Τι ζητά ο Ομπάμα από την Μέρκελ και πώς εμπλέκεται ο Τσίπρας…

Επισημαίνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος. Αυτό το σημείωμα, αναγνώστη μου, αποτελεί προϊόν δημοσιογραφικής έρευνας και έτσι πρέπει να το α...

Επισημαίνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος.

Αυτό το σημείωμα, αναγνώστη μου, αποτελεί προϊόν δημοσιογραφικής έρευνας και έτσι πρέπει να το αντιμετωπίσεις. Σπανίως κάνω δημοσιογραφία μέσω των διαδικτυακών μου σημειωμάτων, ενώ καταφεύγω σε αυτήν μόνον σε εξαιρετικές περιπτώσεις κρίσεων.

Και η ανάληψη κυβερνητικής εξουσίας από την Ευρωπαϊκή Αριστερά στην Ελλάδα προκαλεί αντικειμενικά έξαρση της λανθάνουσας κρίσης διακυβερνησιμότητας στην ΕΕ, με την πολιτισμικο-ηγεμονική όμως διάσταση του «Crisis of Governmentality». Δηλαδή, όξυνση της κρίσης ως προς την μορφή πολιτικής νομιμοποίησης του ηγεμονικού μοντέλου που διέπει την δομή και λειτουργία της ΕΕ, με κεντρικό άξονα αναφοράς ασφαλώς τις σχέσεις εντός της ευρωζώνης.

Με την έννοια Governmentality - την οποία απλώς για να συνεννοηθούμε στο πλαίσιο αυτού του σημειώματος αποδίδω πρόχειρα στα ελληνικά με την λέξη διακυβερνησιμότητα, εννοώντας την γενική τάξη πραγμάτων που δομεί την κουλτούρα και πρακτική της διακυβέρνησης στην ΕΕ - χαρακτηρίζω το σύνολο των στρατηγικών και τεχνικών (πολιτικών, θεσμικών και οικονομικών) με τις οποίες επιχειρείται να επιτευχθεί πολιτικά νομιμοποιημένη συμμόρφωση των επιμέρους ευρωπαϊκών κοινωνιών στην κυρίαρχη βούληση της διακυβερνητικής και οικονομικής ελίτ της ΕΕ.

Εξήγησα όσο μπορούσα πιο απλά τον όρο Governmentality, επειδή αυτόν χρησιμοποίησε κορυφαίος σύμβουλος του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος με σαφήνεια μου εξήγησε τί - και γιατί - ζητά ο Ομπάμα από την Μέρκελ και πώς εμπλέκεται ο νέος έλληνας πρωθυπουργός σε αυτό. Με αυτή την έννοια θεωρώ πως το σημερινό μου σημείωμα αποτελεί είδηση.

Η διοίκηση των ΗΠΑ θεωρεί πως ο τρόπος που αντιμετωπίζεται από την γερμανική κυβέρνηση και σε μικρότερο βαθμό από τους επηρεαζόμενους/εξαρτώμενους από αυτήν ευρωπαϊκούς θεσμούς η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα είναι λάθος, προδηλώνοντας την ανικανότητα - τα πολιτικά όρια - της σύγχρονης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης (European Governance). O Μπαράκ Ομπάμα θεωρεί πως η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον χαρισματικό Αλέξη Τσίπρα στα δημόσια πράγματα της Ελλάδας είναι ταυτόχρονα αιτία και αποτέλεσμα τις εξελισσόμενης πολιτικοθεσμικής και άρα πολιτικοπολιτισμικής κρίσης διακυβερνησιμότητας (Crisis of Governmentality), που χαρακτηρίζει οντολογικά την τρέχουσα φάση της ύπαρξης της ΕΕ και την ανάπτυξη της ευρωζώνης.

Έρχεται λοιπόν η Ουάσιγκτον να παροτρύνει το Βερολίνο να μεταβάλει μοντέλο ανάλυσης και πολιτικοοικονομικής δράσης, για να αντιμετωπισθεί αυτή η μορφή κρίσης που ασφαλώς απειλεί ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην Ευρώπη και όχι μόνον. Πρακτικά τι λέει; Εγκαταλείψτε οι συντηρητικοί το φιλελεύθερο μοντέλο (liberal democratic state model) και εσείς οι αριστεροί το σοσιαλιστικό μοντέλο (socialdemocratic state model), επειδή σε αυτήν ιδιαίτερα την φάση ανάπτυξης της ΕΕ και της θεσμικής διάρθρωσης της ευρωζώνης αυτά τα δύο δεν θα μπορούσαν να συνδυαστούν, να συμβιβαστούν! Δεν θα μπορούσε να υπάρξει συμβιβασμός με την έννοια ενός «New Deal», εάν δεν υπάρξει αμέσως μια νέα προσέγγιση με αφορμή την άνοδο της αριστεράς στην κυβερνητική εξουσία της Ελλάδας.

Αυτή η νέα προσέγγιση βασίζεται στην κριτική θεωρία περί κράτους εντός μιας υπερεθνικής δομής (στην ευρωπαϊκή εφαρμογή της critical state theory), η οποία έρχεται να προτείνει λύσεις για την κρίση διακυβερνησιμότητας στην ΕΕ, εστιάζοντας σε ζητήματα καταναγκασμού, προσαρμογής και συμμόρφωσης, λαϊκής αντίδρασης και αντίστασης και κυρίως στις αντιφάσεις (: στα ασυμβίβαστα) της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας με την οικονομία της αγοράς.

Έτσι, ο Μπαράκ Ομπάμα καλεί την γερμανική κυβέρνηση του Μεγάλου Συνασπισμού να αλλάξει τακτική προς την Ελλάδα και να αναπτύξει σχετικά σύντομα (μέχρι το καλοκαίρι, ώστε τον Σεπτέμβριο να είναι έτοιμο) ένα νέο σχέδιο που να εξισορροπεί τις απαιτήσεις/πιέσεις για σύγκληση και αποκλεισμό [«to balance the demandsfor inclusion and exclusion», όπως ακριβώς (μου) ελέχθη], οι οποίες εκφράζονται πλέον σαφώς από το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών, σύμφωνα με το οποίο ο ελληνικός λαός φαίνεται να απαιτεί σύγκληση και ανάπτυξη εντός της ευρωπαϊκής οικονομίας της αγοράς – η οποία ωστόσο διαμορφώνει συνθήκες έντονου αποκλεισμού ως προς αυτόν.

Πρακτικά οι ΗΠΑ ζητούν από την Γερμανία, έχοντας συμμάχους ως προς αυτό τόσο τους σοσιαλδημοκράτες του κυβερνητικού συνασπισμού, όσο και το Die Linke, να δρομολογήσει σημαντικές μεταβολές στο διακυβερνητικό μοντέλο της ΕΕ, παράλληλα με άμεση εγκατάλειψη της «πολιτικής λιτότητας» στην ευρωζώνη. Απαιτείται νέα θεσμική αναθεώρηση στην ΕΕ, μέσω της οποίας να εξισορροπείται η σοβαρά διαταραγμένη σχέση σύγκλησης-αποκλεισμού, εξαιτίας των πιέσεων της οικονομίας της αγοράς, κυρίως στις στρεβλά διαρθρωμένες παραγωγικά χώρες-μέλη της ευρωζώνης με εμφαντικό παράδειγμα την Ελλάδα – πιστεύει η διοίκηση των ΗΠΑ. Μέχρι τότε η νέα ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να «διασφαλιστεί» σε επίπεδο οικονομικής ρευστότητας, χωρίς να πληγεί το κύρος της γερμανικής πλευράς και το γενικό καθεστώς συμμόρφωσης που έχει επιβληθεί στους, και από τους, σημερινούς θεσμούς της ΕΕ και της ευρωζώνης – είναι η θέση της Ουάσιγκτον.



Έτσι ο Μπαράκ Ομπάμα τις επόμενες ημέρες θα προσφερθεί να μεσολαβήσει ώστε και το κύρος της γερμανικής πλευράς να παραμείνει άτρωτο και η ρευστότητα στην Ελλάδα να διασφαλιστεί προσωρινά, μέσω ενός εναλλακτικού προγράμματος χρηματοπιστωτικής ανακούφισης. Και όλα αυτά ενόψει της δρομολόγησης μιας θεμελιώδους αναθεώρησης του μοντέλου διακυβέρνησης, ώστε να αντιμετωπισθεί ανυπόκριτα η λανθάνουσα εδώ και καιρό κρίση διακυβερνησιμότητας (: crisis of governmentality), με εστίαση στην πολιτική κουλτούρα ασφαλώς. Από τον Αλέξη Τσίπρα η πλευρά των ΗΠΑ ζητεί κινήσεις κατευνασμού, ώστε από την μια να μην θιγεί το κύρος της γερμανικής κυβέρνησης, ενώ από την άλλη να εξυπηρετηθούν οι τρέχουσες ανάγκες του προϋπολογισμού, μέσω ενός «προγράμματος γέφυρα», το οποίο ο ίδιος ζήτησε…