Η Θεσσαλία του κ. Αγοραστού εκπέμπει "SOS"...

Από το  aftodioikisi.gr Ο Απόστολος Παπατόλια ς, γενικός γραμματέας της ΕΝΠΕ και επικεφαλής της « Θεσσαλών Δύναμη », έπειτα από διαδοχικές...

Από το aftodioikisi.gr

Ο Απόστολος Παπατόλιας, γενικός γραμματέας της ΕΝΠΕ και επικεφαλής της «Θεσσαλών Δύναμη», έπειτα από διαδοχικές συναντήσεις με τους προέδρους των Τοπικών Κοινοτήτων Ριζομύλου, Στεφανοβικείου, Κερασιάς, Καναλίων και Κεραμιδίου, και κατόπιν επιτόπιας επίσκεψης στην περιοχή όπου εξελίσσονται τα έργα για...
την ανασύσταση της λίμνης Κάρλας, σημείωσε πως κινδυνεύει το σημαντικότερο περιβαλλοντικό έργο της χώρας, η λίμνη Κάρλα.
«Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Κάρλα, ένα χρόνο σχεδόν μετά από την ολοκλήρωση της θητείας της τελευταίας νομαρχιακής Αρχής, κρίνεται απελπιστική. Τα έργα έχουν επιεικώς "βαλτώσει", ενώ οι κίνδυνοι που απειλούν το έργο από την αδυναμία διοικητικού συντονισμού των εργολαβιών έχουν πλέον μεγιστοποιηθεί. Παράλληλα, το έργο δεν μπορεί να απορροφήσει κοινοτικούς πόρους, με αποτέλεσμα να υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο να διαλυθούν υφιστάμενες εργολαβίες.
»Την ίδια στιγμή, κινδυνεύουν με κατάρρευση οι δημόσιες υποδομές που έχουν ήδη δημιουργηθεί στην περιοχή. Τέλος, τα φαινόμενα κακοδιοίκησης και κακοδιαχείρισης έχουν προσλάβει τόσο απειλητικές διαστάσεις, που καθιστούν αναγκαία την έρευνα των εισαγγελικών Αρχών».
Συγκεκριμένα, όπως λέει ο Απόστολος Παπατόλιας, οι μεγάλοι κίνδυνοι που απειλούν το έργο αναλύονται ως εξής:
Α. ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΑ
Εδώ και αρκετό καιρό δεν λειτουργούν τα δύο αντλιοστάσια της Πέτρας και των Καναλίων ούτε βέβαια τα αντλιοστάσια του Πηνειού που μεταφέρουν το νερό στη λίμνη. Αυτή η αρνητική εξέλιξη έχει ως αποτέλεσμα:
Να προκαλούνται μεγάλες φθορές στις εγκαταστάσεις από τη μη λειτουργία.
Να έχει ουσιαστικά διακοπεί η τροφοδοσία της λίμνης, αφού χάνεται τόσο το χειμερινό νερό του Πηνειού όσο και τα λεγόμενα αποστραγγιστικά ή πλημμυρικά νερά. Θυμίζουμε ότι με το αντλιοστάσιο των Καναλίων θωρακίζεται αντιπλημμυρικά η γύρω περιοχή, μεταφέροντας τα νερά στη λίμνη, ενώ με το οπλοστάσιο της Πέτρας διοχετεύονται στην Κάρλα όλα τα πλημμυρικά νερά των νομών Λάρισας και Μαγνησίας.
Το τυχαίο γεγονός ότι μέχρι στιγμής βρισκόμαστε σε άνυδρη περίοδο δεν έχει αναδείξει τον τεράστιο κίνδυνο των πλημμυρικών φαινομένων. Σε περίπτωση π.χ. ισχυρών βροχοπτώσεων που θα διαρκέσουν περισσότερο από 2 ημέρες θεωρείται σχεδόν βέβαιος ο πλημμυρισμός των γύρω περιοχών και η πρόκληση ανυπολόγιστων ζημιών σε ιδιοκτησίες, αντλιοστάσια και δημόσιες υποδομές.
Παράλληλα, συνεχίζει να διαιωνίζεται το απαράδεκτο καθεστώς της διοικητικής αρρυθμίας και το «κενό εξουσίας» σε ό,τι αφορά την άσκηση των αρμοδιοτήτων διαχείρισης του ηλεκτρικού θυροφράγματος. Κανείς δεν έχει αναλάβει επισήμως την ευθύνη για το ανοιγοκλείσιμό του, ενώ όσες φορές το πράττει η ΕΥΔΕ Κάρλας, αυτό γίνεται χωρίς καμία σοβαρή επιστημονική υποστήριξη ή αξιολόγηση του βαθμού επικινδυνότητας της κάθε εναλλακτικής επιλογής.
Για ποιο λόγο όμως δεν λειτουργούν τα αντλιοστάσια;
Κανείς δεν έχει αναλάβει μέχρι σήμερα την ευθύνη να καταβάλλει το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος για τη λειτουργία τους.
Κανείς δεν έχει λάβει στοιχειώδη μέριμνα για την απασχόληση του ελάχιστου προσωπικού λειτουργίας των αντλιοστασίων, το οποίο θα χειρίζεται με επιστασία μηχανολόγου τις αντλίες, θα φροντίζει για την συντήρηση των εγκαταστάσεων, καθώς και για την ασφάλειά τους έναντι κλοπών και δολιοφθορών. Αξίζει να σημειωθεί, πέρα από τα διαρκώς αυξανόμενα κρούσματα κλοπών, ότι ουδέποτε έχει γίνει συντήρηση των εγκαταστάσεων από την εγκατάστασή τους το 2006 μέχρι και σήμερα...
Β. ΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ
Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των εργολαβιών της Κάρλας, παρατηρείται το απόλυτο χάος. Μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί οι εργολαβίες που αφορούν στον κυρίως ταμιευτήρα, στην τροφοδοσία της λίμνης από τον Πηνειό και στον καθαρισμό των τάφρων, ύψους περίπου 160 εκ. ευρώ, συνυπολογιζομένων των δαπανών για απαλλοτριώσεις.
Η περίφημη, ωστόσο, «εργολαβία-σκούπα» με συμβατικό αντικείμενο περίπου 13 εκ. ευρώ, που εγκρίθηκε στη νομαρχιακή μας θητεία, παρουσιάζει σήμερα μεγάλα προβλήματα.
Μέχρι σήμερα έχουν προχωρήσει τα εξής τμήματα αυτής της εργολαβίας:
H κατασκευή του τεχνητού υγρότοπου, που έχει προοδεύσει σημαντικά και αφορά στην περιβαλλοντική εξυγίανση των πλημμυρικών νερών.
Η ασφαλτόστρωση του δρόμου που συνδέει την περιοχή του ελικοδρομίου με το επαρχιακό δίκτυο Καναλίων - Καλαμακίου, προκειμένου να εξυπηρετούνται οι αγρότες των δύο Νομών και να βελτιώνεται η προσπελασιμότητα της περιοχής. Η εργολαβία αυτή έχει ολοκληρωθεί κατά τα δύο τρίτα.
Ωστόσο, σήμερα οι εργολαβίες έχουν παγώσει, παρότι έχουν ήδη εγκριθεί από την κεντρική Διοίκηση περίπου 2 εκ. ευρώ για τα έργα της Κάρλας (1,2 εκ. για τη «σκούπα» και 0,8 εκ. για τα έργα ανάδειξης περιβάλλοντος). Παρ' όλα αυτά, η ΕΥΔΕ Κάρλας παραμένει αδρανής και δεν δίνει καμιά κατεύθυνση στον εργολάβο ("μέτωπο" εργασιών), ώστε να ολοκληρωθούν ο υγρότοπος και ο δρόμος. Με άλλα λόγια, 2 εκ. ευρώ παραμένουν αναπορρόφητα εξαιτίας μιας ανεξήγητης διοικητικής αδράνειας! Συγχρόνως την ίδια στιγμή στο οργανόγραμμα του ΥΠΟΜΕΔΙ προβλέπεται η κατάργηση της ΕΥΔΕ Κάρλας...
Κανείς επίσης δεν ασχολείται με τις νέες προτεραιότητες της «εργολαβίας-σκούπας». Αναλαμβάνουμε λοιπόν την ευθύνη να τις προτείνουμε εμείς στην Κεντρική Διοίκηση:
α) Επειδή στο συλλεκτήρα Σ6 προβλέπεται η παραλλαγή της χάραξης, ώστε η λίμνη να παραλαμβάνει απευθείας τα νερά του Κερασιώτη, προτείνουμε να ξεκινήσει αμέσως η σχετική εργολαβία, μέσω της διαδικασίας των επιτάξεων. Ο επείγων χαρακτήρας του έργου τεκμηριώνεται από το γεγονός ότι, εάν πλημμυρίσει ο Κερασιώτης, τότε κινδυνεύει με ολοσχερή καταστροφή το αντλιοστάσιο των Καναλίων, δηλαδή μια δημόσια επένδυση ύψους 2 εκ. ευρώ!!!
β) Να συνεχιστεί εδώ και τώρα στο συλλεκτήρα Σ3 το έργο που σχεδιάστηκε με τις υποδείξεις της αρχαιολογικής υπηρεσίας, προκειμένου να διασωθούν τα προϊστορικά ευρήματα που εντοπίστηκαν.
Γ. ΕΡΓΑ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Στα έργα αυτά, εκτός από το Κέντρο Πληροφόρησης στο Στεφανοβίκειο και τον Εκθεσιακό χώρο στα Κανάλια (που ολοκληρώνεται το Μάρτιο), περιλαμβανόταν και η δενδροφύτευση 300 χιλιάδων δένδρων πέριξ του αναχώματος, προϋπολογισμού περίπου ενός εκ. ευρώ.
Στη διαχείριση αυτού του έργου έγιναν εγκληματικά λάθη που οδήγησαν, ούτε λίγο ούτε πολύ, στη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος. Συγκεκριμένα:
α) Η σχετική μελέτη του Τεχνικού Συμβούλου προέβλεψε τοποθεσίες για φύτευση, οι οποίες κατακλύζονται από νερό, χωρίς όμως συγχρόνως να προβλεφθεί η φύτευση υδροχαρών φυτών, των μόνων δηλαδή που θα μπορούσαν να επιβιώσουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Δεν ελέγχθηκε καν το ύψος της στάθμης του νερού, ώστε να επιλεγούν στη συνέχεια και οι ποικιλίες των φυτών που θα προσαρμόζονταν στις λιμναίες συνθήκες. Άρα, κατά κυριολεξία, η φύτευση ήταν «μια τρύπα στο νερό»...
β) Δεν υπήρξε η στοιχειώδης πρόνοια στη μελέτη για ασφαλή περίφραξη της περιοχής δενδροφύτευσης, δεδομένου ότι στην περιοχή βόσκουν περισσότερα από 10 χιλιάδες αιγοπρόβατα, χοίροι ή βοοειδή. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Τα υποτυπώδη σύρματα κόπηκαν με ευκολία, ενώ για τις ανάγκες της βοσκής καταναλώθηκε από τα ζώα το 90% των φυτευμένων δενδρυλλίων...Ενώ δεν είχε προβλεφθεί καν η φύλαξη της περιοχής, ώστε να αποτραπεί ο βεβαιωμένος κίνδυνος...Κάπως έτσι, χάθηκε κοντά ένα εκ. ευρώ συγχρηματοδοτούμενων πόρων...
Εκτιμώ ότι πρόκειται για κραυγαλέα περίπτωση που επιτάσσει την εισαγγελική έρευνα.
Δ. ΕΡΓΑ ΟΡΕΙΝΗΣ ΥΔΡΟΝΟΜΙΑΣ
Ενώ έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για την ανάδειξη του έργου, προϋπολογισμού περίπου 6 εκ.ευρώ, δεν έχει ακόμη υπογραφεί, με καθυστέρηση δυόμιση ετών, η σχετική σύμβαση με το μειοδότη, εξαιτίας μιας απίστευτης και αδικαιολόγητης αδράνειας της Διεύθυνσης Δ7 του ΥΠΟΜΕΔΙ.
Την ίδια στιγμή, η εργολαβία προβλέπει τη φύτευση θαμνώδους βλάστησης σε μία έκταση περίπου 1 εκ. τετραγωνικών μέτρων, χωρίς πάλι να υπάρχει καμία πρόβλεψη για την ασφαλή περίφραξή της. Αυτή τη φορά θα πρόκειται πράγματι για τη «χαρά της κατσίκας»...
Τέλος, η αδυναμία συμβασιοποίησης του έργου, παραπέμπει στις καλένδες και μια άλλη σημαντική εργολαβία, που είναι η διευθέτηση της κοίτης του Κερασιώτη, στην περιοχή του δημοτικού διαμερίσματος της Κερασιάς, που θα προστατεύσει την Κερασιά από τις πλημμύρες και θα διασφαλίσει την ομαλή ροή του χειμάρρου προς την Κάρλα.
Ε. ΑΡΔΕΥΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ
Η εργολαβία της κατασκευής των αρδευτικών έργων, με συμβατικό αντικείμενο 27 εκ. ευρώ, έχει μέχρι σήμερα απορροφήσει μόλις 2,5 εκ. ευρώ, από αμιγώς εθνικούς πόρους. Έχει ήδη κατασκευαστεί ο λεγόμενος «πύργος ανάπλαση», όπου ηρεμεί το νερό και διοχετεύεται στη συνέχεια με ειδικούς σωλήνες στις αρδευτικές τάφρους.
Παρότι το έργο, με συντονισμένες προσπάθειες της παράταξής μας και των τοπικών φορέων, εντάχθηκε στο «Αλέξανδρος Μπαλτατζής», ουδείς σήμερα ενδιαφέρεται για να προχωρήσει η εργολαβία. Η κατασκευή των ειδικών σωλήνων που διοχετεύουν το νερό στις τάφρους, προϋπολογισμού 10 εκ. ευρώ, είναι ένα απολύτως επιλέξιμο έργο που θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί εδώ και τώρα από τους κοινοτικούς πόρους του Προγράμματος. Παραδόξως, κανείς δεν κινείται για να απορροφηθούν άμεσα 10 εκ. ευρώ! Αυτή η παράλειψη γίνεται ακόμα πιο εγκληματική, εάν αναλογιστεί κανείς ότι το έργο της άρδευσης είναι πολύ πιο ώριμο από άλλα έργα που έχουν ενταχθεί στο «Αλ. Μπαλτατζής» και ότι εάν δεν υπάρξουν χρηματοροές μέχρι τις 22 Μαΐου, που λήγει ο χρόνος περαίωσης του έργου, τότε υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος να ζητηθεί από τον εργολάβο η διάλυση της εργολαβίας!!!
ΣΤ. ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΝΕΡΩΝ
Έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα περισσότερες από 70 εστίες ρύπανσης του Πηνειού, που τροφοδοτεί με νερό την Κάρλα, οι οποίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:
α) Βιομηχανικά απόβλητα που απορρίπτονται στο ποτάμι
β) Καθαρισμός γεωργικών μηχανημάτων (Ξέπλυμα)
γ) Βιομηχανικά απόβλητα στη διαδρομή του νερού από Πηνειό μέχρι τη λίμνη
δ) Γεωργικές εκμεταλλεύσεις
ε) ΒΙΟΚΑ Λάρισας
Μέχρι σήμερα κανείς από τους συναρμοδίους φορείς του κεντρικού ΥΠΕΚΑ, της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Αιρετής Περιφέρειας δεν έχει καταφέρει να προσδιορίσει την ποσοτική συμβολή της κάθε πηγής ρύπανσης στα νερά που διοχετεύονται στην Κάρλα!
Οι δε μεγαλόστομες διακηρύξεις των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και οι πρωτοβουλίες του ΥΠΕΚΑ, που ανακοινώθηκαν από την αρμόδια Γραμματέα κα Καραβασίλη, έμειναν χωρίς κανένα πρακτικό αντίκρισμα.
Το σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι, παρά τα όσα συμφωνήθηκαν στη σύσκεψη του Βελεστίνου το φθινόπωρο, κανείς δεν ενδιαφέρεται να κινήσει τη διαδικασία κατασκευής ενός αγωγού μήκους 150 μέτρων, ώστε να υλοποιηθεί το περιλάλητο by-pass στα νερά του ΒΙΟΚΑ και να εισρέουν στον Πηνειό μετά από τα αντλιοστάσια που μεταφέρουν το νερό στην Κάρλα. Ουδείς ενδιαφέρεται για την κατασκευή ενός έργου μικρής αξίας, με τεράστια περιβαλλοντική ελάφρυνση για τη λίμνη...
Ζ. Η ΛΙΜΝΗ ΣΤΕΡΕΥΕΙ...
Το παζλ της ακραίας εγκατάλειψης του σημαντικότερου περιβαλλοντικού έργου στη χώρα συμπληρώνει μια άκρως απαισιόδοξη, αλλά βάσιμη, πρόβλεψη: αν δεν ληφθεί γρήγορα μέριμνα να λειτουργήσουν τα αντλιοστάσια του Πηνειού, τότε η λίμνη σε 1μιση χρόνο από σήμερα θα έχει ουσιαστικά στερέψει...
Εάν υπολογίσουμε ότι σε ετήσια βάση χάνονται περίπου 35 εκ κυβικά νερού από εξάτμιση και άλλα 15-20 εκ. κυβικά λόγω διήθησης, τότε αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα τον κίνδυνο. Σήμερα η λίμνη διαθέτει 70 εκ. κυβικά νερού, ενώ οι απώλειες λόγω εξάτμισης ή διήθησης αναπληρώνονται από βρόχινα νερά μόνο κατά 10εκ. κυβικά ετησίως. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι χωρίς τα νερά του Πηνειού, σε δύο καλοκαίρια από σήμερα η λίμνη στεγνώνει και χάνεται το περιβαλλοντικό όνειρο μιας ωφέλιμης χωρητικότητας 160 εκ. κυβικών...
Επειδή κανείς από όσους εργαστήκαμε για να γίνει το όνειρο πραγματικότητα και να αρχίσει να γεμίζει η λίμνη με νερό δεν συμβιβάζεται με αυτόν τον περιβαλλοντικό εφιάλτη, πρέπει επειγόντως να ανατραπεί η σημερινή δραματική κατάσταση και να δοθεί το «φιλί της ζωής» στην Κάρλα. Με εγρήγορση, στιβαρή παρακολούθηση, διοικητικό συντονισμό όλων των επιπέδων, αξιολόγηση και αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων, ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών και διαβαθμιδική συνεργασία ΥΠΟΜΕΔΙ, ΥΠΕΚΑ, Αποκέντρωσης, Περιφέρειας, Δήμων και Φορέα, να εργαστούμε όλοι μαζί για να σωθεί το έργο και να μείνει ζωντανή η προοπτική της περιβαλλοντικής ανάπτυξης της περιοχής.
Ας αποδοθούν, όσο είναι καιρός, οι όποιες πολιτικές, διοικητικές και ποινικές ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση κι ας διαμορφώσουμε ένα νέο «οδικό χάρτη» σωτηρίας του έργου για να μην μαραζώσει ένας περιβαλλοντικός παράδεισος ούτε να εκπέσει εκ νέου σε βοσκότοπο πολυτελείας...