Ένα Δία στα νιάτα του είδαν στον ουρανό

Είναι ένας Δίας στα νιάτα του... Με επίγειο τηλεσκόπιο, οι αστρονόμοι κατάφεραν να δουν τον μικρότερο μέχρι σήμερα ορατό εξωπλανήτη απ...

Είναι ένας Δίας στα νιάτα του... Με επίγειο τηλεσκόπιο, οι αστρονόμοι κατάφεραν να δουν τον μικρότερο μέχρι σήμερα ορατό εξωπλανήτη από τη Γη. Πρόκειται για ένα πολύ νεαρής ηλικίας αέριο γίγαντα (σαν τον Δία του δικού μας ηλιακού συστήματος), με διπλάσιο μέγεθος από το δικό μας Δία και σε απόσταση 96 ετών φωτός από εμάς
Ο πλανήτης 51 Ηριδανού b, όπως ονομάστηκε, περιβάλλεται από μία ατμόσφαιρα πλουσιότερη σε μεθάνιο από κάθε άλλο γνωστό εξωπλανήτη, ενώ η επιφανειακή θερμοκρασία του υπολογίζεται σε 430 βαθμούς Κελσίου.Βρίσκεται σε ένα πλανητικό σύστημα που μοιάζει αρκετά με το δικό μας και έχει ως μητρικό άστρο τον 51 Ηριδανού, που είναι περίπου μιάμιση φορά μεγαλύτερος από τον Ήλιο μας. Το εν λόγω άστρο, γνωστό και ως 51 Eri, έχει ηλικία μόλις 20 εκατομμυρίων ετών (έναντι 4,6 δισεκατομμυρίων του Ήλιου) και βρίσκεται στο νότιο αστερισμό του Ηριδανού.
Η ανακάλυψη, με επικεφαλής τον καθηγητή αστροφυσικής Μπρους Μάκιντος του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, παρουσιάσθηκε στο περιοδικό «Science» και έγινε με το νέο όργανο Gemini Planet Imager, που έχει τοποθετηθεί πάνω στο διαμέτρου οκτώ μέτρων τηλεσκόπιο Gemini South στη Χιλή. Είναι η πρώτη ανακάλυψη του εν λόγω οργάνου, που ανιχνεύει άμεσα τους εξωπλανήτες στο οπτικό και υπέρυθρο φάσμα.
Κατά την τελευταία εικοσαετία σχεδόν 2.000 εξαπλωνήτες έχουν επιβεβαιωμένα ανακαλυφθεί (η πλειονότητά τους από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ»). Όμως σχεδόν όλες τις φορές ο εντοπισμός τους γίνεται έμμεσα, συνήθως καθώς ο πλανήτης περιοδικά σκιάζει εν μέρει το φως του άστρου του, όταν αυτός παρεμβάλλεται μεταξύ του «ήλιου» του και της Γης.
Επειδή οι εξωπλανήτες είναι πολύ αχνοί σε σχέση με τα μητρικά λαμπερά άστρα τους, είναι πολύ δύσκολη η άμεση παρατήρησή τους, εκτός και αν είναι πολύ μεγάλοι. Μέχρι σήμερα είχε επιτευχθεί ο άμεσος εντοπισμός πλανητών (περίπου δέκα) με μάζα τουλάχιστον πενταπλάσια του Δία. Όμως το νέο όργανο Gemini Planet Ιmager, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία το 2014 και ενσωματώνει άκρως εξελιγμένη οπτική τεχνολογία, μπορεί να «δει» πλέον μικρότερους εξωπλανήτες και να κάνει φασματοσκοπική-χημική ανάλυση του φωτός τους.