Ελλάδα και Τουρκία ανάμεσα στις επιδιώξεις Δύσης και Ανατολής...

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ  ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗ ΝΑ ΕΥΡΩΠΗ Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου Η Οικονομική κρίση υποβάθμισε το ενδιαφέρον για την ...

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ
 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗ ΝΑ ΕΥΡΩΠΗ

Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου

Η Οικονομική κρίση υποβάθμισε το ενδιαφέρον για την ενεργειακή πολιτική. Η περίοδος της ανάκαμψης θα προκαλέσει καινούργιους ανταγωνισμούς στο ενεργειακό πεδίο. Οι πρωταγωνιστές την επόμενη μέρα θα είναι οι χώρες παραγωγής και οι χώρες μεταφοράς. Κύρια ενδιαφερόμενες για τις εξελίξεις είναι οι χώρες κατανάλωσης.
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Το κόστος ενέργειας εξαρτάται κυρίως από εξελίξεις πάνω στο έδαφος της γής παρά από συνθήκες στο υπέδαφος. Βασικοί παράγοντες είναι η πολιτική σταθερότητα, η πρόσβαση σε αγορές, το φορολογικό καθεστώς και οι ιδεολογικοί προσανατολισμοί, οι κλιματολογικές συνθήκες, οι τρομοκρατικές ενέργειες, καθώς και...
 τα οικολογικά κινήματα.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Οι πέντε παράγοντες που καθορίζουν την ενεργειακή ασφάλεια είναι:
· Μεταφορά.
· Υποδομές
· Ζήτηση
· Αποθέματα
· Πολιτικές Εξελίξεις
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ
Τα Ενεργειακά Αποθέματα μιας χώρας μπορεί να είναι:
Επιβεβαιωμένα Αποθέματα (ProvenReserves)
Proven Developed και Proven Undeveloped Στις ΗΠΑ οι πετρελαϊκές εταιρίες μπορούσαν να παρουσιάσουν σαν περιουσιακά στοιχεία στους επενδυτές μόνο αποδειγμένα αποθέματα σύμφωνα με την US Security and Exchange Commission.
Μη Επιβεβαιωμένα Αποθέματα
Ιδιας κατηγορίας με τα αποδειγμένα. Στηριγμένα σε μελέτες (γεωλογικές, σεισμικές η μηχανικές) που για τεχνικούς, κατασκευαστικούς η κανονιστικούς λόγους δεν έχουν επιβεβαιωθεί και δεν μπορούν να θεωρηθούν αποδειγμένα. Χρήσιμα για εσωτερικά σχέδια και εκτιμήσεις. Τα μη επιβεβαιωμένα αποτελέσματα δεν αξιολογούνται από επενδυτές στα χρηματιστήρια.
Probable (50% πιθανότητα άντλησης) και Possible(10% πιθανότητες παραγωγής).
Δεν υπάρχουν άλλου είδους αποθέματα. Estimated κλπ αποτελούν γενικές ασταθείς εκτιμήσεις.
Η ΡΩΣΙΑ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Η Ρωσία σήμερα αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό φυσικού αερίου στον κόσμο και τον σοβαρότερο (εκτός OPEC) παραγωγό πετρελαίου. Παρά τα τεράστια αποθέματα που υπάρχουν στην ρωσική επικράτεια τα επίπεδα παραγωγής και εκμετάλλευσης διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα. Τελευταία παρατηρείται όχι μόνο αύξηση εσωτερικής ζήτησης αλλά και μεγάλα ανοίγματα στο εξωτερικό. Η Gazprom πρόσφατα ομολόγησε πως δεν θα μπορεί σύντομα να ικανοποιήσει την εσωτερική αγορά και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις εξωτερικού. Ενώ υπάρχουν ή κατασκευάζονται πολλοί αγωγοί πετρελαίου δεν αυξάνει η παραγωγή. Παραμένει ο αγωγός Ντρουσμπά (Φιλίας) και η ροή προς Λευκορωσία, Λιθουανία και Δυτική Ευρώπη, νέος αγωγός προς Βλαδιβοστόκ και Κίνα και νέο terminal κοντά στην Αγ Πετρούπολη. Ο νέος αγωγός από Νοβοροσίσκ σε Τουρκία (Σαμψούντα και μετά Τσευχάν). Συνεχίζεται χρήση στενών Βοσπόρου και υπάρχει αδυναμία πλήρωσης αγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη.
ΣΗΜΑΣΙΑ ΥΠΕΡΚΑΥΚΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ
Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του πετρελαίουείναι απαραίτητη η συνεργασία με το Καζακστάν. Συναντώνται δυσκολίες με Chevron που ελέγχει κοιτάσματα στο Αρτάου και έχει έλεγχο του αγωγού της βόρειας Κασπίας (Caspian Pipeline Consortium CPC) και τελμάτωση αγωγού Νοβοροσίσκ – Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Το πετρέλαιο από Κασαγκάν απ’ ότι φαίνεται προωθείται τελικά μάλλον μέσω Κασπίας προς Μπακού – Τυφλίδα – Τσευχάν. Για την Gazprom, η οποία έχει υποχρεώσεις προς Δύση (NorthStream, BlueStream και ίσως SouthStream) είναι απαραίτητη η συμφωνία με το Τουρκμενιστάν. Που όμως υπόσχεται το αέριό του σε όλους (Ρωσία, Ευρώπη, Κίνα). Τέλος το αέριο του Αζερμπαϊτζάν είναι απαραίτητο για προσθήκες στην ποσότητες που διαθέτει και διακινεί η Gazprom.
ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ
Οι ανησυχίες της δύσης σχετίζονται με το αέριο κυρίως λόγω της μεγάλης εξάρτησης της Ευρώπης. Το Τουρκμενιστάν είναι βασικός παράγοντας για την υλοποίηση του αγωγού Ναμπούκο. Έχει όμως υποσχεθεί την παραγωγή του σε όλους (Ρωσία, Κίνα, Ευρώπη).Το Αζερμπαϊτζάνείναι απαραίτητο για πραγματοποίηση του αγωγού Interconnector – Poseidon(Μπακού – Τυφλίδα – Ερζερούμ – Ελλάδα – Ιταλία). Επίσης το Μπακού, από νέο πεδίο Σαχ Ντενίζ ΙΙ, θα προμηθεύσει Τουρκία και μέσω αυτής την Ρωσία και (ίσως) τον αγωγό Ναμπούκο με 12 bcm (κυβικά μέτρα) φυσικού αερίου. Υπάρχουν διπλωματικές κινήσεις της Ρωσίας στο ταμπλό των σχέσεων Τουρκίας, Αρμενίας, Αζερμπαϊτζάν για σχετική συμφωνία. Στόχος είναι η ματαίωση του Ναμπούκο.
ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ
Αν αποδειχθεί πλούσιο σε κοιτάσματα το οικόπεδο στον θαλάσσιο χώρο ανάμεσα σε Κύπρο κα Ισραήλ το ενδιαφέρον θα είναι μεγάλο.Μέσω της Ελλάδας, το ενεργειακό προϊόν θα φτάσει στην Ευρώπη ανατρέποντας σχεδιασμούς δυνάμεων της περιοχής. Αν ανακαλυφθεί και στον ελλαδικό θαλάσσιο χώρο η σημασία της χώρας μας για ενεργειακή ασφάλεια Ευρώπης ισχυροποιείται. Πιθανότατα απομακρύνεται και η προοπτική της χρεοκοπίας.