Ποιά είναι τα κατοχυρωμένα δικαιώματα των καρκινοπαθών...

Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης   Δικηγόρος Αθηνών Με τον όρο « καρκίνος » περιγράφεται μία ομάδα νοσημάτων, που η αιτία τους βρίσκεται...

Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης 

Δικηγόρος Αθηνών

Με τον όρο «καρκίνος» περιγράφεται μία ομάδα νοσημάτων, που η αιτία τους βρίσκεται σε κυτταρικό επίπεδο. Ο όρος αναφέρεται στην υπερβολική, χωρίς προγραμματισμό, ανάπτυξη κυττάρων του οργανισμού, που ήταν φυσιολογικά, μέχρι τη στιγμή της έναρξης της διαδικασίας καρκινογένεσης. Οργανικά, ο καρκίνος είναι μία ασθένεια των κυττάρων. Συνεπώς, η κατανόηση του καρκίνου προϋποθέτει μία μικρή αναφορά σχετικά με το τι συμβαίνει όταν φυσιολογικά κύτταρα μετατρέπονται σε καρκινικά.
Τα βασικότερα δικαιώματα των πασχόντων από καρκίνο είναι τα εξής:
-ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ.Οι ασθενείς με καρκίνο απαλλάσσονται από την υποχρεωτική εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας με την κατάθεση στο στρατολογικό γραφείο της διάγνωσής τους από δημόσιο νοσοκομείο. Επίσης, όταν ο πατέρας- προστάτης της οικογένειας πάσχει από καρκίνο και του έχει αναγνωρισθεί ποσοστό αναπηρίας 67 τοις εκατό και άνω, το πρώτο παιδί έχει μειωμένη στρατιωτική θητεία εφόσον ο πατέρας εξετασθεί και από επιτροπή του στρατιωτικού σώματος στο οποίο θα υπηρετήσει το παιδί.
-ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.
Ασθενείς με αναπηρία σε ποσοστό 67 τοις εκατό και άνω, υπάλληλοι του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α. , τακτικοί αλλά και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου δικαιούνται μειωμένο ωράριο εργασίας κατά μία (1) ώρα την ημέρα. Το μειωμένο ωράριο εργασίας κατά μία ώρα την ημέρα ισχύει και για τους γονείς υπαλλήλους του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α. που έχουν παιδί με
ποσοστό αναπηρίας (πνευματικής, ψυχικής ή σωματικής) 67 τοις εκατό και άνω.
-Εξέταση από πεπειραμένο γιατρό με ειδικότητα σχετική με την ασθένεια του. Ο καρκινοπαθής πρέπει να εξετάζεται από γιατρό που είναι Ογκολόγος Παθολόγος ή Ογκολόγος Χειρουργός ή άλλης Ογκολογικής ειδικότητας.
Έχει το δικαίωμα να επιλέξει τον γιατρό του ή το νοσηλευτικό ίδρυμα, δημόσιο ή ιδιωτικό, που ο ίδιος κρίνει κατάλληλο.
Ο νόμος ορίζει ότι τα ιατρικά πιστοποιητικά και οι ιατρικές γνωματεύσεις που εκδίδονται νόμιμα, έχουν το ίδιο κύρος και την ίδια νομική ισχύ ως προς τις νόμιμες χρήσεις ενώπιον όλων των αρχών και υπηρεσιών, ανεξάρτητα από το αν εκδίδονται από γιατρούς που υπηρετούν σε δημόσιο νοσοκομείο ή από ιδιώτες γιατρούς.
-Αναζήτηση δεύτερης ιατρικής γνώμης. Ο καρκινοπαθής έχει δικαίωμα ανά πάσα στιγμή να ζητήσει δεύτερη ιατρική γνώμη. Επίσης έχει το δικαίωμα να ζητήσει από τον γιατρό του τη σύγκλιση ιατρικού συμβουλίου για την διαγνωστική και θεραπευτική αντιμετώπιση της ασθένειάς του.
Η δυνατότητα του καρκινοπαθούς να αποφασίζει ο ίδιος προσωπικά για την υγεία του και την θεραπεία του είναι δικαίωμα νομικά κατοχυρωμένο και αναφαίρετο.
-Κατάλληλες διαγνωστικές εξετάσεις, θεραπείες και φάρμακα. Ο καρκινοπαθής έχει το δικαίωμα να ζητήσει να υποβληθεί στις πλέον κατάλληλες και σύγχρονες διαγνωστικές εξετάσεις.
Επίσης μπορεί να ζητήσει να του συνταγογραφήσουν τα πιο κατάλληλα φάρμακα και να τύχει των πιο εξειδικευμένων θεραπειών, άσχετα με το κόστος ή την κυκλοφορία τους στην Ελλάδα, φτάνει βέβαια να κυκλοφορούν νόμιμα στο εξωτερικό.
Ο γιατρός του μπορεί μέσω μιας συγκεκριμένης διαδικασίας να ζητήσει οποιεσδήποτε διαγνωστικές εξετάσεις και να συνταγογραφήσει οποιαδήποτε φάρμακα, ακόμα και εκτός Εθνικού Συνταγολογίου, αν κρίνει ότι είναι απαραίτητα για την θεραπεία του συγκεκριμένου ασθενούς.
-Πλήρες αντίγραφο του ιατρικού φακέλου. Ο καρκινοπαθής έχει δικαίωμα να ζητήσει το πλήρες αντίγραφο του ιατρικού του φακέλου. Αυτό μπορεί να γίνει από τον ίδιο ή από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του, με μια απλή αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία του Νοσοκομείου.
Στον ιατρικό φάκελο πρέπει να περιέχονται και τα πλακίδια της Παθολογοανατομικής εξέτασης.
Το Νοσοκομείο έχει υποχρέωση να διατηρεί τους φακέλους για μια 20ετία και να τους αποδίδει οποτεδήποτε του ζητηθούν ακόμα και κατά την διάρκεια της νοσηλείας ή της θεραπείας.
-Ποσοστό αναπηρίας. Όλοι οι καρκινοπαθείς , είτε ασφαλισμένοι είτε ανασφάλιστοι, μπορούν να απευθύνονται στα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), που υπάγονται στη Διεύθυνση Αναπηρίας και Ιατρικής της Εργασίας της Διοίκησης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Τα ΚΕ.Π.Α. έχουν την ευθύνη εξασφάλισης της ενιαίας υγειονομικής κρίσης όσον αφορά στον καθορισμό του βαθμού αναπηρίας.
Αναλόγως με τον βαθμό αναπηρίας, ο ασθενής με καρκίνο έχει και τις ανάλογες κοινωνικές και οικονομικές παροχές (λ.χ. επιδόματα, πρόσθετη άδεια, μειωμένο εισιτήριο σε μέσα μαζικής μεταφοράς κ.ά.).
-Άρνηση θεραπείας ή εξέτασης. Ο νόμος παρέχει το δικαίωμα σε κάθε καρκινοπαθή να ενημερώνεται πλήρως και εκ των προτέρων, για όλους τους κινδύνους που ενδέχεται να προκύψουν από κάθε διαγνωστική ή θεραπευτική πράξη.
Η εφαρμογή κάθε τέτοιας πράξης γίνεται μόνο ύστερα από συγκεκριμένη συγκατάθεση του ίδιου. Η συγκατάθεση αυτή μπορεί να ανακληθεί από τον ασθενή ανά πάσα στιγμή.
-Άρνηση συμμετοχής σε οποιαδήποτε ερευνητική ή εκπαιδευτική ιατρική διαδικασία. Η συμμετοχή του καρκινοπαθούς σε οποιαδήποτε ιατρική διαδικασία έρευνας και εκπαίδευσης πρέπει να είναι αποτέλεσμα της απόλυτης ελευθερίας επιλογής του. Η δε συγκατάθεσή του μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή.
-Ο ασθενής έχει δικαίωμα σε αξιοπρεπή και εξατομικευμένη φροντίδα υγείας, σε ασφαλές και καθαρό περιβάλλον, χωρίς διάκριση φυλής, χρώματος, θρησκείας, φύλου, εθνικότητας, οικονομικής κατάστασης, ηθικών και πολιτικών πεποιθήσεων.
-Ο ασθενής έχει δικαίωμα να ενημερωθεί για τη διάγνωση της νόσου του, τις προτεινόμενες θεραπείες με τις συνέπειές τους και να λάβει όλες τις αναγκαίες πληροφορίες, ο ίδιος και η οικογένειά του πριν δώσει τη συγκατάθεσή του σε κάθε προτεινόμενη μέθοδο θεραπείας, αφού συνεκτιμήσει τη σχέση κινδύνου-ωφέλειας.
-Ο ασθενής έχει δικαίωμα να γνωρίζει τα ονόματα, τους τίτλους και τις ειδικότητες των γιατρών και νοσηλευτών που έχουν αναλάβει την ευθύνη της θεραπείας και νοσηλείας του. Έχει το δικαίωμα να αρνηθεί τις υπηρεσίες συγκεκριμένων μελών της ιατρικής ομάδας μετά από αιτιολόγηση.
-Ο ασθενής μαζί με το εξιτήριό του έχει δικαίωμα να ζητήσει αντίγραφο του ιατρικού του φακέλου και ιατρικό ενημερωτικό σημείωμα από τις υπηρεσίες του νοσοκομείου. Έχει δικαίωμα να εξετάζει τις δαπάνες νοσηλείας του, να ζητά αιτιολόγησή τους και τέλος έχει πάντοτε το δικαίωμα να εκφράζει χωρίς φόβο τις παραλείψεις, ή ελλείψεις που αντιμετώπισε κατά τη διάρκειά της στη Διοίκηση του νοσοκομείου.
-Ο ασθενής έχει το δικαίωμα να πληροφορηθεί από τους αρμόδιους λειτουργούς του νοσοκομείου τα νόμιμα δικαιώματά του που αφορούν στην κοινωνική του επανένταξη , ιατροφαρμακευτικά και προνοιακά π.χ. ειδικές θεραπείες αποκατάστασης, ειδικά κέντρα αποθεραπείας, τεχνητά μέλη, ειδικά προνόμια, δωρεάν παροχές φαρμάκων κ.ά.
Από το 1975 στη χώρα μας έχουν καθιερωθεί οι λεγόμενες κλινικές ή ιατρεία πόνου με στόχο την αντιμετώπιση και ανακούφιση του «επώδυνου προβλήματος» από μια ομάδα γιατρών (αναισθησιολόγων, νευροχειρουργών, ψυχιάτρων, ορθοπεδικών, ακτινοθεραπευτών) και άλλων ειδικών (νοσηλευτών, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, εργοθεραπευτών, φυσιοθεραπευτών).
Ζητήστε ραντεβού για ιατρείο πόνου σε ένα από τα νοσοκομεία που παρατίθενται εδώ και στο παράρτημα, και η θεραπευτική ομάδα λαμβάνοντας υπόψη τη διάγνωση καρκίνου, την θεραπευτική αγωγή που λαμβάνετε ή έχετε λάβει αλλά και την υπάρχουσα αναλγητική σας, εξετάζει και προτείνει το καταλληλότερο για την περίπτωσή σας θεραπευτικό σχήμα με στόχο την ανακούφισή σας από τον πόνο. Η συγκεκριμένη παροχή καλύπτεται από το ασφαλιστικό σας ταμείο και το βιβλιάριο απορίας για τους ανασφάλιστους ασθενείς.
Ζητείστε αν υπάρχει Πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι στον Δήμο σας και αν μπορείτε να συμμετέχετε.
Απευθυνθείτε σε Κοινωνικό Λειτουργό στο νοσοκομείο που επισκέπτεστε, ή στην Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου ώστε να σας διασυνδέσουν με αντίστοιχες υπηρεσίες (στις περιπτώσεις που υπάρχουν) ή εθελοντικές οργανώσεις.