρασμα πρώτο: μόνο από το χώρο της (πιο πρόσφατης) αποχής, η ΝΔ έχει δεξαμενή τουλάχιστον 270 χιλιάδων ψηφοφόρων που δεν την εγκατέλειψαν για να πάνε αλλού (σπίτι τους έμειναν). Δεν την εγκατέλειψαν βέβαια, επειδή τάχα γιατί «δεν τους άρεσε η κυβέρνηση Σαμαρά» (Άλλωστε Σαμαρά είχαν ψηφίσει τον περασμένο Ιανουάριο. Τον Σεπτέμβριο Μεϊμαράκη δεν ψήφισαν!). Ούτε τους ενδιαφέρουν τα «ανοίγματα» στα κεντρώα κόμματα (γιατί αλλιώς, θα ψήφιζαν κάποιο από τα τρία κεντρώα κόμματα, δεν θα έκαναν αποχή).
Γι’ αυτούς όμως δεν δείχνει να ενδιαφέρεται κανένας! Τους θεωρούν «δεδομένους»; Αν ναι, κάνουν πολύ άσχημα. Δεν υπάρχει χειρότερο λάθος για ένα κόμμα – ιδιαίτερα κόμμα εξουσίας – από το να θεωρεί τους ψηφοφόρους του ως «δεδομένους». Πολύ περισσότερο όταν αυτοί που θεωρείς «δεδομένους» σε έχουν ήδη εγκαταλείψει…
* Κι ακόμα, όλα αυτά που συζητάμε στηρίζονται στην «παρακινδυνευμένη» υπόθεση, πως όταν κάνει η ΝΔ άνοιγμα αποκλειστικά προς «το κέντρο», δεν θα χάσει κανένα ψηφοφόρο προς τα δεξιά της. Γιατί αν χάσει προς τα δεξιά της (που είναι αρκετά πιθανό), τότε μπορεί να μη καταφέρει να ανεβάσει τα ποσοστά της ούτε κατά 4-5 μονάδες, όπως «υποθέταμε» ως τώρα…
- Μπορεί λοιπόν, μια μονοδιάστατη «διεύρυνση» προς το χώρο του «κέντρου», όχι μόνο να συσπειρώσει τα κεντρώα κόμματα εναντίον της ΝΔ…
- Μπορεί, ακόμα χειρότερα, να ενισχύσει τα κόμματα προς τα δεξιά της ΝΔ! Να «σπρώξει» δικούς της, μέχρι τώρα, ψηφοφόρους προς τα δεξιότερα κόμματα…
Δηλαδή να τη φέρει σε σύγκρουση με τους δυνητικούς συμμάχους της (στο «κέντρο») και να ενισχύσει τους ορκισμένους αντιπάλους της (γιατί η ΧΑ και εν πολλοίς οι ΑΝΕΛ είναι ορκισμένοι αντίπαλοι της ΝΔ – μη ξεχνιόμαστε). Χώρια που μπορεί ο Τσίπρας, αν δει ότι σταθερά υστερεί στις δημοσκοπήσεις, να ψηφίσει απλή αναλογική! Και με τέτοια πλειοψηφία μάλιστα, (μια που συμφέρει σε όλους πλην ΝΔ), ώστε να ισχύσει άμεσα από τις επόμενες εκλογές. Και τότε η ΝΔ θα βρεθεί πολύ πιο μακριά από την προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης, πολύ πιο απομονωμένη από συμμάχους, με πολύ πιο ενισχυμένους τους αντιπάλους της. Με πολύ πιο αμφίβολη την «πρωτιά» της και πολύ πιο αποδυναμωμένο το ρόλο της, ακόμα και σε περίπτωση «πρωτιάς»…
Συμπέρασμα δεύτερο: Αληθινή διεύρυνση είναι μόνο η αμφίπλευρη διεύρυνση! Η μονοδιάστατη διεύρυνση (μόνο προς τα κέντρο ή μόνο προς τα δεξιά) δεν είναι ακριβώς «διεύρυνση». Μάλλον «μετακίνηση» κινδυνεύει να γίνει…Μόνο η αμφίπλευρη διεύρυνση μπορεί να μεγαλώσει τα ποσοστά της ΝΔ, χωρίς να «πνίξει» τους δυνητικούς συμμάχους της και χωρίς να ενισχύσει τους αντιπάλους της. Μόνο η αμφίπλευρη διεύρυνση μπορεί να ενισχύσει το ρόλο της, ανεξαρτήτως αιφνιδιασμών από την πλευρά Τσίπρα. Αλλά αυτό δεν λέγεται, δεν ακούγεται. Είναι σχεδόν «απαγορευμένη σκέψη». Όπως οι «αιρετικοί» στο σκοτεινό Μεσαίωνα…
Και κάτι τελικό: ας υποθέσουμε ότι, παρ’ όλα αυτά, η ΝΔ καταφέρνει να αποσπάσει το ένα τρίτο των δυνάμεων των κεντρώων κομμάτων χωρίς να χάσει κανένα ψηφοφόρο προς τα δεξιά της! Αν ό,τι απομείνει από τα κεντρώα κόμματα δεν αρκεί για να κυβερνήσει (όπερ και πιθανό) ή δεν αρκεί για ασφαλή κοινοβουλευτική πλειοψηφία τουλάχιστον 155 εδρών (όπερ και πιθανότερο), τότε θα αναγκαστεί να συγκυβερνήσει με τον Τσίπρα (έστω και από τη δεύτερη θέση αυτός ο τελευταίος). Κι αυτό επαναφέρει τη «συγκυβέρνηση» με τον Τσίπρα από την πίσω πόρτα! Κι άντε να δούμε πώς ακριβώς η νέα κυβέρνηση του «μεγάλου συνασπισμού» θα κάνει φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις μαζί με τον Τσίπρα, ο οποίος κατά τα άλλα θα καιροφυλακτεί τότε να την αποδυναμώσει και να την ανατρέψει.
Το να είναι κανείς «αιρετικός» στην πολιτική σκέψη, δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό.
Όμως, το να ακούγεται ως «αιρετικός», επειδή πάει το συλλογισμό ένα-δύο βήματα πιο πέρα και δεν μένει στο «τώρα», αυτό δεν είναι απλώς κακό.
Είναι αληθινή παθογένεια...
Τελικά μπερδεύτηκα...
ΑπάντησηΔιαγραφή