Με γνώμονα την ισχύ του ευρώ η πολιτική της ΕΚΤ...

Γράφει ο Γιάννης Μουρατίδης Στοχεύοντας στη συγκράτηση πληθωριστικών τάσεων, η ΕΚΤ εφαρμόζει μια one fits to all πολιτική, η οποία στέ...

Γράφει ο Γιάννης Μουρατίδης

Στοχεύοντας στη συγκράτηση πληθωριστικών τάσεων, η ΕΚΤ εφαρμόζει μια one fits to all πολιτική, η οποία στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για τη δύναμη του ευρώ, αλλά παράλληλα βάζει σε μπελάδες τις ασθενέστερες οικονομίες της ευρωζώνης.
Στις αρχές Απριλίου, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε στην αναμενόμενη από πολλούς αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου, το οποίο διαμορφώθηκε στα 1,25% από το 1% που είχε παραμείνει από το 2008, όταν η Ευρώπη μπήκε στην ύφεση. Η ΕΚΤ είχε προσπαθήσει τότε να αυξήσει το επιτόκιο, αλλά αναγκάστηκε να προχωρήσει σχεδόν άμεσα σε μείωση μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, στόχος της ΕΚΤ είναι ο έλεγχος του πληθωρισμού. H EKT ανησυχεί ότι ο...
πληθωρισμός, ο οποίος έφτασε το 2,6% το Μάρτιο, θα μείνει πάνω από τις 2 μονάδες που είναι ο στόχος. Ωστόσο, οικονομολόγοι άσκησαν κριτική, υποστηρίζοντας ότι η αύξηση του πληθωρισμού οφείλεται στην αύξηση των τιμών πετρελαίου και τροφίμων, δηλαδή σε εξωγενείς παράγοντες που δεν είναι εφικτό να επηρεάσει η πολιτική της ΕΚΤ με τα επιτόκια.
Ωστόσο, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, η πολιτική αυτή δεν ευνοεί τις αδύναμες χώρες της ευρωζώνης μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Αν μάλιστα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις οικονομολόγων ότι θα ακολουθήσουν και άλλες αυξήσεις μέσα στο 2011, το αποτέλεσμα για τράπεζες και καταναλωτές θα είναι σημαντική επιβάρυνση όσον αφορά το δανεισμό τους.
Ηδη η επιβάρυνση του 0,25% σημαίνει για τις τράπεζες 250 εκατομμύρια ευρώ σε επιπλέον τόκους ετησίως. Οσον αφορά τους καταναλωτές, τα στεγαστικά δάνεια σε Πορτογαλία, Ισπανία Ιρλανδία και Ιταλία πλήγονται περισσότερο, ενώ σε Γερμανία, Βέλγιο, Γαλλία και Ολλανδία το πρόβλημα είναι μικρότερο, καθώς τα περισσότερα δάνεια είναι σταθερού επιτοκίου. Ανάλογη αναμένεται να είναι η κατάσταση και στον τομέα των επιχειρήσεων.
Ο Νουριέλ Ρουμπινί δήλωσε λίγο μετά την αύξηση των επιτοκίων ότι «Με την αύξηση η ΕΚΤ θα διογκώσει τα αναπτυξιακά, δημοσιονομικά και χρηματοπιστωτικά προβλήματα της περιφέρειας». Αντίθετα, ο Thomas Mayer, Chief Economist της Deutsche Bank δήλωσε ότι «η ΕΚΤ σωστά έκανε και αντέδρασε απέναντι σε ένα ρίσκο πληθωρισμού, στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν θα πρέπει η αδυναμία κάποιων χωρών να επηρεάσει τη δύναμη του ευρώ».
Με την αύξηση των επιτοκίων η Ευρώπη χαράζει μια διαφορετική πορεία από τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν έχουν δείξει προσωρινά διάθεση να αυξήσουν τα επιτόκια από τα τρέχοντα επίπεδα στο 0 έως 0,25%.
Προκειμένου να εξισορροπήσουν την κατάσταση, οι τράπεζες αναπροσάρμοσαν τα επιτόκια τους, γεγονός που επηρέασε τα δάνεια ιδιωτών και επιχειρήσεων. Μια τέτοια απόφαση σε περίοδο ύφεσης της οικονομίας, ενέχει αρκετούς κινδύνους, δεδομένου ότι ήδη αρκετά δάνεια εξυπηρετούνται οριακά και επομένως μια επιβάρυνση μπορεί να οδηγήσει τους δανειολήπτες πέρα από τα όρια των δυνατοτήτων τους.
Παράλληλα με τα επιτόκια δανεισμού, οι τράπεζες προχώρησαν σε ισόποση αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων, ένα πεδίο εξίσου κρίσιμο, καθώς και το ζήτημα της ρευστότητας είναι πιεστικό, αλλά και ο ανταγωνισμός είναι εντονότερος.
Τα επιτόκια των λογαριασμών προθεσμίας δεν αναμένεται να επηρεαστούν σε σημαντικό βαθμό, με δεδομένο ότι βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, λόγω των προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες. Ενδεχομένως να υπάρξουν αυξήσεις της τάξης των 10 - 30 μονάδων βάσης σε περιπτώσεις, κυρίως, προθεσμιακών λογαριασμών με επιτόκια χαμηλότερα του μέσου όρου της αγοράς, ώστε να καταστούν πιο ανταγωνιστικά.
Εκτιμάται ότι η άνοδος του βασικού επιτοκίου του ευρώ απλώς θα καθυστερήσει την αποκλιμάκωση των αποδόσεων των προθεσμιακών καταθέσεων, δίνοντας τη δυνατότητα στους έλληνες αποταμιευτές να «κλειδώσουν» υψηλές αποδόσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.