Πως η Ρωσία «δημιούργησε» (μέσω Βουλγαρίας) το «Μακεδονικό ζήτημα» και γέννησε τα «Σκόπια»

Πως η Ρωσία «δημιούργησε» το «Μακεδονικό ζήτημα» και γέννησε τα «Σκόπια» (και όχι μόνον). Απαρέγκλιτη επ’ αυτού η Ρωσική διπλωμ...

Πως η Ρωσία «δημιούργησε» το «Μακεδονικό ζήτημα» και γέννησε τα «Σκόπια» (και όχι μόνον). Απαρέγκλιτη επ’ αυτού η Ρωσική διπλωματία από τον Τσάρο Μ. Πέτρο (1725) έως Σοβιέτ Γιέλτσιν – μετασοβιέτ Ρωσία...
- Νο 1 συνυπεύθυνη η Βουλγαρία και (διαδοχικά) η Γιουγκοσλαβία
- Οι εκτεταμένες Βουλγαρικές θηριωδίες (σε σημείο γενοκτονίας) σε Μακεδονία – Θράκη κατά των Ελλήνων περί το 1900 έγιναν με την υποκίνηση και στήριξη της Ρωσίας

Απόσπασμα από το βιβλίο «Το Μακεδονικόν ζήτημα», Γεωργίου Καραμέρου, 1953

Κεφάλαιον ΙΙΙ – ΡΩΣΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Επιλογή – επιμέλεια αποσπάσματος – μεταφορά στο διαδίκτυο: Γ. Ανεστόπουλος

Το δεύτερον ήμισυ του 18ου αιώνος η Ρωσική πολιτική συνετάχθη με την πανσλαυικήν πραγματείαν, ενώ προεβάλλετο ως σκοπός η κατάκτησις της Β.Α. Γερμανίας, της Αυστροουγγαρίας και όλης της Ελληνικής Χερσονήσου.
Η πολιτική διαθήκη του Τσάρου της Ρωσσίας Πέτρου του Μεγάλου (1682 – 1725) θεωρεί τον Ρωσσικόν λαόν ως κληθέντα ίνα κυριαρχήση εις το μέλλον απάσης της Ευρώπης. Θεωρεί τα Ευρωπαϊκά Έθνη ότι περιήλθον εις γεροντικήν κατάστασιν μικρόν απέχουσα της γεροντικής παρακμής και καταπτώσεως και ως εκ τούτου ευχερώς και ασφαλώς θα κατακτηθώσι υπό λαού αρτιπαγούς.
Η Ρωσσία είχε κηρύξει εαυτήν προστάτιδα του Χριστιανισμού της Βαλκανικής και είχε τας βλέψεις της επί του ελληνικού χώρου δια την εξυπηρέτησιν των ιμπεριαλιστικών της σχεδίων.

Η Ελληνική επανάστασις του 1821 είχε τον συσχετισμόν της με την Ρωσσικήν πολιτικήν ως υπόθεσις εξυπηρετούσα τα κατακτητικά της σχέδια για της διαλύσεως της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η Ελλάς μετά την αποτίναξιν του Τουρκικού ζυγού ετήρησε ιδίαν εθνικήν πολιτικήν επιδιώκουσα την απελευθέρωσιν των δούλων αδελφών της.
Κατά τον Ρωσοτουρκικόν πόλεμον του 1828 – 1829 ο Νικόλαος ο Α΄διαβάς τον Δούναβιν ευρέθη προ επιτροπείας Βουλγάρων ευχαριστούντων δια την έλευσίν του προς απελευθέρωσιν αυτών ως Βουλγάρων εις ους απήντησεν ότι δεν γνωρίζει Βουλγάρους. Ο όχλος ούτος των Βουλγάρων ερωτώμενος περί της εθνικότητός του, απήντα κατά το πλείστον εις συγγενή γλώσσαν προς την Ρωσσικήν ότι ήσαν Ρωμηοί. Πρόκειται περί απογόνων βαρβάρων φυλών, οίτινες εχρησίμευον ως οροφύλακες και φρουροί κλεισωριών επί βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Τον όχλον αυτόν περιέβαλε με στοργήν και ανέστησεν αργότερον η Ρωσσική πολιτική, ως Βουλγαρικήν φυλήν, τελούσα υπό την επήρειαν της Αγγλικής πολιτικής.

Δεν εξέλεξαν οι Ρώσσοι τους πραγματικούς σλαύους τους Σέρβους εις την εξωτερικήν πολιτικήν τους, δια δύο λόγους. Α) Η ισχυρά εθνική συνείδησις των Σέρβων θα ημπόδιζε να γίνη εύκολος λεία της Ρωσσικής πολιτικής, β) Η εκκεντρότης της Σερβίας εν σχέσει με την Κωνσταντινούπολιν.
Το 1845 ιδρύεται το πρώτον πανσλαυικόν κομιτάτον εις Μόσχαν υπό την προεδρείαν του Πρυτάνεως του Πανεπιστημίου της Μόσχας με σκοπόν, να πείση την Διεθνή γνώμην ότι οι Έλληνες είναι Βούλγαροι. Ούτω διεκήρυττον ότι η Α. Ρωμυλία, Θράκη αποτελούσι τμήματα της Βουλγαρικής επικρατείας κατοικούνται υπό Σλαύων και ότι οι κάτοικοι φαινομενικώς ήσαν Έλληνες ενώ πρόκειται περί Βουλγάρων εξελληνισθέντων.
Το 1854 κύμματα Σλαυικής προπαγάνδας εκπέμπονται από την Μόσχαν κατακλύζοντα την νυν Βουλγαρίαν, Β. Μακεδονίαν, Α. Ρωμυλίαν διακηρύττοντα εις τους πληθυσμούς ότι δεν είναι Έλληνες αλλά Βούλγαροι εξαλληνισθέντες και ενέσπειρον το μίσος εναντίον των Ελλήνων και Πατριαρχείου, ως υπαιτίων δια την απώλειαν της Βουλγαρικής ευκλείας.
Η Ρωσσική πολιτική αποκαλύπτεται από τον Τσάρον της Ρωσίας Νικόλαον τον Α΄ όστις είπεν εις τον πρεσβευτήν της Αγγλίας το 1853:

«...Δεν θέλω επιτρέψει απόπειραν αναστηλώσεως της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ούτε επέκτασιν της Ελλάδος όπως καταστή αυτή ισχυρόν κράτος. Προτιμώ να διεξαγάγω πόλεμον και να εξακολουθώ αυτόν εν όσω οι μένει εις άνθρωπος και εν πυροβόλον....».

Παραλλήλως ερρίπτετο το απατηλόν σύνθημα προς τους Έλληνας αι προρρήσεις του αγαθαγγέλου ότι «Ξανθόν γένος θ’ αναστήση την Βυζαντινήν αυτοκρατορίαν», υπονοουμένη η Ρωσσία.

Το 1866 ότε εξεράγη η Κρητική επανάστασις ο εν Κωνσταντινουπόλει Ρώσσος Πρεσβευτής Ιγνάτιεφ, όστις ευρίσκετο εις συνεχή επαφήν με το πανσλαυικόν εν Μόσχα κομιτάτον και Βουλγαρικόν κομιτάτον εις Γαλατά ως επίσης και με τον Άγγλον Πρεσβευτήν Έλιοτ εν Κωνσταντινουπόλει, δια να επιτύχη την εύνοιαν του Σουλτάνου υπέρ των Βουλγάρων παρώτρυνε τους Βουλγάρους όπως πολεμήσουν κατά των Ελλήνων εν Κρήτη. Το σχέδιον Ιγνάτιεφ επιτυγχάνει. Το 1867 υποβάλλεται αίτησις στον Σουλτάνον υπό πολλών Βουλγαρικών κοινοτήτων καθ’ ην εζήτουν ως πιστοί υπήκοοι της αυτού Μεγαλειότητος όπλα όπως μεταβώσι και πολεμήσουν, τους κοινούς εχθρούς Τούρκων και Βουλγάρων, τους Έλληνας εις Κρήτη, ενώ ουδέποτε έλαβον όπλα προς ανάκτησιν της ιδίας των ελευθερίας. Το 1869 ότε έληξε η επανάστασις της Κρήτης ο μισέλλην Ιγνάτιεφ έκρινε ότι είναι καιρός και εζήτησε την επέμβασιν του Σουλτάνου εις το θρησκευτικόν ζήτημα υπέρ των Βουλγάρων.
Το 1870 ο Σουλτάνος θέλων να εκδικηθή δια παντός μέσου τους Έλληνας και Πατριαρχείον δέχεται να υπογράψη συνταχθέν υπό του Ιγνάτιεφ αυτοκρατορικόν φιρμάνιον δια του οποίου ιδρύετο αυτόνομος Βουλγαρική Εξαρχία και ταυτοχρόνως άδειαν ιδρύσεως Βουλγαρικών σχολείων.
Η ίδρυσις της Βουλγαρικής Εξαρχίας δια της εκδόσεως φιρμανίου (10.3.70) αποτελεί επίσημον αναγνώρισιν από τον Σουλτάνον Βουλγαρικής εθνότητος με καθορισμόν μάλιστα αυθαιρέτως ορίων της επικρατείας της.
Το άρθρον 10 του φιρμανίου, κατά το οποίον «εις άλλα μέρη εκτός των άνω ηριθμημένων εάν η ολομέλεια ή 2/3 των κατοίκων επιθυμούσι να υπαχθώσι τη Βουλγαρική Εξαρχία, θα επιτρέπεται να προχωρήσωσι εις την Εξαρχίαν, αποτελεί ελαστικωτάτην διάταξιν, καίριον πλήγμα κατά των δικαίων του Πατριαρχείου και τροφή της προπαγάνδας των κομιτάτων, διανοίγουσα πύλας εις αγριώτατον φυλετικόν διαπληκτισμόν. Την ίδυσιν της Βουλγαρικής Εξαρχίας ηυνόει και η Αγγλική πολιτική της εποχής εκείνης ως αποδεικνύεται εκ των εγγράφων του Βρεταννού πρεσβευτού εις Κωνσταντινούπολιν, Έλιοτ, υπό ημερομηνίαν 24.12.1870, προς το υπουργείον Εξωτερικών της Αγγλίας.
Το τελευταίον μέτρον της Πύλης προς απελευθέρωσιν της Βουλγαρικής εκκλησίας ενεποίησεν αρίστην εντύπωσιν επί του πληθυσμού».
Ως επίσης και ο Παπισμός εφρόντισεν δια την διάσπασιν της ενότητος της ορθοδόξου εκκλησίας εν τη Τουρκία. Το όνειρον του Πάπα ήτο τότε να μεταφέρη την έδραν εις την Κωνσταντινούπολιν και να καταστή αρχηγός απάσης της Χριστιανοσύνης.
Το 1870 αρχίζει αγών επικρατήσεως Ελληνισμού και Σλαυισμού εις την Ελληνικήν χερσόνησον.
Ο Σλαυισμός δρα χωρίς σοβαράν αντίδρασιν.
Το 1877 ο Τσάρος της Ρωσσίας Αλέξανδρος Β΄ εξέδωσε πολεμικόν διάγγελμα κατά το οποίον « η άρνησις της Τουρκίας να βελτιώση την θέσιν των χριστιανών εις την Ελληνικήν χερσόνησον τον αναγκάζει να λάβη τα όπλα εναντίον των Τούρκων.
Οι Ρώσσοι προήλασαν μέχρι των θυρών της Κωνσταντινουπόλεως και μετά τριμήνους διαπραγματεύσεις υπογράφεται η υπογράφεται η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου καθ’ ην εδημιουργήθη η Μεγάλη Βουλγαρία από Βράνιας εις Καστοριάν και των ορέων του Γράμμου συμβολής Μογλενίτσα, Αξιού Καβάλλα, αφίνουσα εκτός την Αλεξανδρούπολιν και φθάνουσαν μέχρι Ευξείνου και Δουνάβεως.
Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου υπήρξεν η πλέον φανερά αποκάλυψις των σλαυικών σχεδίων της Ρωσσίας και ότι ήτο πρόσχημα η προστασία των χριστιανών της Ελληνικής χερσοννήσου.

Δια της συνθήκης ταύτης κατεδικάζετο εις εκβουλγαρισμόν εκατοντάδες χιλιάδων Ελλήνων. Απανταχού εις τας Μακεδονικάς πόλεις συνετάχθησαν και υπεβλήθησαν ψημίσματα διαμαρτυρίας προς τας Μεγάλας Δυνάμεις.
Προεκλήθη το επόμενον έτος η συνθήκη του Βερολίνου, καθ’ ην ελήφθησαν αι εξής αποφάσεις:
1. Η Ρωσσία ηρκέσθη εις την Βεσσαραβίαν μέχρι του Βορείου στομίου του Δουνάβεως, το Βατούμ και το Καρς.
2. Η Ρουμανία έλαβεν τα στόμια του Δουνάβεως και την Δοβρουστάν.
3. Η Σερβία έλαβεν την Νύσσαν και το Βουλγαρικόν διαμέρισμα του Πιρότ.
4. Το Μαυροβούνιον έλαβεν τα διαμερίσματα του Νιζίτς και της Πίβας και τους επί της Αδριατικής λιμένας του Αντιβάρεως και Δουλσίνου.
5. Το Μαυροβούνιον, Σερβία και Ρουμανία ανεκηρύχθησαν καθ’ ολοκληρίαν ανεξάρτητα.
6. Η Βουλγαρία περιωρίσθη εις τα εδάφη της κυρίως Βουλγαρίας μεταξύ Δουνάβεως και Αίμου, μετά της Σόφιας και των πηγών των Ίσκερ και Στρυμώνος, αναγνωρισθείσα ως ηγεμονία ανεξάρτητος οι πολιτικοί θεσμοί της οποίας θα κατηρτίζοντο υπό την επίβλεψιν Ευρωπαϊκής επιτροπής και θα παρέμενεν φόρου υποτελής εις την Πύλην.
7.Η Α. Ρωμυλία με πρωτεύουσαν την Φιλιππούπολιν, εκηρύχθη αυτόνομος επαρχεία με χριστιανόν Διοικητήν διοριζόμενον υπό του Σουλτάνου τη συγκαταθέσει των Δυνάμεων.
8. Η Βοσνία και Ερζεγοβίνη παρεχωρήθησαν εις την Αυστρίαν.
9. Η Αγγλία έλαβεν το δικαίωμα να καταλάβη την Κύπρον δια την υπεράσπισιν των κτήσεων του Σουλτάνου της Μ. Ασίας, κατόπιν μυστικής μετ’ αυτού συνθήκης, ην τότε το πρώτον ανεκοίνωσεν.
10.Αι απαιτήσεις της Ελλάδος ελήφθησαν υπ’ όψιν κατόπιν ζωηρών παραστάσεων της Γαλλίας και εξουσιοδοτήθη αύτη να διαπραγματευθή απ’ ευθείας μετά της Πύλης την διαρρύθμισιν των κοινών συνόρων των (λόγω δυστροπίας της Τουρκίας μόνον το 1881 επετεύχθη και τότε τη μεσολαβήσει των Δυνάμεων του Νομού Άρτης και της Θεσσαλίας Νοτίως του Ολύμπου, δια της από 22 Μαΐου Ελληνοτουρκικής συνθήκης.
Τέλος η Ρωσική πολιτική ήναψε την θρυαλλίδα ταραχών εις τα Βαλκάνια δια της ιδρύσεως το 1893 της Βουλγαρικής οργανώσεως Β.Μ.Ρ.Ο. εν η ησκείτο ρωσσική πρακτορειακή δράσις, και ενεπνέετο αύτη υπό του πανσλαυϊσμού.

Η επαναστατική δράσις της οργανώσεως ταύτης ως θα ίδωμεν κατωτέρω επήνεγκε σύγχυσιν εις τους διεθνείς κύκλους και πολλάκις επηρέασε τας αποφάσεις των υπέρ της Βουλγαρίας.
Η Σοβιετική επεκτατική πολιτική εις την Βαλκανικήν αντιμετώπισε το Μακεδονικόν ζήτημα δια της, ιδρύσεως της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας οργάνου συντονισμού της Δράσεως των Κομμουνιστικών κομμάτων της Βαλκανικής, ήτις και προσεχώρησεν πάραυτα εις την Γ΄ Διεθνή ως ιδρυτικόν μέλος αυτής.

Βαλκανική Κομμουνιστική Ομοσπονδία (Β.Κ.Ο.).

Την 15.7.1920 ιδρύθη εν Σόφια η Βαλκανική Κομμουνιστική Ομοσπονδία υπό των αντιπροσώπων των Κομμουνιστικών Κομμάτων των Βαλκανικών χωρών με σκοπόν:
Την κοινωνικήν Επανάστασιν εις την Βαλκανικήν.
Την απελευθέρωσιν των καταδυναστευομένων Βαλκανικών Εθνοτήτων και
Την αυτοδιάθεσίν των ήτις ωδήγει εις μιαν Βαλκανικήν Σοσιαλιστικήν Σοβιετικήν Ομοσπονδίαν.
Η Διοίκησις της Β.Κ.Ο. ήτο υπό πενταμελή επιτροπήν, της οποίας έκαστον μέλος ελαμβάνετο εκ της χώρας εκείνης ήτις θα είχε ανάλογον αριθμόν μελών εις το κόμμα. Η Βουλγαρία ηρίθμει 60,000 μέλη και είχε 3 αντιπροσώπους εν τη επιτροπή, εις Γιουγκοσλαύος και εις της Ρουμανίας, η Ελλάς και Τουρκία μη διαθέτουσαι την βάσιν εις αριθμόν μελών δεν αντεπροσωπεύοντο εις την Κεντρικήν Επιτροπήν δηλ. η Β.Κ.Ο. ήτο εις Βουλγαρικάς χείρας. Τον Μάιον 1921 έλαβε χώραν Τακτική Διάσκεψις με θέμα το Καταστατικόν της Β.Κ.Ο. όπερ και εψηφίσθη.
Ταυτοχρόνως, κατά την εν Μόσχα σύνοδον του 3ου Συνεδρίου της Γ΄Διεθνούς ετέθη το ζήτημα αυτονομήσεως της Μακεδονίας υπό του Βουλγάρου Κολλάρωφ και εζητείτο η αποδοχή του εκ των λοιπών Βαλκανικών αντιπροσώπων. Η πρότασις της Βουλγαρικής αντιπροσωπείας απεκρούσθη υπό των λοιπών αντιπροσώπων κομμουνιστών της Βαλκανικής. Έλλην αντιπρόσωπος ήτο ο τότε Γενικός Γραμματεύς του Κ.Κ.Ε. Γεωργιάδης όστις θορυβείς παρουσιάσθη εις τον Λένιν και εξέθεσε ότι, μια τοιαύτη τακτική θα ημπόδιζε την ανάπτυξιν του Κ.Κ. εν Ελλάδι.
Ο Λένιν τον καθησύχασε πλην όμως ο Γεωργιάδης αντελήφθη ότι αντιμετώπιζε πολιτικήν γραμμήν της Γ΄Διεθνούς άκαμπτον και ότι ουδείς ηδύνατο να υψώση ανάστημα ή να παρεκλίνη ταύτης. Επιστρέψας εις την Ελλάδα απεσχίσθη του Κόμματος δηλώσας ότι ο ρόλος του Κ.Κ.Ε. είναι αντεθνικός.
Τον Δεκέμβριον 1923 έλαβε χώραν εις Μόσχαν το 6ον Συνέδριον της Β.Κ.Ο. και ταυτοχρόνως το 4ον Συνέδριον της Γ΄Διεθνούς με κοινόν θέμα αμφοτέρων την αυτονόμησιν της Μακεδονίας.

Οι Βούλγαροι επανήλθον απαιτητικοί και εζήττησαν όπως υιοθετηθή το σύνθημα «Αυτονομία της Μακεδονίας». Η πρότασις των Βουλγάρων ψηφίζεται παρά την διαφωνίαν των αντιπροσώπων Τουρκίας και Γιουγκοσλαυίας.

Η απόφασις επικυρούται υπό της Γ΄Διεθνούς.

Έλλην αντιπρόσωπος του Κ.Κ.Ε. ήτο ο Σαργολόγλου όστις και έλαβε 7.500 δολλάρια δια την ενίσχυσιν του Κομμουνιστικού κόμματος εν Ελλάδι, εκ της Γ΄Διεθνούς ως πρώτην δόσιν.
Η ψηφισθείσα εισήγησις του Βουλγάρου Κολλάρωφ είχε ως εξής:

Τόσον η Μακεδονία (Ελληνική, Σερβική, Βουλγαρική και Αλβανική), όσον και η Θράκη (Ελληνική, Τουρκική και Βουλγαρική) οικούνται από πληθυσμούς οίτινες ως προς την εθνικότητα δεν είναι ούτε Έλληνες, ούτε Σέρβοι, ούτε Αλβανοί, ούτε Τούρκοι, ούτε Βούλγαροι, αλλά Μακεδόνες με καθαρώς Μακεδονικήν συνείδησιν της δε Θράκης με συνείδησιν Θρακικήν. Κατά συνέπειαν οι λαοί ούτοι ως έχοντες ιδιαιτέραν εθνικήν συνείδησιν, έχουσι το δικαίωμα αυτονομίας και ανεξαρτησίας».

Το 1924 συνήλθον εις Μόσχαν το 7ον Συνέδριον της Β.Κ.Ο. και 5ον της Γ΄Διεθνούς. Οι Βούλγαροι αντιπρόσωποι Γ. Δημητρώφ και Β. Κολλάρωφ επανήλθον επί του ζητήματος της αυτονομίας της Μακεδονίας και απήτησαν όπως η απόφασις καταστή υποχρεωτική δια τα λοιπά κομμουνιστικά κόμματα της Βαλκανικής, οι Ρώσσοι αντιπρόσωποι επενέβησαν και έρριψαν το Σύνθημα «Ανεξάρτητον Μακεδονικόν Κράτος», υποκρύπτον την περαιτέρω ενσωμάτωσίν του εις την Βουλγαρίαν. Το νέον σύνθημα εγκρίνεται μειοψηφούντος του Γιουγκοσλαύου αντιπροσώπου και καθίσταται υποχρεωτικόν δι’ όλα τα Κομμουνιστικά κόμματα της Βαλκανικής.
Η νέα πολιτική γραμμή της Κομιντέρν έθετε ζήτημα αμέσου δημιουργίας ανεξαρτήτου Μακεδονικού Κράτους, εντός του υφισταμένου εν τη Βαλκανική Καθεστώτος. Μέλος της Γιουγκοσλαυϊκής Κομμουνιστικής αντιπροσωπείας ήτο ο Ιωσήφ Μπρος ο νυν Τίτο μέλος τότε της Κ.Ε. του Κ.Κ.Γ.
Αντιπρόσωποι Έλληνες Κομμουνισταί ήσαν οι Μάξιμος και Πουλιόπουλος και άμα τη επιστροφή των εις την Ελλάδα ήρχισε αμέσως να ρίπτεται εις τας λαϊκάς μάζας το νέον σύνθημα η δημιουργία Ανεξαρτήτου Μακεδονικού Κράτους εντός των υφισταμένων κοινωνικών καθεστώτων και ουχί μετά την επικράτησιν της Κομμουνιστικής επαναστάσεως ως το παλαιόν σύνθημα «Αυτονομία της Μακεδονίας». Η Κομιντέρν κατά την από 1924 – 1935 περίοδον διεπίστωσε ότι η τακτική της ανεξαρτήτου Μακεδονίας προεκάλει σοβαράς αντιστάσεις εντός του Κ.Κ.Ε. και Κ.Κ. Γιουγκοσλαυΐας παρεμποδιζούσας την ανάπτυξιν των δι’ ο ήχθη εις την απόφασιν ν’ αλλάξη πολιτικήν γραμμήν. Από του 1935 εχάραξε την πολιτικήν, των «Λαϊκών Αντιφασιστικών Μετώπων» και έρριψε το σύνθημα «Πλέρια ισοτιμία». Η στροφή της πολιτικής της Κομιντέρν ήτο η ουσιαστική διάλυσις της Β.Κ.Ο. Από τον Β΄Παγκόσμιον Πόλεμον ενδιαφερομένη η Σοβιετική πολιτική όπως ενισχύση το κίνημα των παρτιζάνων του Τίτο ηυνόει την διδομένην λύσιν υπό του Κ.Κ. Γιουγκοσλαυΐας.
Ως θα είδωμεν εις επόμενον κεφάλαιον ο Τίτο αντιμετώπισε το πρόβλημα των Σλαυϊκών μειονοτήτων του Νότου δια της ιδρύσεως ομοσπονδιών εν αις και η Μακεδονία (Σερβική, Ελληνική, Βουλγαρική) με προοπτικήν ενσωματώσεως και της Βουλγαρίας. Αι αντιλήψεις του φαίνεται να ήσαν επηρεασμέναι από τον προκάτοχόν του Μάρκοβιτς όστις εις το αποκηρυχθέν υπό της Μόσχας βιβλίον του «ΕΘΝΙΚΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑ» υπεστήριξε ότι το Μακεδονικόν αποτελεί εσωτερικόν ζήτημα της Μακεδονίας και όχι των Μακεδόνων.
Από την εποχήν της ρήξεως Τίτο Κομινφόρμ τα Σοβιέτ επανήλθον εις την παλαιάν τροχιάν στο σύνθημα «Πλέρια Ισοτιμία» με προοπτικήν ενσωματώσεως της Μακεδονίας (Ελληνικής, Γιουγκοσλαυϊκής) εις την Βουλγαρίαν.

Κεφάλαιον IV – Η Πολιτική των Βουλγάρων

Η Βουλγαρία από τας πρώτας ημέρας της ανακηρύξεώς της ως κράτος κατέστη πεδίον εξορμήσεως της σλαυϊκής δράσεως κατά της Μακεδονίας και Θράκης, μεσυμπαραστάτην και υποστηρικτήν την Ρωσσικήν πολιτικήν.
Το 1885 εγένετο το πρώτον πραξικόπημα καταλήψεως εν μια νυκτί της Ελληνικής Αν. Ρωμυλίας υπό των Βουλγαρικών στρατευμάτων με σύγχρονον κήρυξιν ενσωματώσεώς της εις την Βουλγαρίαν.

Αι διαμαρτυρίαι της Ελλάδος επνίγησαν υπό των Δυτικών Δυνάμεων δια του γενικού αποκλεισμού των Ελληνικών παραλίων και κατά το επόμενον έτος, κατά την συνδιάσκεψιν του Βουκουρεστίου, δια της επιδικάσεως της Αν. Ρωμυλίας εις την Βουλγαρίαν.

Αι Αγγλικαί απόψεις της εποχής εκείνης ήσαν ότι η Βουλγαρία με πληθυσμόν ουχί σαφώς σλαυϊκόν, φθάνουσα μέχρι του Αιγαίου, θα ήτο ολιγότερον προσιτή εις τους Ρώσσους ενώ δια της επαφής της προς την θάλασσαν θα υφίστατο θετικώς την επίδρασιν της Αγγλίας.
Το κομιτάτον εν Μακεδονίαν κατόπιν της επιτυχούς αρπαγής της Αν. Ρωμυλίας εγκαινιάζει νέαν περίοδον διωγμών και δηώσεων του Ελληνικού στοιχείου.
Άπαντες οι Ελληνόπαιδες από 6 – 12 ετών υποχρεώνονται να φοιτούν εις Βουλγαρικά σχολεία.
Δια νόμου απηγορεύθη η Ελληνική γλώσσα. Αι Ελληνικαί κοινότητες απέστελλον επιτροπάς διαμαρτυρίας εις την Σόφιαν αίτινες κατά την επιστροφή εδολοφονούντο. Κυκλοφορούν ευρέως προπαγανδιστικά φυλλάδια δι’ ων προσπαθούν να πείσουν την Δύσιν ότι η Μακεδονία είναι Βουλγαρική με πρωτεύουσα την Θεσσαλονίκην και ότι οι Ελληνικοί πληθυσμοί είναι Βούλγαροι εξελληνισθέντες.
Εις τα έντυπα προσπαθούν να παρουσιάσουν Βουλγάρους τους αρχαίους Μακεδόνες και ότι ο Μ. Αλέξανδρος και Αριστοτέλης ήσαν πρόγονοι των σημερινών Βουλγάρων.
Τους αντιδρώντας Έλληνας απεκάλουν «Γραικομανείς» και ούτοι ήσαν τα θύματά τους.
Η Σλαυϊκή προπαγάνδα κατόρθωσε να δημιουργήση τοιαύτη σύγχυσιν εις την Μακεδονίαν ούτως ώστε εις μίαν και την αυτήν οικογένειαν να παρατηρήται το φαινόμενον, άλλοι μεν να θεωρούσι εαυτόν Βουλγάρους έτεροι δε Έλληνες. Έχομεν και παράδειγμα, οικογένειαν Έλληνος πρώην Υπουργού διαμένουσα εν Φιλιππουπόλει και εκβουλγαρισθείσα καθύβρισε τούτον ως αρνησιπάτριδα.
Το 1895 οι Μακεδόνες αντιμετώπιζον την εξής κατάστασιν συνεπεία των Βουλγαρικών πιέσεων:
Φτώχεια, δολοφονίας, βαρυτάτην φορολογίαν.
Τα Ελληνικά σχολεία σχεδόν εγκαταλελλειμένα.
Διακοπή πάσης επικοινωνίας μετά του Ελληνικού Κράτους.
Αδιαφορία της Ευρώπης δια τα εις βάρος του Ελληνισμού συμβαίνοντα τουναντίον και ενθάρρυνσις των Βουλγαρικών ληστρικών ενεργειών.
Βουλγαρική προπαγάνδα διαθέτουσα άφθονο χρήμα εχρησιμοποίει όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα εναντίον των ανθισταμένων.
Είναι να θαυμάζη κανείς τους Μακεδόνας που διετήρησαν τον εθνισμόν των.
Οι Βούλγαροι το 1893 ίδρυσαν την Μακεδονικήν επαναστατικήν οργάνωσιν ΒΑΤΡΕΣΝΑ ΜΑΚΕΝΤΟΣΚΑ ΡΕΒΟΛΟΥΤΣΙΟΝΕΡΝΑ ΟΡΓΚΑΝΙΖΑΤΣΙΑ (Β.Μ.Ρ.Ο.) υπό τους ΓΚΟΤΣΕ ΝΤΕΛΤΕΦ, ΓΚΡΟΥΕΦ και άλλων μεταξύ των οποίων και ο σημερινός ηγέτης της Γιουγκοσλαυϊκής Μακεδονίας, Δημήτρης Βλαχώφ.
Ήτο διηρημένη εις δύο κλάδους συσχετισθέντας με την τακτικήν δράσεώς των.
Α) Εις αυτονομιστάς με σύνθημα «η Μακεδονία δια τους Μακεδόνας». Δια να λάβη τις σαφή εικόνα της δράσεως θα την παραλληλίσωμε με την επί των ημερών της κατοχής Σλαυϊκήν οργάνωσιν του ΚΚΕ, το ΕΑΜ – όπως ενεφανίσθη το ΕΑΜ ως εθνικόν μέτωπον και εκάλει προς εγγραφήν, μέλη οιασδήποτε πολιτικής αποχρώσεως δια την δημιουργίαν εθνικής αντιστάσεως εναντίον των κατακτητών, με προοπτικήν την περαιτέρω προώθησιν των μελών του εις τα δίκτυα του ΚΚΕ, ούτω και η ΒΜΡΟ των αυτονομιστών είχε εφαρμόσει τας ιδίας σλαυικάς μεθόδους, τα ίδια μέσα. Ενεφανίζετο με προσωπείον καθαρώς επαναστατικόν και εκάλει προς εγγραφήν μέλη οιασδήποτε εθνικότητος υπό την σημαίαν της αυτονομίας της Μακεδονίας.
Διεκήρυσσεν εις τους Βουλγαρικούς πληθυσμούς ότι ο Τσάρος της Ρωσσίαςπαραγγέλει «ήγγιγεν η ώρα της ελευθερίας και ότι πρέπει να εξεγερθώμεν».Ετοποθέτουν όπισθεν της εικόνος του Χριστού γραμμόφωνον και επανελάμβανε τα υπό του Τσάρου παραγγελόμενα, συνάμα εγγυώμενον εις τας Βουλγαρίδας ότι οι άνδρες των πίπτοντες υπέρ της ελευθερίας αναστήσονται μετά 40 ημέρας!
Εις τους Ελληνικούς πληθυσμούς επειδή τοιαύτα τεχνάσματα δεν εγένοντο πιστευτά, διέδιδον ψευδείς ειδήσεις από οργανωμένα χαλκεία ψευδών ειδήσεων εις Μοναστήριον και αλλαχού. Ότι ο Βασιλιάς των Ρωμηών κατέλαβε τα Ιωάννινα και κατευθύνεται προς Φλώρινα για να μας ελευθερώση.
Οι αυτονομισταί υπεστήριζον την κατά στάδια, ενσωμάτωσιν της Μακεδονίας εις την Βουλγαρίαν έχοντες προ οφθαλμών το παράδειγμα της Α. Ρωμυλίας και ως πρώτον αντικειμενικόν σκοπόν ετοποθέτουν την δημιουργίαν Μακεδονικής εθνολογικής οντότητος.

Β) Ο έτερος κλάδος της ΒΜΡΟ ήτο των Βεργοβιστών. Σωβινισταί Βούλγαροι υπό τον στρατηγόν Τσάντεφ και βοηθόν τον Πρωτογέρωφ. Ούτοι βάσει των επιχειρημάτων της γλωσσικής συγγενείας των Μακεδόνων και Βουλγάρων εζητούσαν την ενσωμάτωσιν της Μακεδονίας εις την Βουλγαρίαν ως ιστορικόν δικαίωμα.
Το 1895 ωργανώθησαν υπό της ΒΜΡΟ ορδαί συμμοριτών, αίτινες επέδραμον εις την Βόρρειον και Β.Α. Μακεδονίαν και ήρξαντο δράσεως εκβουλγαρισμού των Μακεδόνων.
Από του 1899 η ΕΜΕΟ περιέρχεται εις χείρας των Βερχοβιστών και άρχεται η τρομοκρατία του Ελληνισμού της Μακεδονίας και ολιγότερον του Σερβικού στοιχείου με σκοπόν τον βίαιον εκβουλγαρισμόν δια την εν καιρώ κατάκτησιν της Μακεδονίας υπό των Βουλγάρων.
Κρητική επανάστασις και ο ατυχής Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 επεδείνωσαν την θέσιν των Μακεδόνων.
Οι Τούρκοι ουχί μόνον ηνείχοντο τας Βουλγαρικάς θηριωδίας αλλά και ηυνόουν ταύτας. Παρεχώρησαν μάλιστα στους Βουλγάρους δύο βεράτια μητροπολιτών δια την ουδετερότητά των κατά τον πόλεμον.
Η Βουλγαρική Κυβέρνησις ενίσχυε δι’ αφθόνων μέσων και χρήματος το κομιτάτον. Τούτο επεξέτεινεν την δράσιν του εξαποστέλον πράκτορας εις όλας τας πρωτευούσας της Ευρώπης, οίτινες εξηγόραζον ωρισμένα έντυπα δια την καλλιέργειαν υπέρ των Βουλγάρων, ευμενούς ατμοσφαίρας.
Ισχυραί συμμορίαι βουλγαρικαί διοικούμεναι υπό βουλγάρων αξιωματικών επέδραμον κατά της Μακεδονίας.
Ο Άγγλος πρόξενος Θεσσαλονίκης δίδει εικόνα της επακολουθείσης καταστάσεως εις επίσημον έκθεσίν του τω 1902 αναφέροντας ότι κατά χιλιάδας εφονεύθησαν οι Έλληνες κατά τα τελευταία 6 έτη.
Το 1903 εξεδόθη κυανή βίβλος υπό της Βρεταννικής Κυβερνήσεως:
«Αθώων και αόπλων εκβιάσεις, ληστείαι, δολοφονίαι ανδρών και γυναικών, ανελεήμονα βασανιστήρια, ιερέων, ιατρών και διδασκάλων, κατακρεουργήσεις, ναών εμπρησμοί, αναρχική δυναμίτις κατά παντός φίλου της τάξεως και του νόμου. Καταστροφαί Χριστιανών Ορθοδόξων και μουσουλμάνων, γενική τρομοκρατία, πλημμύρα αίματος δι’ αρπαγών, σφαγών...»
Τουρκική επέμβασις σημειούται εναντίον των κομιτατζήδων τω 1902 και τη μεσολαβήσει των Μ. Δυνάμεων, εχορηγήθη γενική αμνηστεία εις τους Κομιτατζήδες.
Αμέσως μετά την αμνηστείαν η δράσις των Κομιτατζήδων συνεχίζεται και συγχρόνως τα κομιτάτα υποβάλλουν σχέδιον μεταρρυθμίσεων εις τας Μ. Δυνάμεις.
Το σχέδιον ήτο, η αναγνώρισις των απαιτήσεων της Βουλγαρίας επί της Μακεδονίας με ηυξημένα όρια Περιοχής εκείνης του Αγίου Στεφάνου ήτοι προσθέτοντες τας περιοχάς Καστοριάς, Καϊλαρίων, Βοδενών, Θεσσαλονίκης, ζητούντες ουσιαστικώς αυτονόμησιν εχούσης βουλγαρικήν ολόκληρον την κρατικήν μηχανήν και γλώσσαν.
Αι Μ. Δυνάμεις ανέθεσαν εις την Αυστρίαν και Ρωσσίαν την μελέτην των προτάσεων των κομιτάτων και αι Κυβερνήσεις των δύο χωρών υπέβαλον εις την Πύλην ίδιον σχέδιον έχον ως ακολούθως:
«Αι Κυβερνήσεις Ρωσσίας και Αυστρίας ορμώμεναι εξ ειλικρινούς επιθυμίας να τεθή τέρμα εις τας ταραχάς τας από τινός χρόνου κρατούσας εις τα Βαλκάνια – Θεσσαλονίκης, Κοσσυφοπεδίου και Μοναστηρίου κατέληξαν εις την πεποίθησιν ότι ο σκοπός ούτος δύναται να επιτευχθή μόνον δια μεταρρυθμίσεων ικανών να βελτιώσουν την θέσιν των εν τοις Βαλκανίοις οικούντων χριστιανικών λαών ήτοι διορισμός Γενικού επιθεωρητού Μακεδονίας έχοντος υπό τας διαταγάς του αστυνομίαν και χωροφυλακήν με άνδρας χριστιανούς υπό ευρωπαίον αξιωματικόν κλπ».
Ο Σουλτάνος απεδέχθη το σχέδιον και διώρισε Γενικόν Επιθεωρητήν Μακεδονίας τον Χουσεΐν Χιλμή Πασσά έχοντα υπό τας διαταγάς του Βέλγους και Σουηδούς αξιωματικούς και συστήσας υποτυπώδη χωροφυλακήν.
Η κατάστασις κατόπιν τούτου εξετραχύνθη και επί τη προόψει εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων η Βουλγαρία απέστειλε στίφη κομιτατζήδων άριστα εξωπλισμένων τω 1903 εναντίον της Μακεδονίας.
Εις Θεσσαλονίκην εσημειώθησαν δυναμιστικαί ενέργειαι ως η ανατίναξις γαλλικού ατμοπλοίου εις τον λιμένα της Θεσσαλονίκης, του Υποκαταστήματος Οθωμανικής Τραπέζης, του Ορθοδόξου Μητροπολιτικού Ναού, του Ταχυδρομείου, του Εθνικού θεάτρου και πολλών Ελληνικών καταστημάτων.
Τα εγκλήματά των οι Βούλγαροι διεσάλπιζαν ως εθνικήν επανάστασιν και ως προοίμιον Μεγάλης εθνικής επαναστάσεως της Μακεδονίας.
Παρόμοιαι ενέργειαι εγένοντο εις Μοναστήρι, αποτυχούσαι.
Τα κομιτάτα δεν είδον την αναμενομένην εντύπωσιν, ως ανέμενον, της επαναστάσεως του Βουλγαρικού λαού εν Μακεδονία.
Προώθησαν τας ενεργείας των εις την κοιλάδα του Μοναστηρίου Περλεπέ όπου κατώρθωσαν και ενέσπειραν τον φανατισμόν εις τους χωρικούς διά ψευδών διαδόσεων. Ο Στρατός του Τσάρου και ο Ελληνικός Στρατός καταφθάνουν, διέδιδον, κατέλαβαν ήδη τα Ιωάννινα παρέσυραν ούτω τους χωρικούς να βάλουν φωτιά στα σιτηρά και εις τα οικήματα των τσιφλικάδων προκαλέσαντες την καταστρεπτικήν επέμβασιν του Τουρκικού Στρατού.
Τραγική μοίρα ανέμενεν το Κρούσοβον, το οποίον εκύκλωσε ο Βούλγαρος Ιβάνωφ με 300 – 350 κομιτατζήδες. Η εκ των 50 ανδρών Τουρκική φρουρά διέφυγε. Οι Βούλγαροι εισελθόντες ανενόχλητοι εφόνευσαν 10 γυναικόπαιδα Τούρκων και 5 προύχοντες Έλληνας. Προέβησαν εις εμπρησμούς, λεηλασίας, επεστράτευσαν και τους κατοίκους δια την κατασκευήν χαρακωμάτων και δι’ εντυπωσιακούς λόγους εσχημάτισαν Κυβέρνησιν Κομιτάτου από Κομιτατζήδες η οποία έκτοτε διατυμπανίζεται ως πρώτη εν τη ιστορία Μακεδονική Κυβέρνησις.
Μετά 10 ημέρας συνεκεντρώθησαν περί το Κρούσοβον 3000 Τούρκοι με 18 πυροβόλα. Έλαβον χώραν μικροσυμπλοκαί καθ’ ας εφονεύθη ο Ιβάνωφ. Κατόπιν διαπραγματεύσεων οι Κομιτατζήδες αφέθησαν ελεύθεροι.
Οι Τούρκοι εισελθόντες εις την πόλιν κατέστρεψαν ταύτην εκ θεμελίων.

Η πόλις ηρίθμει 8.000 βλαχόφωνους και 2.000 σλαυόφωνους Έλληνας.

Η καταστροφή του Κρούσοβου διαφημίζεται ως επανάστασις Ιλι-Ντεν (Ηλιού Ημέρα) ως εθνική εξέγερσις των Βουλγάρων εν Μακεδονία.

Η Βουλγαρία με την ψεύτικην αυτήν επανάστασιν εν συνδιασμώ με συλλαλητήρια άτινα διωργάνωσε εις τας ευρωπαϊκάς πρωτευούσας, εζήτει την εφαρμογήν του σχεδίου των μεταρρυθμίσεων.

Τον Σεπτέμβριον του 1903 συνέρχονται εις Μυρτστέγ της Αυστρίας οι Αυτοκράτορες Αυστρίας και Ρωσσίας και ενέκρινον το σχέδιον όπερ επέδωσαν εις τον Σουλτάνον και ετέθη εις εφαρμογήν.
Τα κύρια σημεία του σχεδίου ήσαν διορισμός πολιτικών πρακτόρων Ρώσσων και Αυστριακών παρά τω Τούρκω Γενικώ Επιθεωρητή.
Διοργάνωσις αστυνομίας και Χωροφυλακής από ευρωπαίον στρατηγόν.
Γενική αμνηστεία.
Η κατάστασις κατ’ ουδέν βελτιούται εις την Μακεδονίαν.
Οι Ρώσσοι αξιωματικοί της Χωροφυλακής υπεβοήθουν παντοιοτρόπως τους κομιτατζήδες προπαγανδίζοντες και αυτοί μεταξύ των σλαυοφώνων πληθυσμών ότι δεν είναι Έλληνες αλλά Βούλγαροι.
Το 1904 νέαι Βουλγαρικαί συμμορίαι επέδραμον κατά της Μακεδονίας και υπό τα όμματα της Ευρωπαϊκής αστυνομίας ελειτούργει κομιτατζοδικείον και Έλληνες πατριώτες απηγχονίζοντο.
Ο αρχηγός της Αγγλικής αποστολής Συν/χης Έλιοτ συλλαμβάνεται αιχμάλωτος υπό των Τούρκων εις συμπλοκήν μετά κομιτατζήδων.

Ο Ελληνισμός της Μακεδονίας υφίσταται φρικτάς δοκιμασίας την εποχήν εκείνην εκ των Κομιτατζήδων με συμπαράστασιν των Ευρωπαίων προστατών των.
Ο κίνδυνος ήτο μέγας. Οι Έλληνες ευρίσκοντο υπό απηνή διωγμόν. Δεν υπήρχε καιρός δι’ αναμονήν. Η φτωχή τότε και αιμόφυρτος Ελλάς μετά τον ατυχή πόλεμον του 1897 έπρεπε να εύρη δυνάμεις δια να κτυπήση τον άσπονδον και άγριον επιδρομέα.
Η ακατάβλητος ελληνική φυλή μέσα από την τέφρα της Φοίνικος ξαναγεννιέται, ξεπετά νέαν ζωήν.
Η ζωτικότης της αιωνίας φυλής εκπλήσσει τον κόσμον άλλην μίαν φοράν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ V – ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

Εις την περιοχήν Κορεστίων και Καστοριάς ενεφανίσθησαν δύο ανταρτικά Σώματα υπό τον Καπετάν ΚΩΤΤΑΝ και Καπετάν ΒΑΓΓΕΛΗΝ πλην όμως μετά βραχείαν δράσιν εναντίον των Κομιτατζήδων ενέπεσαν εις ενέδρας Τουρκικού Στρατού και εξοντώθησαν οι δύο Πρόδρομοι της Ελληνικής Αμύνης.
Ο εν Μοναστηρίω Έλλην γραμματεύς του εκεί Προξενείου μας Ίων Δραγούμης υπέβαλε έκθεσιν εις την Κυβέρνησιν δι’ ης επρότεινε ενεργόν δράσιν των Ελλήνων εναντίον των Κομιτατζήδων, υπό το αυτό πνεύμα υπέβαλον εις την Κυβέρνησιν εκθέσεις οι επίσκοποι Καστοριάς Καραβαγγέλης, Μοναστηρίου Φορόπουλος και ο Δράμας Χρυσόστομος ο βραδύτερον εθνομάρτυς Σμύρνης.
Εκ παραλλήλου εις Αθήνας ελάμβανον χώραν ζυμώσεις με σκοπόν να προκαλέσουν το ενδιαφέρον και επέμβασιν της Ελληνικής Κυβερνήσεως.
Εις την οικίαν του Ανθ/γού Πυρ/κού Παύλου Μελά εν Αθήναις έλαβε χώραν συγκέντρωσις υπό την Προεδρείαν του δημοσιογράφου Δημ. Καλαποθάκη καθ’ ην απεφασίσθη να προταθή εις την Κυβέρνησιν Θεοτόκη όπως αποστείλη αξιωματικούς προς μελέτην της καταστάσεως εν Μακεδονία.
Η Κυβέρνησις υιοθετήσασα την πρότασιν ταύτην απέστειλε τους Υπολ/γούς Αλεξ. Κοντούλη και Αναστ. Παπούλαν και Ανθ/γούς Παύλον Μελάν και Γ. Κολοκοτρώνην. Οι δύο τελευταίοι αξιωματικοί, μετά την επιστροφήν των επρότειναν ενεργόν δράσιν προς ην διεφώνησαν οι υπολοχαγοί Κοντούλης και Παπούλας.
Τω 1904 ιδρύεται εν Αθήναις Μυστικόν Μακεδονικόν Κομιτάτον υπό του Δημ. Καλαποθάκην και ταυτοχρόνως λαμβάνεται απόφασις της Κυβερνήσεως όπως αντιταχθή ενεργός άμυνα κατά των ορδών των Κομιτατζήδων...