Αποβολές: Πότε μια γυναίκα κινδυνεύει να χάσει το παιδί της

Είναι μια τραυματική εμπειρία που πλέον

Είναι μια τραυματική εμπειρία που πλέον βιώνει σχεδόν μία στις τέσσερις γυναίκες. Η αποβολή, όμως, μπορεί να ακολουθηθεί από μια επιτυχημένη εγκυμοσύνη, αρκεί να παραχωρήσουμε στη λήθη την απογοήτευση και να την αντικαταστήσουμε με τη σωστή και ψύχραιμη αντιμετώπιση της κατάστασης.

Είναι πολύ δύσκολο να συνειδητοποιήσει κανείς -αν δεν το έχει ζήσει- τι σημαίνει το να χάνεις το μωρό που κυοφορούσες, έστω και για λίγες εβδομάδες. Ο πόνος είναι ψυχικός και σωματικός και κάθε γυναίκα χρειάζεται την ελευθερία να θρηνήσει και να ξεπεράσει αυτή την απώλεια όπως αυτή νομίζει. Από ιατρικής άποψης, μία αποβολή θεωρείται τυχαίο γεγονός, αφού σύμφωνα και με στατιστικά στοιχεία μία στις τέσσερις κυήσεις δεν καταφέρνει να προχωρήσει. Τι γίνεται, όμως, όταν η μία αποβολή διαδέχεται την άλλη; Το μυαλό μας αρχίζουν να κατακλύζουν απορίες, όπως: «Θα μπορέσω να τα καταφέρω;», «Τι φταίει και αποβάλλω;». Η ψύχραιμη αντιμετώπιση της κατάστασης είναι το Α και το Ω προκειμένου να πετύχουμε αυτό που τόσο πολύ επιθυμούμε.

Οι αποβολές στο μικροσκόπιο

Η αποβολή είναι συνήθως ένα μεμονωμένο γεγονός, το οποίο μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε γυναίκα χωρίς να επηρεάσει μια μελλοντική κύηση. Όταν, όμως, μια γυναίκα αποβάλλει τρεις ή περισσότερες φορές, τότε πρόκειται για τη λεγόμενη «καθ’ έξιν αποβολή» και πρέπει να αναζητηθούν τα αίτια για να μπορέσει να προχωρήσει σε μια ολοκληρωμένη εγκυμοσύνη. Πλέον, βέβαια, οι γυναίκες μπαίνουν συνήθως σε διαδικασία ελέγχου ήδη από τη δεύτερη ή ακόμα και την πρώτη τους αποβολή. Τα συμπτώματα που πρέπει να μας οδηγήσουν στον γιατρό είναι η αιμορραγία (μικρή ή μεγάλη) και ο πόνος στην κοιλιά ή -κατά τις πρώτες εβδομάδες της κύησης- η παύση των συμπτωμάτων της αρχόμενης εγκυμοσύνης (π.χ. το στήθος δεν είναι πια πρησμένο, δεν έχουμε πρωινές ζαλάδες κ.λπ.). Στην περίπτωση αποβολής, το έμβρυο και ο πλακούντας αποβάλλονται από τη μήτρα με αιμορραγία και πόνο. Υπάρχει, όμως, πιθανότητα σε προχωρημένη κύηση (π.χ. μετά την 8η εβδομάδα) να σταματήσει να χτυπάει η καρδιά του εμβρύου χωρίς να το αντιληφθεί η γυναίκα και χωρίς το έμβρυο να αποβληθεί. Η περίπτωση αυτή λέγεται «παλίνδρομος κύηση» και η γυναίκα πρέπει να υποβληθεί σε γενική αναισθησία, προκειμένου να καθαριστεί το εσωτερικό της μήτρας και να μην υπάρξει κίνδυνος φλεγμονής. Οι παλίνδρομες κυήσεις συμβαίνουν στο 25% των αποβολών.

Αναζητώντας τις αιτίες

Χρωμοσωμικές ανωμαλίες

Το έμβρυο παρουσιάζει χρωμοσωμικές ανωμαλίες, επομένως δεν είναι βιώσιμο και η φύση προνοεί και το απορρίπτει. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, παρουσιάζονται χρωμοσωμικές ανωμαλίες του γενετικού υλικού και μόνο σε ένα πολύ μικρό ποσοστό των ζευγαριών (2% παγκοσμίως) ένας από τους δύο ή και οι δύο σύντροφοι φέρουν μια χρωμοσωμική ανωμαλία η οποία μεταφέρεται στο έμβρυο. Οι αποβολές που οφείλονται σε τέτοιους παράγοντες συμβαίνουν συνήθως νωρίς μετά τη σύλληψη, μέχρι την 8η-9η εβδομάδα της κύησης.

! Αν ο γιατρός υποπτεύεται χρωμοσωμικές ανωμαλίες, θα συστήσει να γίνει μια ειδική εξέταση αίματος τόσο από τη μητέρα όσο και από τον πατέρα.

Το 90% των αποβολών είναι παλίνδρομες κυήσεις εξαιτίας χρωμοσωμικών ανωμαλιών.

Προχωρημενη ηλικία

Όσο μεγαλύτερη σε ηλικία είναι μια γυναίκα όταν μένει έγκυος, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος αποβολής. Μετά τα 35, και ακόμα περισσότερο μετά τα 40, τα ωάρια της γυναίκας είναι γερασμένα, γεγονός που σχετίζεται με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης χρωμοσωμικών ανωμαλιών.

Ανατομικά προβλήματα

Για να πάει καλά και να ολοκληρωθεί επιτυχώς μια εγκυμοσύνη, είναι σημαντικό να εμφυτευτεί φυσιολογικά το έμβρυο στη μήτρα. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να συμβεί αν υπάρχει κάποιο ανατομικό πρόβλημα στην περιοχή. Για παράδειγμα, μια συγγενής ανατομική ανωμαλία της μήτρας (π.χ. η μήτρα χωρίζεται στα δύο) δεν επιτρέπει στο έμβρυο να αναπτυχθεί λόγω έλλειψης χώρου, ένας κατασκευαστικά χαλαρός τράχηλος δεν είναι σε θέση να συγκρατήσει το έμβρυο μέσα στη μήτρα, μεγάλα ινομυώματα ή ινομυώματα που θα μεγαλώσουν στη διάρκεια της κύησης δημιουργούν προβλήματα στην ανάπτυξη του εμβρύου επειδή του περιορίζουν τον χώρο. Στην περίπτωση που ευθύνονται ανατομικοί παράγοντες, κάθε πρόβλημα αντιμετωπίζεται ξεχωριστά (π.χ. στην περίπτωση χαλαρού τραχήλου γίνεται περίδεση).

! Η εξέταση που δείχνει το κατά πόσον υπάρχουν ανατομικά προβλήματα είναι η υστεροσαλπιγγογραφία.

Ανοσολογικές διαταραχές

Όταν ένα ξένο σώμα εισέρχεται στο σώμα μας, ο οργανισμός μας το αντιμετωπίζει εχθρικά, με στόχο να το αποβάλει. Στην περίπτωση, όμως, του γονιμοποιημένου ωαρίου (το οποίο θεωρείται ξένο σώμα, γιατί περιέχει στοιχεία και από τον πατέρα), συνήθως η μητέρα δέχεται το μήνυμα να μην το εκλάβει ως κάτι ξένο και επομένως η εγκυμοσύνη προχωρά κανονικά. Αυτό μπορεί να μη συμβεί όταν συγκεκριμένα αντισώματα (αντιφωσφολιπιδικά) ή αντισώματα παθήσεων της μητέρας (π.χ. αυτοάνοσα νοσήματα) επιτίθενται στο έμβρυο με αποτέλεσμα την αποβολή. Τα αυτοάνοσα προβλήματα φαίνεται να ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τις επαναλαμβανόμενες αποβολές. Οι ανοσολογικές διαταραχές αποτελούν το 2% των περιπτώσεων αποβολών.

! Για την επιτυχή εξέλιξη της κύησης σε περίπτωση ανοσολογικών διαταραχών, πρέπει να συνεργαστεί ο γιατρός που παρακολουθεί το πρόβλημα υγείας της γυναίκας με τον γυναικολόγο.

Γυναικολογικές λοιμώξεις

Φυσιολογικά, στη χλωρίδα των γεννητικών οργάνων διαβιούν μικροοργανισμοί οι οποίοι δεν δημιουργούν προβλήματα στην υγεία μας. Ωστόσο, είναι πιθανό ανάμεσά τους να βρίσκονται και ορισμένα παθογόνα βακτήρια, όπως είναι π.χ. το μυκόπλασμα, το ουρεόπλασμα και τα χλαμύδια, που διαταράσσουν την ανοσολογική ισορροπία του κόλπου ενοχοποιούνται για αποβολές, αφού επηρεάζουν το γενετικό υλικό και το ενδομήτριο και δεν αφήνουν το έμβρυο να αναπτυχθεί.

! Ακόμα και η παρουσία μη παθογόνων βακτηρίων είναι πιθανό να επηρεάσει την ανοσολογική ισορροπία του κόλπου, γι’ αυτό είναι σημαντικό να γίνεται μια καλλιέργεια κόλπου-τραχήλου σε όλες τις γυναίκες πριν μείνουν έγκυοι, ακόμα και αν δεν έχουν αποβολές στο ενεργητικό τους.

Θρομβοφιλία

Η κύηση φυσιολογικά αποτελεί από μόνη της μια θρομβοφιλική κατάσταση, αφού αυξάνει την πηκτικότητα του αίματος, ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανό να προκληθούν παθολογικές θρομβώσεις στα τριχοειδή αγγεία του πλακούντα του εμβρύου, με αποτέλεσμα να μην προχωράει η κύηση (ή να οδηγεί στη γέννηση λιποβαρών μωρών). Επιπλέον, υπάρχουν και οι κληρονομικές καταστάσεις που αφορούν κάποια δυσλειτουργία στη διαδικασία πήξης του αίματος της μητέρας (μπορεί να το γνωρίζει ή να το ανακαλύψει μετά από καθ’ έξιν αποβολές).

! Σε αυτές τις περιπτώσεις, λαμβάνεται ειδική θεραπεία (με παιδική ασπιρίνη και χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνη), με τη σύμφωνη πάντα γνώμη του αιματολόγου.

Εξωμήτριος (ή έκτοπη) κύηση

Αναφέρεται στην κύηση κατά την οποία το έμβρυο αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα -συνήθως στη σάλπιγγα-, επομένως δεν υπάρχουν οι συνθήκες να αναπτυχθεί και αποβάλλεται.

Ορμονικοί παράγοντες

Οι ωοθήκες ορισμένων γυναικών δεν είναι σε θέση να παράγουν προγεστερόνη (απαραίτητη κατά την κύηση), με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται αιμορραγία ή πόνος στην κοιλιά κατά την εξέλιξη της εγκυμοσύνης η οποία οδηγεί σε αποβολή. Σε απώλεια του εμβρύου μπορεί να οδηγήσει και η αυξημένη προλακτίνη που εμφανίζουν ορισμένες γυναίκες. Οι ορμονικές αιτίες ευθύνονται για το 5% περίπου των περιπτώσεων αποβολών.

! Στις περιπτώσεις έλλειψης προγεστερόνης, χορηγείται στη γυναίκα η συγκεκριμένη ορμόνη μέχρι να δημιουργηθεί ο πλακούντας (9η-12η εβδομάδα κύησης). Στην περίπτωση αυξημένης προλακτίνης, χορηγείται και πάλι προγεστερόνη.

Τρόπος ζωής

Συνήθειες όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και φυσικά ναρκωτικών ουσιών έχουν επίπτωση στην ανάπτυξη του εμβρύου και ενδεχομένως να οδηγήσουν σε αποβολή ή στη γέννηση λιποβαρούς μωρού.

Οι απαραίτητες εξετάσεις

Στην περίπτωση που μια γυναίκα αποβάλει περισσότερες από 2 φορές, πρέπει να επισκεφτεί τον γιατρό της και να ακολουθήσει τα παρακάτω βήματα:

*Λήψη αναλυτικού ιστορικού

Περιλαμβάνει οικογενειακό ιστορικό, γυναικολογικό, μαιευτικό και όταν υπάρχει η δυνατότητα και ιστορικό του εμβρύου που χάθηκε. Είναι το πιο σημαντικό βήμα, γιατί μια μικρή λεπτομέρεια μπορεί να καθοδηγήσει τον γιατρό προς τη σωστή κατεύθυνση.

*Πλήρης κλινική εξέταση

*Υπερηχογραφικός έλεγχος

*Υστεροσαλπιγγογραφία

*Αιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος, καλλιέργεια κολπικού υγρού, εξετάσεις θυρεοειδούς και πλήρης ορμονικός έλεγχος

*Ανοσολογικός έλεγχος της μητέρας

*Γονιδιακός και βιοχημικός έλεγχος πηκτικότητας της μητέρας

*Αν ο γιατρός υποψιάζεται ότι η αιτία των αποβολών είναι χρωμοσωμική που οφείλεται σε κληρονομικότητα, συστήνει μια ειδική εξέταση αίματος, τόσο για τη γυναίκα όσο και για τον άνδρα (καρυότυπος του ζεύγους).


Τρεις σταρ μιλάνε για την εμπειρία τους


*Η γνωστή τραγουδίστρια Beyonce μετά τη γέννηση της κόρης της στις αρχές του 2012 εξομολογήθηκε ότι στο παρελθόν είχε βιώσει μια αποβολή. «Ήταν ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που έχω περάσει και, όταν έμεινα έγκυος στην Blue Ivy, φοβόμουν ότι θα αποβάλω ξανά».

*Η Courteney Cox, η αγαπημένη μας Μόνικα από τη σειρά «Τα φιλαράκια», είχε δηλώσει το 2003: «Μένω έγκυος εύκολα, αλλά δεν μπορώ να κρατήσω το έμβρυο». Τον επόμενο χρόνο γέννησε την κόρη της Coco.

*Η Nicole Kidman μίλησε για τα προβλήματα γονιμότητας που αντιμετώπιζε: «Προσπαθούσα να μείνω έγκυος και αποτύγχανα ξανά και ξανά. Είχα μια έκτοπη κύηση, πολλές αποβολές και υποβλήθηκα σε θεραπείες γονιμότητας. Έκανα ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς για να τα καταφέρω». Πλέον είναι μητέρα 2 υιοθετημένων παιδιών (ενός κοριτσιού και ενός αγοριού), ενός κοριτσιού που γέννησε η ίδια και ενός ακόμα που γεννήθηκε από παρένθετη μητέρα.
vita.gr