Η Ευρώπη των δυο «ταχυτήτων»....

Γράφει ο Κων/νος Μανίκας Οικονομολόγος–Ψυχολόγος Όταν ο Γερμανός υπ. Οικονομίας κ.Ρέσλερ έκανε εδώ και μήνες για πρώτη φορά επίσημη αναφ...

Γράφει ο Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος

Όταν ο Γερμανός υπ. Οικονομίας κ.Ρέσλερ έκανε εδώ και μήνες για πρώτη φορά επίσημη αναφορά στην προοπτική ύπαρξης διπλής ζώνης ευρώ με περιορισμένο σκληρό πυρήνα και μια πιο χαλαρή περιφέρεια, αντιμετωπίστηκε από σκωπτικά έως με θυμηδία από πολιτικούς και σχολιαστές. Σήμερα και υπό το βάρος των συνεχών απρόβλεπτων εξελίξεων στην Ευρωζώνη τα σενάρια για μια τέτοια προοπτική αυξάνουν προερχόμενα ακόμα κι από τα χείλη κορυφαίων ηγετών όπως του Σαρκοζί. Μοιάζει πλέον νομοτελειακό. Ή το ευρώ θα αποκτήσει τιςδιοικητικές και...
οικονομικές δομές που θα το καταστήσουν ένα ισχυρό νόμισμα με προοπτική ή οδηγούμαστε σε εναλλακτικές μορφές διασύνδεσης των χωρών – μελών αν όχι στην πλήρηκαταστροφή του φιλόδοξου εγχειρήματος. Θα λυγίσουν τα γεγονότα την άτεγκτη Γερμανική προσήλωση σε μια αντιπληθωριστική πολιτική (ήδη η ΕΚΤ έδειξε προς την αντίθετη κατεύθυνση μειώνοντας τα επιτόκια της); Θα υπάρξουν άραγε πολιτικές εξελίξεις που θα αλλάξουν ισορροπίες και προτεραιότητες
Η πρόταση που παρουσιάστηκε στη Le Monde στηρίζεται στην παραδοχή ότι από τη στιγμή που δεν προχωρά η ομοσπονδιοποίηση, ώστε να είναι πιο εύκολη η δημοσιονομική εξισορρόπηση με τη μεταφορά κεφαλαίων προς τα αδύναμα μέρη μέσω ενός ουσιαστικού κοινού προϋπολογισμού, ή έστω η έκδοση ευρωομολόγου με ανάλογα οφέλη, η διέξοδος από την κρίση θα μπορούσε να επιτευχθεί με το διαχωρισμό της Ευρωζώνης. Όχι βέβαια με την ασύντακτη λογική του κ. Ρέσλερ που θα οδηγούσε σε συνεχή υποτίμηση το ευρώ του Νότου με επιπτώσεις, λίγο καλύτερες, αλλά πάντως στη λογική αυτών που θα έφερνε η επάνοδος στη δραχμή.
Όσοι ανταποκρίνονται στα δεδομένα κριτήρια ανταγωνιστικότητας να ενταχθούν σε ένα μικρό σκληρό πυρήνα πέριξ της Γερμανίας και οι υπόλοιποι, συμπεριλαμβανομένων Γαλλίας και Ιταλίας, να αποτελέσουν τη δεύτερη ζώνη. Το κεντρικό σκεπτικό είναι ότι θα υπάρχει ένα κοινό Ευρωπαϊκό νόμισμα με ξεχωριστή όμως υπόσταση σε Βορρά και Νότο κι ένα σύστημα σταθερών πλην καθοριζόμενων ισοτιμιών μεταξύ των κρατών-μελών με επανεισαγωγή εθνικών νομισμάτων, ώστε να είναι ελεγχόμενη και η αντίστοιχη υποτίμηση όπου χρειαστεί.Θεωρείται ότι με αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί η ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας των πιο αδύναμων οικονομιών με συνέπειες πολύ μικρότερες μιας ασύντακτης χρεοκοπίας μακριά από μιαμονοδιάστατη δημοσιονομική λαιμητόμο που δεν δίνει αναπτυξιακό όραμα. Παραβλέπει βέβαια ή υποβαθμίζει μερικούς πολύ κρίσιμους παράγοντες για την επιτυχία του εγχειρήματος.Η ανατίμηση του Βόρειου ευρώ θα έχει τα ίδια αποτελέσματα για τη μείωση των εξαγωγών αλλά κυρίως τη μεταφορά πλεονασμάτων προς το Νότο, τα οποία με τόσο κόπο προσπαθεί να αποφύγει η Γερμανία. Υποτιμούνται οι συνέπειες από την αντίδραση των αγορών και την αναταραχή στις διεθνείς σχέσεις. Ο καθορισμός των νέων ισοτιμιών είναι αμφίβολο αν θα αποτυπώνει πλήρως την πραγματικότητα και κυρίως οι όποιες θετικές εξελίξεις προϋποθέτουν, έτσι κι αλλιώς, σημαντικέςδιαρθρωτικές αλλαγές στη λειτουργία του κράτους και της οικονομίας κάθε χώρας τις οποίες αρκετοί απέφευγαν με επιμέλεια μέχρι σήμερα.
Όσο τα απόνερα της κρίσης αγγίζουν τα ενδότερα της Ευρωζώνης με την Ιταλία να καταρρέει, τη Γαλλία να δανείζεται με επιτόκια επιπέδου Ελλάδας στα τέλη του 2009, και τη συστημική Αυστρία να νιώθει τις πρώτες σταλαγματιές να την αγγίζουν, ελέω και των ανοιγμάτων της στις πρώην Ανατολικές δημοκρατίες, τόσο ο καιρός των τελειωτικών γενναίων αποφάσεων πλησιάζει. Θα αποδεχτούμε τους περιορισμούς του σημερινού Ευρωπαϊκού μοντέλου και θα προωθήσουμε συντεταγμένα δομικές διοικητικές αλλαγές κι ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο με βάση τις εθνικές ιδιαιτερότητες; Θα αρκεστούμε σε μεσοβέζικες διζωνικές λύσεις υψηλού ρίσκου και αμφιβόλου αποτελέσματος; Ή τελικά θα επιλέξουμε την καταστροφική αυτοδιάλυση μιας προσπάθειας που μοιάζει πλέον να μην υπηρετεί τους σκοπούς της;