Σαμαράς: "Εγώ είμαι ακόμα εδώ"

Γράφει ο Νίκος Κούτρικας Δημοσιογράφος μέλος της ΕΣΗΕΑ. Στον Ισπανικό δημοσιογραφικό όμιλο La Razon και στον δημοσιογράφο Esther Sanz...

Γράφει ο Νίκος Κούτρικας
Δημοσιογράφος μέλος της ΕΣΗΕΑ.

Στον Ισπανικό δημοσιογραφικό όμιλο La Razon και στον δημοσιογράφο Esther Sanz έδωσε συνέντευξη ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς τονίζοντας χαρακτηριστικά «Εξακολουθώ να είμαι ενεργός στις πολιτικές υποθέσεις της χώρας μου. Εγώ είμαι ακόμα εδώ...»,λέει με νόημα ο πρώην πρωθυπουργός επισημαίνοντας ότι η ιστορία κρίνει κάποιον αφού αυτός έχει φύγει. Ιδιαίτερα επικριτικός για τον Αλέξη Τσίπρα, δηλώνει εξαιρετικά απογοητευμένος με τον πρωθυπουργό «για το λαϊκισμό που επέδειξε, για τις εξωφρενικές υποσχέσεις που έδωσε προκειμένου να αναδειχθεί στην εξουσία και για τα ψέματα που λέει για να παραμείνει στην εξουσία». Διατυπώνει παράλληλα την εκτίμηση ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν θα αντέξει 4 χρόνια ενώ αφήνει σαφείς αιχμές για τη στάση ηγετών της ΕΕ απέναντι στη δική του κυβέρνηση.

«Όταν δίνουμε την εντύπωση - ακόμα κι αν αυτή είναι μια πολύ "επιφανειακή" εντύπωση - ότι "διευκολύνουμε" τους λαϊκιστές, ενώ "τραβάμε το χαλί" κάτω από τα πόδια μεταρρυθμιστικών κυβερνήσεων, αυτό μπορεί να στείλει λάθος μηνύματα», λέει συγκεκριμένα. Ο πρώην πρωθυπουργός λέει επίσης για την ελληνική οικονομία ότι «δεν μπορεί να επιστρέψει η εμπιστοσύνη όσο κυβερνούν τη χώρα οι λαϊκιστές». 

Ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά αναφέρει:

Υπάρχει ζωή μετά την Πρωθυπουργία;

Βεβαίως και υπάρχει! Για την ακρίβεια, μπορεί κανείς να χαρεί την προσωπική του ζωή, την οικογένειά του και τους φίλους του, πολύ καλύτερα χωρίς τα πρωθυπουργικά καθήκοντα. 'Αλλωστε, υπάρχουν πολλοί τρόποι να υπηρετείς την πατρίδα σου πέρα από τη θέση του Πρωθυπουργού. Οπότε κι εγώ εξακολουθώ να είμαι ενεργός στις πολιτικές υποθέσεις της χώρας μου.

Πιστεύετε ότι η Ιστορία και τα ΜΜΕ υπήρξαν δίκαια μαζί σας;

Όχι, τα Μέσα δεν υπήρξαν «δίκαια» μαζί μας. Και τώρα το παραδέχονται σιγά-σιγά. Όσον αφορά στην ίδια την Ιστορία, είναι πολύ νωρίς να πει κανείς. 'Αλλωστε, η Ιστορία κρίνει κάποιον αφού αυτός έχει φύγει. Κι εγώ είμαι ακόμα εδώ...

Ποια είναι η γνώμη σας για τον Τσίπρα;

Πιστεύω ότι ο Τσίπρας κατέστρεψε τις θετικές προοπτικές για την Ελλάδα, που η κυβέρνησή μας είχε δημιουργήσει τα προηγούμενα 2,5 χρόνια:

--Εμείς βγαίναμε από τη δημοσιονομική κρίση και μας ξανάβαλε σε κρίση ελλειμμάτων…

--Η οικονομία μας βρισκόταν ήδη σε ανάκαμψη, μετά από 6 οδυνηρά χρόνια ύφεσης, και μας ξανάφερε πίσω στην ύφεση...

--Σύμφωνα με εκθέσεις του ΔΝΤ, το χρέος μας γινόταν βιώσιμο, και υπονόμευσε την βιωσιμότητα του χρέους μας…

-- Βγαίναμε στις αγορές για «κανονικό» δανεισμό ως «φυσιολογική χώρα» και μας έφερε πίσω σε ένα νέο και πολύ αυστηρό Μνημόνιο.

Με δύο λόγια, στις μέρες τις δικής μας διακυβέρνησης, η Ελλάδα ανάρρωνε και συνερχόταν από τη χειρότερη κρίση που πέρασε εδώ και δεκαετίες. Και ο κ. Τσίπρας μας έβαλε πάλι στην «εντατική» μετά από λίγους μήνες ανόητων και ανεύθυνων πολιτικών.

Ασφαλώς και είμαι εξαιρετικά απογοητευμένος μαζί του, για το λαϊκισμό που επέδειξε, για τις εξωφρενικές υποσχέσεις που έδωσε προκειμένου να αναδειχθεί στην εξουσία και για τα ψέματα που λέει για να παραμείνει στην εξουσία.

Αλλά είμαστε δημοκρατική χώρα. Και αντιμετωπίζουμε τους αντιπάλους μας με δημοκρατικό τρόπο.

Τους πρώτους επτά μήνες της διακυβέρνησής του ο κ. Τσίπρας δεν πραγματοποίησε τις πιο σημαντικές προεκλογικές υποσχέσεις του. Γιατί τώρα θα κάνει κάτι διαφορετικό;

Ακριβώς! Οι αντιλήψεις του μοιάζουν να άλλαξαν κάπως. Έχει αναγνωρίζει ότι το grexit είναι απολύτως απαράδεκτο για την Ελλάδα. Αλλά δεν έχει την παραμικρή ιδέα για το πώς θα αποφύγει το grexit. Ακόμα υιοθετεί αριστερόστροφες πολιτικές που έχουν αποτύχει παντού στον κόσμο: Υψηλή φορολογία κι ένα μεγάλο κράτος στηριγμένο σε πελατειακή βάση. Όταν ένας λαϊκιστής δημαγωγός έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, είναι πολύ πιθανό να καταλήξει σε «ανώμαλη προσγείωση. Το πρόβλημα είναι ότι της Ελλάδας δεν της άξιζε κάτι τέτοιο…

Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση, με την συνεργασία των εθνικιστών, θα αντέξει 4 χρόνια; Γιατί οι αριστεροί ψηφοφόροι αποδέχθηκαν ένα κυβερνητικό συνασπισμό με τόσο μεγάλες εσωτερικές διαφορές:

Δεν πιστεύω ότι θα αντέξουν τόσο πολύ. 'Αλλωστε οι ψηφοφόροι άρχισαν ήδη να τους εγκαταλείπουν. Το κόμμα του κ. Τσίπρα έχασε ήδη 320 χιλιάδες ψήφους σε σύγκριση με οκτώ μήνες πριν! Αυτό που συγκρατεί ακόμα το συνασπισμό των δύο κομμάτων, δεν είναι οι κοινές πολιτικές τους θέσεις, αλλά η κοινή τους δίψα για εξουσία. Κι αυτό βέβαια, δεν αρκεί να κρατήσει μια κυβέρνηση για καιρό…

Σκεφτήκατε ποτέ ότι θα δείτε κλείσιμο των τραπεζών; Τι διαφορετικό θα είχατε κάνει εσείς;

Στις μέρες της δικής μας διακυβέρνησης η υγεία του τραπεζικού τομέα βελτιωνόταν σταθερά, οι καταθέσεις αύξαναν, οι τράπεζές μας είχαν περάσει επιτυχώς όλα τα "stress tests" και είχαν πλήρως ανακεφαλαιοποιηθεί, ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο. Και μόνο η προοπτική ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία ξεκίνησε μια τάση φυγής των καταθέσεων. Και στους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης Τσίπρα η φυγή καταθέσεων αυξήθηκε.

Πίσω, το 2012, όταν αναλάβαμε εμείς, καταφέραμε να ξεπεράσουμε ένα μεγάλο κούρεμα δημόσιο χρέους - το PSI - που έπληξε το ενεργητικό των τραπεζών μας, χωρίς να χρειαστούν τότε capital controls (πιστωτικοί έλεγχοι). Κι άρκεσαν μόλις πέντε μήνες διακυβέρνησης από το ΣΥΡΙΖΑ για να συμβεί αυτό που εμείς είχαμε αποφύγει ως τότε...

Έχετε κατηγορηθεί από τα αριστερά ΜΜΕ, ότι ήσασταν ο «άνθρωπος της Τρόϊκα». Αλλά τι διαφορετικό θα μπορούσατε να είχατε κάνει όταν βρισκόσασταν στην εξουσία;
Προωθούσαμε και επιταχύναμε τη δημοσιονομική εξυγίανση και τις μεταρρυθμίσεις. Επιτύχαμε την ταχύτερη μείωση ελλείμματος που έχει υπάρξει ποτέ: Κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ και πλέον μέσα σε 2,5 χρόνια! Εφαρμόσαμε τις περισσότερες μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη περίοδο στην Ελλάδα, τα τελευταία 50 χρόνια. Τα κάναμε όλα αυτά, όχι γιατί η «Τρόϊκα» τα ζητούσε, αλλά επειδή έπρεπε να είχαν γίνει στην Ελλάδα εδώ και πολύ καιρό .

Η αλήθεια είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πιστεύει σε δημοσιονομική εξυγίανση. Όπως δεν πιστεύει ούτε στην ανταγωνιστικότητα, ούτε στις μεταρρυθμίσεις γενικότερα. Και ολόκληρη η αλήθεια είναι ότι στις μέρες της δικής μας διακυβέρνησης αντισταθήκαμε σε κάποιες απαιτήσεις της «Τρόϊκας» πολύ περισσότερο απ' ό,τι ο ΣΥΡΙΖΑ...

Για την ακρίβεια, σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλαμε μειώσεις φορολογίας, ενάντια στη θέληση της Τρόϊκας. Και μπορέσαμε να το κάνουμε αυτό, γιατί στο μεταξύ πιάναμε και ξεπερνούσαμε τους δημοσιονομικούς μας στίχους. Ενώ τους τελευταίους εννιά μήνες, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναγκάστηκε να επιβάλει σκληρά μέτρα, γιατί στο μεταξύ έχασε κάθε έλεγχο στα δημοσιονομικά…

Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ αποδυνάμωσε τη θέση της Ελλάδας κι αναγκάστηκε να κάνει παραχωρήσεις που εμείς τις αποφύγαμε, ή στις οποίες εμείς αντισταθήκαμε ή δεν είχαν καν ζητηθεί ποτέ από μας…

Πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ηγέτες της έχουν εγκαταλείψει χώρες όπως που βρίσκονται σε κρίση, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία; Υπολογίζατε σε μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική στήριξη από την Ευρώπη; Αισθάνεστε προσωπικά ότι σας εγκατέλεψαν;

Θα σας απαντήσω κάπως γενικότερα: Πιστεύω ότι η Ένωσή μας οφείλει να υποστηρίζει κυβερνήσεις με αποδεδειγμένα δημοσιονομικά και μεταρρυθμιστικά επιτεύγματα. Όταν δίνουμε την εντύπωση - ακόμα κι αν αυτή είναι μια πολύ «επιφανειακή» εντύπωση - ότι «διευκολύνουμε» τους λαϊκιστές, ενώ «τραβάμε το χαλί» κάτω από τα πόδια μεταρρυθμιστικών κυβερνήσεων, αυτό μπορεί να στείλει λάθος μηνύματα...

Πιστεύετε ότι αν η Τρόϊκα σας έδινε περισσότερο χρόνο, η Ελλάδα δεν θα χρειαζόταν Τρίτο Μνημόνιο;
Η κυβέρνησή μου δεν ζήτησε ποτέ «περισσότερο χρόνο», όπως δεν ζήτησε ποτέ περισσότερα χρήματα. Απλά επισημάναμε το γεγονός, ότι για να επιτύχουν οι μεταρρυθμίσεις ως το τέλος, πρέπει να προσαρμοστούν στον «πολιτικό κύκλο» μιας χώρας. Όταν έχουμε κάνει τόσο πολλά μέσα σε 2,5 χρόνια, δεν μπορεί να μας εξαναγκάζουν να κάνουμε πολύ περισσότερα τη στιγμή που πλησιάζει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.

Έτσι κι αλλιώς, όμως, δεν μπορούμε να αλλάξουμε ό,τι ήδη έγινε. Πρέπει να δούμε τι θα γίνει από 'δω και μπρός…

Όταν παραδώσατε τη διακυβέρνηση, η Ελληνική οικονομία είχε αρχίσει να ανακάμπτει. Τώρα, η ύφεση έχει επιστρέψει λόγω πολιτικής αστάθειας. Βλέπετε την εμπιστοσύνη να επιστρέφει κάποια στιγμή ξανά;

Ελπίζω ειλικρινά να επιστρέψει η εμπιστοσύνη. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει όσο κυβερνούν τη χώρα οι λαϊκιστές…

Πώς κρίνετε τον τρόπο που διαχειρίστηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση την κρίση των προσφύγων;

Πρέπει να κάνουμε τη σαφή διάκριση ανάμεσα στους «πρόσφυγες» από την μια πλευρά και τους «παράνομους μετανάστες» από την άλλη: Οι πρόσφυγες προέρχονται από διαλυμένες χώρες, από εμφυλίους πολέμους ή από «πολεμικές ζώνες». Ζητούν άσυλο και πρέπει να προστατευθούν πλήρως. Και τα μέλη της Ένωσής μας πρέπει να μοιραστούν τα βάρη για τη διάσωση και την προστασία των προσφύγων. Ανεξάρτητα από το ποιο σημείο μπήκαν στην Ευρώπη, πρέπει να μοιραστούν σε όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης.

Από την άλλη πλευρά, έχουμε τους παράνομους μετανάστες. Αυτοί δεν δικαιούνται άσυλο και πρέπει να επαναπατριστούν.

Έχουμε λοιπόν, την πολιτική της «μετεγκατάστασης» για τους πραγματικούς πρόσφυγες και την πολιτική του «επαναπατρισμού» για τους παράνομους μετανάστες. Και οι δύο αυτές σημαντικές πολιτικές πρέπει να εφαρμοστούν από την Ένωσή μας και σε Κοινοτικό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μόλις τώρα μαθαίνει πώς να αντιμετωπίζει τέτοιες κρίσεις, με τόσο σοβαρές ανθρωπιστικές διαστάσεις, αλλά και με τόσο σοβαρές προκλήσεις στην κοινωνική συνοχή.

Νιώθετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δώσει στην Ελλάδα επαρκή βοήθεια; Που είναι οι Ευρωπαϊκές αρχές όπως αυτή της Αλληλεγγύης σε αυτή την ανθρωπιστική κρίση;

Η Ελλάδα έχει πληθυσμό 11 εκατομμυρίων. Έχει περί το 1,4 εκατομμύρια ανέργους. Τα τελευταία χρόνια είχε υποδεχθεί περισσότερο από 1,3 εκατομμύρια παράνομους μετανάστες. Κι επί πλέον όλων αυτών ήλθαν στην Ελλάδα 300 χιλιάδες πρόσφυγες και παράνομοι μετανάστες μόνο στους τελευταίους έξη μήνες...

Έρχονται κατά κύματα, έρχονται μέσα από τη φουρτουνιασμένη θάλασσα, σώζουμε εκατοντάδες χιλιάδες ζωές κάθε μέρα, δείχνουμε ανθρωπιά και συμπόνια όσο είναι ανθρωπίνως δυνατό, αλλά είμαστε ήδη πολύ πέρα από τις δυνατότητές μας να διαχειριστούμε από μόνοι μας ένα πρόβλημα τέτοιων διαστάσεων.

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε ακόμα να κάνουμε για να αποθαρρύνουμε τη «διακίνηση» και να εξουδετερώσουμε τα κυκλώματα δουλεμπόρων. Αλλά ένα είναι βέβαιο: Η Ελλάδα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα μόνη της. Χρειαζόμαστε μια αποτελεσματική και συνεκτική πολιτική από ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό το πρόβλημα ξεπερνά όλα τα εθνικά κράτη…

Αν το κόμμα της Χρυσής Αυγής διπλασίασε τις ψήφους του στη Λέσβο και στην Κώ, λόγω της προσφυγικής κρίσης, θα μπορούσε να υπάρξει μια αντίστοιχη εξέλιξη σε όλη την Ελλάδα;

Για να είμαστε ακριβείς, στις πρόσφατες εκλογές η ΧΑ έχασε ψηφοφόρους πανελλαδικά, σε σύγκριση με τον περασμένο Ιανουάριο. Αλλά και τότε είχε χάσει πολούς περισσότερους ψηφοφόρους, σε σύγκριση με τις εκλογές του Ιουνίου του 2012. Οπότε η ΧΑ δεν βρίσκεται σε «άνοδο». Χάνει έδαφος πανελλαδικά…

Όμως, δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι αν συνεχιστεί ανεξέλεγκτη η κρίση προσφύγων-παράνομων μεταναστών, τελικά θα έχει δυσάρεστες συνέπειες για την κοινωνική συνοχή. Κάποιες πιο δυσάρεστες από άλλες, αλλά όλες πολύ οδυνηρές…

Βλέπετε κόμματα, όπως οι Podemos, που υπόσχονται εύκολες λύσεις, ως απειλή για ολόκληρη την Ευρώπη;

Ο Λαϊκισμός είναι «ασθένεια». Οι «εύκολες λύσεις» που υπόσχεται οδηγούν πάντα σε ισοπεδωτικές καταστροφές, χωρίς προηγούμενο, πέρα από σύνορα και με μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες: διχάζοντας ολόκληρες κοινωνίες, παραλύοντας οικονομίες και δηλητηριάζοντας δημοκρατίες.

Ναι, αυτά όλα αποτελούν σοβαρή απειλή! Και πρέπει να καταπολεμήσουμε τα ψέματα του Λαϊκισμού με Αλήθεια! Τις ανεύθυνες πολιτικές του με θαρραλέες μεταρρυθμίσεις! Και τα διχαστικά μηνύματά του με Ενότητα, Πείσμα και Αποφασιστικότητα...

Ο Λαϊκισμός είναι «αρρώστια», αλλά μπορεί ακόμα να αντιμετωπιστεί και να «θεραπευτεί».