Το ανώφελο εθνικά δημοψήφισμα...

Του Στέλιου Γρηγορίου . Δικηγόρος LLM – Οικονομολόγος ΤΟ ΑΝΩΦΕΛΟ ΕΘΝΙΚΑ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ - AΝΑΓΚΑΙΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Το Δημ...

Του Στέλιου Γρηγορίου.
Δικηγόρος LLM – Οικονομολόγος

ΤΟ ΑΝΩΦΕΛΟ ΕΘΝΙΚΑ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ - AΝΑΓΚΑΙΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Το Δημοψήφισμα της...
5ης Ιουλίου, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμά του, δεν θα ανατρέψει ουσιωδώς την προδιαγεγραμμένη πορεία των πραγμάτων, που βασίζεται στην αναπότρεπτη νομοτέλεια των θεσμικών κειμένων. 
ΠΩΣ ΦΘΑΣΑΜΕ ΩΣ ΕΔΩ
Α) Η Κυβέρνηση δεν ζήτησε εγκαίρως, ως ώφειλε, την 4η Παράταση του Προγράμματος, που βασίζεται στην Σύμβαση Χρηματοοικονομικής Διευκόλυνσης. Ζήτησε την Παράταση μόνον μετά την κατάρευση των διαπραγματεύσεων και την Προκήρυξη Δημοψηφίσματος, διαδοχικά υποβληθέν αίτημα που απορρίφθηκε από το Eurogroup και μάλιστα δύο φορές .
Είναι σαφές πολιτικά ότι πρώτα διασφαλίζεται η χρηματοδότηση της οικονομίας, έστω και με «έξυπνη διαπραγμάτευση», και μετά προχωράς στην αποθέωση των δημοκρατικών διαδικασιών, άλλως πρόκειται περί ανώφελης διαδικασίας χωρίς καμμία επιρροή στην διαπραγματευτική διαδικασία. Ισως, η επίκληση ενός αποτελέσματος «όχι» θα προσέθετε ελάχιστα στην διαπραγματευτική ισχύ της χώρας, με την ίδια περίπου διαπραγματευτική αξία που είχε και η επίκληση της ετυμηγορίας του ελληνικού λαού τη 25 Ιανουαρίου.  
Β) Κατηγορείται η ΕΚΤ για καταχρηστική συμπεριφορά, με υποκρυπτόμενο πολιτικό δόλο, καθώς έκλεισε την στρόφιγγα της Εκτακτης παροχής ρευστότητας - του ELA προς τις Ελληνικές Τράπεζες, χωρίς να αναμένει την ολοκλήρωση του Δημοψηφίσματος.
Η ΕΚΤ ενήργησε όχι με βάση την τυπική νομιμότητα, αλλά ως θεματοφύλακας την ευστάθειας του Ευρωπαικού Τραπεζικού Συστήματος και κανείς δεν μπορεί να την κατηγορήσει για την θεσμική της αυτοπροστασία, παρά αποτελεί μόνο το εξιλαστήριο θύμα για την πολιτική αβελτηρία του.
Η παροχή ELA προυποθέτει τράπεζες φερέγγγυες, με την χορήγηση αξιόπιστων ενεχύρων και, προφανώς, υπαγωγή της χώρας σε Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Εξυγίανσης, με βάση το γεγονός. Το τραγικό σφάλμα της μη παράτασης του Προγράμματος είχε ως έννομη συνέπεια την αναστολή της παροχής ΕLΑ καθαρά για νομικούς λόγους και, κατ’ ακολουθίαν, η Τράπεζα της Ελλάδος αποφάσισε την επιβολή περιορισμών στην ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, τα λεγόμενα capital controls.  
Τα τραπεζικά διαθέσιμα επαρκούν μέχρι την Δευτέρα, σύμφωνα με την Πρόεδρο της ΕΕΤ.
Γ) Επειδή διακινούνται εσφαλμένες ερμηνείες για την πρόσφατη απόφαση του ΔΕΚ Gauweiler C- 62/14 και επιχειρείται να ερμηνευθεί ότι η απόφαση αυτή παρέχει την νομική ευχέρεια στην ΕΚΤ να εξαγοράζει ομόλογα του κράτους – μέλους, που αντιμετωπίζει κρίση χρέους, πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η ερμηνεία αυτή είναι παντελώς εσφαλμένη. Η εν λόγω απόφαση ερμηνεύει την δυνατότητα της ΕΚΤ να προβαίνει σε εξαγορά ομολόγων κράτους μέλους, υπό συνθήκες κρίσης χρέους, επί συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και υπό όρους κινδύνου δευτερογενούς αγοράς, χωρίς τούτο να υπολαμβάνεται ως απαγορευμένη έμμεση χρηματοδότηση του εν λόγω κράτους μέλους, σύμφωνα με το άρθρο 128 ΣΛΕΕ.   
Όμως, η απόφαση αυτή υπογραμμίζει εμφατικά ότι η διακοπή του Προγράμματος συνεπιφέρει αυτομάτως την αδυναμία της ΕΚΤ να προβαίνει στις συγκεκριμένες αγορές ομολόγων.
Συνεπώς, όσοι αναζητούν την λύση της χρηματοδότησης της Ελληνικής οικονομίας στην συγκεκριμένη απόφαση του ΔΕΚ πλανώνται πλάνην οικτρά, μετά την λήξη του Προγράμματος.
Εξ άλλου, εάν η Ελλάδα ήταν σε Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Εξυγίανσης, θα είχε ευχερώς συμμετοχή στο τρέχον Πρόγραμμα της ΕΚΤ με την επικεφαλίδα QE – Quantitative Easing και σαφώς δεν θα είχε την ανάγκη της ερμηνείας του ΔΕΚ, που αφορά στο προγενέστερο Πρόγραμμα ΟΜΤ.
Πόσες ανοησίες ακόμη θα ακούσουμε !!!
Δ) Το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο υιοθέτησε την Οδηγία 2014/59/ΕΕ περί Ανάκαμψης και Εξυγίανσης Πιστωτικών Ιδρυμάτων, στα πλαίσια ενός ευρύτερου Προγράμματος διαμορφώσεως και συγκροτήσεως της Ενιαίας Τραπεζικής Αγοράς.
Η Οδηγία τέθηκε σε ισχύ την 1.1.2015 και θα ενεργοποιηθεί με ενσωμάτωση της στις εθνικές νομοθεσίες από την 1.1.2016.
Η Οδηγία προβλέπει ότι η εξυγίανση συστημικής τράπεζας, που βρίσκεται σε κίνδυνο επέρχεται πρωτίστως με την προσφυγή στις καταθέσεις σε αυτήν, ήτοι με διάσωση εξ ιδίων πόρων – bail-in, ενώ οι φορολογούμενοι επιβαρύνονται μόνον σε εξαιρετικές περιπτώσεις, σε περίπτωση μη επίτευξης της εξυγίανσης εξ ιδίων πόρων, στα πλαίσια προληπτικής ανακεφαλαιοποίησης από εξωτερικούς πόρους.
Η Οδηγία καθορίζει την κατάταξη των πιστωτών της τράπεζας στην ανάληψη του τραπεζικού κινδύνου, ως εξής: προηγούνται ιεραρχικά οι μέτοχοι και ομολογιούχοι της τράπεζας, έπεται το υπό δημιουργία Εθνικό Ταμείο Εξυγίανσης, (μέχρι το 2025 οι πόροι του θα ανέρχονται σε 1% του συνόλου των ασφαλισμένων καταθέσεων στις τράπεζες του κράτους μέλους) και, ακολουθούν, τέλος, οι ανασφάλιστοι καταθέτες, με καταθέσεις άνω του ορίου των 100.000 ΕΥΡΩ. Το Εθνικό Ταμείο Εγγυήσεως των Καταθέσεων προβλέπεται ότι θα αναλάβει την προστασία των καταθέσεων κάτω του ορίου των 100.000 ΕΥΡΩ, ενώ και τα δύο ταμεία θα συμβάλουν  στην εξυγίανση της συστημικής τράπεζας/ τραπεζών, που βρίσκονται σε κίνδυνο, ώστε να μην διακυβεύεται η ευστάθεια του συνολικού Ευρωπαικού Τραπεζικού Συστήματος Τραπεζών .  
Ε) Το ύποπτο χρονικά δημοσίευμα των FT περί υποχρεωτικού κουρέματος κατά 30% των καταθέσεων άνω των 8.000 ΕΥΡΩ εντάσσει την διαδικασία αυτή στα πλαίσια μίας ευρύτερης αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα, που θα επιβληθεί υποχρεωτικά από το νέο Πρόγραμμα με τους δανειστές. 
Προς άρση παρεξηγήσεων, η κυπριακή εμπειρία της διασώσεως εξ ιδίων πόρων δεν βασίσθηκε στην παραπάνω Οδηγία.
Αντίθετα, λόγω αδυναμίας της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου να αντιμετωπίσει την κρίση ρευστότητας των Κυπριακών τραπεζών, η διάσωση εξ ιδίων πόρων αποτέλεσε μέρος του Προγράμματος Δημοσιονομικής Εξυγίανσης, όπως συμφωνήθηκε με την τρόικα, και ψηφίσθηκε από το Κοινοβούλιο της Κύπρου ως ad hoc εθνική νομοθεσία εξυγιάνσεως του συστημικού τραπεζικού συστήματος (Τράπεζα Κύπρου και Λαική Τράπεζα Κύπρου). Η εξυγίανση αυτή προέβλεπε την πλήρη εκκαθάριση της Λαικής, κούρεμα των καταθέσεων, ανεξαρτήτως ύψους ποσού, της Τράπεζας Κύπρου, πώληση των θυγατρικών τους στην τράπεζα Πειραιώς.
Σε κάθε περίπτωση, επειδή ο δημόσιος διάλογος είναι έντονος, και οι διαψεύσεις δεν έχουν καμμία σημασία πλέον, πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα, εάν δεν αποκατασταθεί το ELA σε εύλογο χρονικό διάστημα, πώς θα αντιμετωπισθεί η αναμενόμενη έλλειψη ρευστότητας την Δευτέρα.
Συνεπώς, οι διαψεύσεις περί του 2016 περιττεύουν …
Προφανώς, το ELA δεν προβλέπεται ότι θα αποκατασταθεί άμεσα, λόγω ανυπαρξίας ενεργού Προγράμματος.
Δύο λύσεις υπάρχουν άμεσα:
Ι) είτε η υπογραφή Συμφωνίας υπό δυσμενέστατους όρους και χωρίς περαιτέρω διαπραγμάτευση, ώστε να απεγκλωβισθεί τάχιστα η ελληνική οικονομία από τον βρόγχο της ελλείψεως ρευστότητας και πάντως μέχρι την 20η Ιουλίου, οπότε καθίστανται απαιτητά και τα ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, ποσού  2,095 δισ. για ομόλογα που εξαιρέθηκαν από το PSI και επιπλέον 1,36 δισ. προς τις εθνικές κεντρικές τράπεζες, επίσης, για ομόλογα εκτός PSI και συνολικά 3,455 δις. Αν αυτές οι υποχρεώσεις δεν εκπληρωθούν, η Ελλάδα θα έχει αθετήσει υποχρεώσεις πληρωμών προς την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες των εταίρων μας..
Αυτή η λύση προυποθέτει τις ρητές διαβεβαιώσεις του EUROGROUP και της ΕΚΤ ότι θα θεωρήσουν ως επαρκή βάση την συμφωνία αυτή, έστω και αν δεν υφίσταται η έγκριση των Εθνικών Κοινοβουλίων, ώστε να επαναληφθεί άμεσα η χρηματοδότηση των τραπεζών μέσω ELA. 
Σε κάθε περίπτωση οι Διαδικασίες ELA (βάσει του άρθρου 14.4 του Καταστατικού του Ευρωπαικού Συστήματος κεντριών Τραπεζών)  προβλέπουν ότι η Τράπεζα της Ελλάδος παρέχει τις αναγκαίες πληροφορίες για την παροχή ELA τουλάχιστον 3 ημέρες πρό της σύγκλησης του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, γεγονός το οποίο μπορεί να παρατείνει την αγωνία των καταθετών και της καθόλου ελληνικής οικονομίας, δεδομένης της εξαντλήσεως ρευστότητας από την Δευτέρα, σύμφωνα με την Πρόεδρο της ΕΕΤ.
 ΙΙ) Επειδή το αίτημα δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι θα γίνει δεκτό, δεδομένης της ελλείψεως ολοκληρώσεως της διαπραγμάτευσης γιά ένα νέο πρόγραμμα, αλλά και  λόγω του θεσμικά πρωτόλειου, δεν πρέπει να αποκλεισθεί, τότε ακριβώς, η προσφυγή στο ΔΕΚ, με αίτημα ασφαλιστικών μέτρων, για να ερμηνευθεί ένα νέο νομικό ζήτημα, εάν η ΕΚΤ διαθέτει ή όχι τις θεσμικά αναγκαίες εγγυήσεις να συνεχίσει την απρόσκοπτη παροχή ELA  προς τις ελληνικές τράπεζες.
Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να εκληφθεί η ενέργεια αυτή ως επιθετική πράξη έναντι των κρατών μελών του EUROGROUP, ώστε να μας οδηγήσει σε δισταγμούς διαπραγματευτικής φύσεως, καθώς διακυβεύεται η σωτηρία της ελληνικής οικονομίας και απαιτεί η στέρεη νομική βάση για την επανάληψη του ELA, που μόνον η αυθεντία του ΔΕΚ μπορεί να παράσχει σε ένα καινοφανές νομικό ζήτημα.
ΙΙΙ) Σε περίπτωση μη άμεσης επιλύσεως του προβλήματος της ρευστότητας, πρέπει να εξετασθεί η εισαγωγή νέου μέσου προσωρινού χρήματος ή νομίσματος.
ι) Η εισαγωγή της δραχμής, ως πρώτη εναλλακτική λύση θα έθετε αυτομάτως την Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης, καθώς η θέσπιση και εισαγωγή εθνικού νομίσματος πέραν του ήδη υφισταμένου ΕΥΡΩ ρητά απαγορεύεται από την καθιέρωση και λειτουργία της ευρωζώνης, και ευθέως αντίκειται στην Συνθήκη Λειτουργίας της ΕΕ. Η εισαγωγή της δραχμής θα αποτελούσε το κύκνειο άσμα της συμμετοχής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και, μάλιστα, με βάση την δική μας πρωτοβουλία, υπό συνθήκες εκτάκτου ανάγκης (άλλη αχαρτογράφητη περιοχή από νομική άποψη).
ιι) Η εισαγωγή ενός παράλληλου χρηματοοικονομικού μέσου πληρωμών (Ι Owe You - IOU) για την αποκατάσταση των πληρωμών του κράτους προς τους υπαλλήλους και συνταξιούχους, θα αποτελούσε μία εντελώς πρόσκαιρη λύση, καθώς η μακρόχρονη καθιέρωση του μέσου αυτού, θα είχε ως συνέπεια την αναγωγή του σε εθνικό νόμισμα, του οποίου η καθημερινά υποτιμώμενη αξία θα είχε άμεσες πληθωριστικές συνέπειες και την δημιουργία παράλληλης μαύρης αγοράς με εξ ίσου καταστροφικές συνέπειες για την ελληνική οικονομία.
TΕΛΙΚΩΣ ΘΑ ΠΤΩΧΕΥΣΟΥΜΕ;;;
Η πραγματική οικονομία έχει δυστυχώς ανεπιστρεπτί πτωχεύσει και ο χρόνος ανακάμψεως θα είναι μακρύς.
Όμως, ομιλούμε για μία άμεση, οξεία και  κατεπείγουσα ανθρωπιστική κρίση εν τω γεννάσθαι, η οποία επιπροστίθεται στην ήδη υφισταμένη ανθρωπιστική κρίση !!!
Η πορεία της χώρας είναι προδιαγεγραμμένη.
Τυπικά νομικά δεν έχει επέλθει χρεοκοπία, καθώς είμαστε εκτός Προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης από την 30η Ιουνίου και έχει λήξει η οφειλομένη δόση προς το ΔΝΤ ποσού 1,6 δις.
Όμως, το EFSF, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις του (25/5 και 25/6) να πληρωθεί το ΔΝΤ, ήδη ήγειρε το ζήτημα της ενεργοποιήσεως της σταυροειδούς χρεοκοπίας (cross-default clause), διότι η μη πληρωμή του ΔΝΤ αποτελεί πιστωτικό γεγονός και για το EFSF, σύμφωνα με την σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης (άρθρο 9 παρ. 10 περί Events of default).
Οποία αβελτηρία να μην πληρωθεί το ΔΝΤ, εν όψει των επιπτώσεων στην διεκδίκηση του ελληνικού χρέους από τρίτα μέρη !!!
Τελικά, η Κυβέρνηση δεν είχε νομικούς ούτε χρηματοοικονομικούς συμβούλους, άλλως αυτοί εξυπηρετούν τα συγκρουόμενα συμφέροντα των πραγματικών πελατών τους ενάντια στον τυπικά πελάτη τους - την Ελληνική Δημοκρατία !!!
Η πληρωμή του ΔΝΤ δεν μπορεί να περιμένει μέχρι την 30η Ιουλίου, οπότε εκπνέει η σιωπηρή περίοδος χάριτος, με βάση τον κανονισμό του ΔΝΤ, καθώς ως προνομιακός πιστωτής (preferred creditor)  η πληρωμή του πρέπει να προηγείται της πληρωμής των απαιτητών την 20η Ιουλίου ομολόγων της ΕΚΤ.
Από την Δευτέρα, η χώρα θα οφείλει 1,6 δις στο ΔΝΤ και 3,445 δις στην ΕΚΤ άμεσα απαιτητά από την 20η Ιουλίου.
Θα βασιζόμεθα στην φιλανθρωπία του EFSF για να μην διεκδικήσει τα οφειλόμενα 141 δις, τα οποία κατέστησαν άμεσα απαιτητά, αρκεί να ζητηθούν.
Οι ομολογιούχοι θα σπεύσουν να πληρωθούν με βάση τις ρήτρες των ομολόγων τους, ιδίως της ενεργοποιήσεως της σταυροειδούς χρεοκοπίας (cross-default clause), οι οποίες ενεργοποιούνται αυτομάτως βάσει αγγλικού Δικαίου.
Η χιονοστιβάδα των καταπιπτουσών νομικών αξιώσεων ενώπιον πλήθους Διεθνών Δικαστηρίων σε συνδυασμό με την πρωτοφανή κατάρρευση της οικονομίας, θα δημιουργήσει πρακτικά κλίμα Αργεντινοποίησης της Ελληνικής οικονομίας.
ΕΚΤΟΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩ
Σύμφωνα με τις Συνθήκες ΕΕ κανείς δεν μπορεί να αποβάλει την Ελλάδα από την Ευρωζώνη, ελλείψει σχετικής νομικής βάσεως.
Επίσης, δεν προβλέπεται οικειοθελής αποχώρηση της χώρας μας από την Ευρωζώνη, με βάση το διαμορφωθέν και θεσμικά βολουνταριστικό νομισματικό δόγμα του ανεπιστρέπτου και αιωνίου ΕΥΡΩ.
Μπορεί μόνον η ίδια η χώρα μας να υποβάλει σχετικό αίτημα αποχωρήσεως από την Ευρωπαική Ενωση, βάσει του άρθρου 50 ΣΕΕ και κατ’ αυτόν τον τρόπο, να τεθεί οικεία βουλήσει εκτός και των δύο θεσμών.
Ακολούθως, και υπό τη  αίρεση της εγκρίσεως από τα Εθνικά Κοινοβούλια των Κρατών Μελών θα ήταν εφικτή νόμιμα η επιστροφή της στην ΕΕ. 
Η επισφαλής αυτή πορεία γεωπολιτικής και οικονομικής απομόνωσης θα ισοδυναμούσε με εθνική προδοσία και συντριβή και ουδείς εισηγείται ούτε κάν διανοείται την πορεία αυτή, πλήν των ακραίων κομμάτων του Ελληνικού Κοινοβουλίου και, δυστυχώς, τμημάτων του ΣΥΡΙΖΑ.
Η άλλη πορεία, που δυστυχώς έχει ήδη και με απόλυτη σαφήνεια οριοθετηθεί από την πολιτική πραγματικότητα, είναι «η έρπουσα (creeping), όπως την ονομάζω, αποβολή της Ελλάδος από την Ευρωζώνη – όχι από την Ευρωπαική Ενωση.
Η έρπουσα αποβολή στηρίζεται στην συστηματική απόρριψη των διαπραγματευτικών θέσεων εκατέρωθεν, η δημιουργία αδιεξόδου και η εν τέλει ανυπαρξία Προγράμματος Δημοσιονομικής Εξυγίανσης, η παρεπόμενη διακοπή του ELA, η αδυναμία πληρωμής των δανειακών υποχρεώσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας, η πτώχευση της χώρας εντός του ΕΥΡΩ, η εισαγωγή της δραχμής ως μοναδικής εναλλακτικής δυνατότητας χρηματοδότησης των δαπανών και των δανειακών αναγκών της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Συνεπώς, η έξοδος από την Ευρωζώνη με την μέθοδο της έρπουσας αποβολής, την οποία διαμόρφωσε μία συγκεκριμένη πολιτική, αποτελεί καινοφανή πολιτική εμπειρία, αλλά δυστυχώς είναι το αποτέλεσμα της ακαμψίας των θεσμών της ΕΕ, της διαπράξεως ύποπτων τραγικών λαθών, χωρίς εύλογη εξήγηση, ούτε καν εκ λόγων απειρίας, και προσέτι της αδυναμίας διαμορφώσεως εθνικά επωφελούς διαπραγματευτικής στρατηγικής.
DE LEGE FERENDA
Ακόμη και αυτή την υστάτη ώρα, ασχέτως του αποτελέσματος ενός ανώφελου Εθνικά Δημοψηφίσματος, το οποίο έχει απωλέσει την διαπραγματευτική του ισχύ και την ρυθμιστική του εμβέλεια, προσχωρώντας σε εθνικά ώριμες φωνές, απαιτείται, με βάση τα θεσμικά όρια της Ευρωπαικής νομοθεσίας, τα οποία δεν υπερπηδώνται με κραυγές ή καταγγελίες, ούτε κάν με εκκλήσεις, η διαμόρφωση εθνικής πρωτοβουλίας για την άμεση αποκατάσταση της ρευστότητας, για την επαναλειτουργία της οικονομίας, για την προστασία της χώρας, την παραμονή στο ΕΥΡΩ και την ευρωζώνη.  
Οποιος διαφωνεί με την πορεία αυτή, αφού επιλύσει με εσωτερικές διαδικασίες τα προβλήματα και τις εγγενείς αντιθέσεις του, οφείλει να αποκαλυφθεί στον λαό και να καταθέσει την διαφορετική του πρόταση ευθαρσώς, αντρίκια και με ελληνικό θάρρος.
Η αλήθεια σώζει …
Δεν νοείται, όμως, έρπουσα πολιτική προς μία πολιτική κατεύθυνση, εν αγνοία και με πλήρη παραπλάνηση του λαού, γιατί αυτό είναι το διχαστικό και το εθνικά καταστροφικό!!!