"Σωσίβιο"... ΕΣΠΑ για επενδυτικά σχέδια που λιμνάζουν

Μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς χρήματα; Η απάντηση είναι προφανώς αρνητική και σαφή επιβεβαίωση αυτής της διαπίστωσης αποτελεί ο τεράστι...

Μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς χρήματα; Η απάντηση είναι προφανώς αρνητική και σαφή επιβεβαίωση αυτής της διαπίστωσης αποτελεί ο τεράστιος όγκος των οφειλών, συνολικού ύψους 5,6 δισ. ευρώ, που αθροίζουν τις υποχρεώσεις του Δημοσίου σε επενδυτές από τους δύο προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους. Οι εκκρεμότητες αναφέρονται σε 6.300 επενδυτικά σχέδια, που χρονολογούνται τόσο από τον νόμο 3299 του 2004 όσο και τον νόμο 3908 του 2011.
Εκτός από τις κακοδαιμονίες της διοίκησης, που ανέδειξαν φαινόμενα διασπάθισης του δημοσίου χρήματος, το πρόβλημα σήμερα είναι κάτι παραπάνω από οξύ, αφού κόντρα στις δηλώσεις της νέας υφυπουργού Βιομηχανίας, Θεοδώρας Τζάκρη, για την ενεργοποίηση των κινήτρων του νέου αναπτυξιακού νόμου ορθώνεται η ωμή πραγματικότητα. Το Δημόσιο στερείται κάθε είδους ρευστότητας. Αυτός είναι και ο λόγος που έπειτα από ένα πρώτο ξεκαθάρισμα των επενδυτικών σχεδίων που λιμνάζουν αναμένοντας την καταβολή της κρατικής επιδότησης, για την οποία το κράτος έχει δεσμευθεί, το υπουργείο Οικονομικών αναζητά τρόπους για την ένταξη κάποιων από αυτά τα επενδυτικά σχέδια στο ΕΣΠΑ. Με δεδομένο ότι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων καρκινοβατεί, το υπουργείο καλείται να λύσει τη δύσκολη άσκηση του να καλύψει με άδεια ταμεία την υποχρέωση που έχει αναλάβει απέναντι σε επενδυτές, οι οποίοι με τη σειρά τους χρησιμοποίησαν την υποσχετική της επιδότησης προκειμένου να πάρουν δάνειο από την τράπεζα και, ως εκ τούτου, χρεώθηκαν με δάνεια, κάποια από τα οποία δεν εξυπηρετούνται.
Οι εκκρεμότητες, που χρονολογούνται από την περασμένη δεκαετία, έχουν οδηγήσει ήδη 2.200 επενδυτικά σχέδια, από τα 6.300, σε απόλυτη απαξία. Αν και κανείς δεν μπορεί να βεβαιώσει τους λόγους για τους οποίους 2.200 επενδυτικά σχέδια χαρακτηρίζονται πλέον «μη ενεργά», το ποσό που οφείλει το κράτος μειώνεται από το αρχικό ύψος των 5,6 δισ. ευρώ στα 3,2 δισ. ευρώ. Θα πρέπει μάλιστα να σημειωθεί ότι οι οφειλές αυτές αναφέρονται στη συμμετοχή του Δημοσίου, αφού οι συνολικές επενδύσεις, μαζί με την ιδιωτική συμμετοχή, ανέρχονται σε 9 - 10 δισ. ευρώ περίπου.
Αξιλόγηση προτάσεων
Η διαδικασία αξιολόγησης των προτάσεων σε συνδυασμό με τον χαμένο χρόνο που μετρά αντίστροφα στην προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας, ενδέχεται να οδηγήσει σε περαιτέρω απαξία άλλες περίπου 1.200 επενδύσεις, συνολικής αξίας 700 εκατ. ευρώ. Παρά το γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί να υπερθεματίσει την περαιτέρω απαξία των δυνάμει επενδύσεων για τη χώρα, το υπουργείο Οικονομικών «φιλοδοξεί» μέσα από αυτήν τη διαδικασία να μειώσει περαιτέρω τον λογαριασμό στα 2,5 δισ. ευρώ περίπου. Αν το κακό ωστόσο σταματούσε εκεί, θα μπορούσε ίσως κάποιος να πει ότι η οικονομία πληρώνει το κόστος μιας ανέξοδης πολιτικής, αλλά τα πράγματα δείχνουν πιο δύσκολα, αφού ακόμη και αυτά τα χρήματα δεν υπάρχουν.
Η προσπάθεια πλέον θα επικεντρωθεί στην ένταξη κάποιων από αυτά τα επενδυτικά σχέδια στο νέο ΕΣΠΑ, προκειμένου να καλυφθεί η οφειλή του Δημοσίου μέσα από κοινοτικά χρήματα. Το εγχείρημα ωστόσο είναι εξαιρετικά δύσκολο, αφού εκτός από 400 εκατ. ευρώ που εξασφαλίστηκαν από το παλιό ΕΣΠΑ, η ένταξη αυτών των επενδύσεων στο νέο είναι αμφίβολη. Οι αυστηρές προδιαγραφές που χαρακτηρίζουν τις επιλέξιμες δαπάνες του νέου ΕΣΠΑ κάθε άλλο παρά συμβαδίζουν με τα χαρακτηριστικά αυτών των επενδύσεων, που έγιναν σε άλλες εποχές και με άλλους όρους, ικανοποιώντας διαφορετικές ανάγκες. Ετσι, εξετάζονται ο συμψηφισμός φορολογικών υποχρεώσεων, η χορήγηση φοροαπαλλαγών ή ακόμη και η δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων, τα οποία αναμένεται να περιγραφούν στον νέο αναπτυξιακό νόμο.