Η συγγραφέας Μαρία Κωνσταντούρου εξομολογείται σε πρώτο ενικό...

...και απαντά στο Ερωτηματολόγιο του Προυστ, αποκλειστικά για το PRESS-GR (Επιμέλεια: Αντώνης-Μάριος Παπαγιώτης ) Γεννήθηκα στην ...

...και απαντά στο Ερωτηματολόγιο του Προυστ, αποκλειστικά για το PRESS-GR

(Επιμέλεια: Αντώνης-Μάριος Παπαγιώτης)

Γεννήθηκα στην Αθήνα, όμως πάντα ένιωθα νησιώτισσα και διατυμπάνιζα πως είμαι από τη Χίο -από το νησί της μητέρας μου. Οι γονείς μου ήταν δυο υπέροχοι άνθρωποι, το καλύτερο πρότυπο που θα μπορούσα να έχω. Τα παιδικά μου χρόνια ανέμελα και ευτυχισμένα, με εφοδίασαν με τις ωραιότερες αναμνήσεις της ζωής μου. Η περίοδος της εφηβείας μου, γεμάτη από υπαρξιακούς προβληματισμούς και αναποτελεσματικές επαναστάσεις, με πέρασε γλυκά και ανώδυνα στον περίπλοκο κόσμο της αμφισβητούμενης ωριμότητας. Τα μάτια μου παρέμειναν ίδια, όμως άλλαξε σημαντικά ο τρόπος που κοιτάζουν. Η φωνή μου ισχυρίζεται πάνω-κάτω τα ίδια πράγματα, ωστόσο απέκτησε άλλο...
πάθος και διαφορετική χροιά. Τα αυτιά μου, πάντα τεντωμένα, κέρδισαν την ικανότητα να ακούνε και όσα αποφεύγουμε να ειπωθούν. Τα χέρια μου αγγίζουν την επιφάνεια, όμως έχουν πια τη δύναμη να αισθάνονται το βάθος των πραγμάτων. Και η γεύση μου έμαθε να ξεχωρίζει τη γνήσια νοστιμιά της αλήθειας από την παραπλανητική απόλαυση του ψεύδους.
Τώρα, πια ακούγονται ωραία όλα αυτά, όμως πρέπει να ομολογήσω ότι πλήρωσα ακριβά τα μαθήματα που με βοήθησαν να περάσω στην τάξη των μυαλωμένων ενηλίκων, των αξιοσέβαστων "μεγάλων". Και είναι πολλές οι φορές που με πιάνει μια ακατανίκητη επιθυμία να γυρίσω το χρόνο πίσω και να ξαναβρεθώ στην αθώα εποχή της ευπιστίας και του ονειροπολήματος...

Η σχέση μου με τα βιβλία ξεκίνησε πολύ νωρίς, από τότε που οι γονείς μου γέμισαν το μεγαλύτερο τοίχο του σπιτιού με ράφια και άρχισαν να τα φορτώνουν με κάθε λογής συγγράμματα. Παρόλο που η σχολική τους μόρφωση ήταν μέτρια και παρόλο που δούλευαν πάρα πολλές ώρες προκειμένου να επιβιώσουμε με αξιοπρέπεια, έβρισκαν πάντα το χρόνο να χάνονται στις μαγικές σελίδες των βιβλίων. Από κοντά κι εγώ, άρχισα να διαβάζω από πολύ μικρή, αν και θυμάμαι ότι ήταν αρκετές οι φορές που δεν καταλάβαινα τα λόγια του συγγραφέα. Σιγά-σιγά το διάβασμα έγινε ο καλύτερος φίλος μου. Ταξίδευα, προβληματιζόμουν, υιοθετούσα ρόλους, δάκρυζα, γελούσα, εμπλούτιζα το λεξιλόγιό μου, καλλιεργούσα τη φαντασία μου, γνώριζα ανθρώπινους χαρακτήρες που δεν είχα συναντήσει ποτέ στη ζωή μου...
Και κάποια στιγμή άρχισα να γράφω. Στην αρχή ημερολόγιο, έπειτα σκέψεις, αργότερα αναλύσεις συναισθημάτων και συμπεριφορών. Η έκθεση ήταν το αγαπημένο μου μάθημα κι εγώ η αγαπημένη των φιλόλογών μου. Έκανα όνειρα για μένα και οι καθηγητές μου στοιχημάτιζαν πάνω μου.

Τους έβγαλα ασπροπρόσωπους όταν πέρασα στη Φιλοσοφική, αλλά τους απογοήτευσα οικτρά μόλις παράτησα τις σπουδές μου για να παντρευτώ. Ωστόσο κράτησα πάντα σαν εραστή μου τη λογοτεχνία. Συνέχισα να γράφω και δούλεψα σαν μεταφράστρια βιβλίων για πάνω από δώδεκα χρόνια. Κι όταν ο γάμος μου τελείωσε, έκανα την κίνηση να αποτυπώσω τις εμπειρίες μου στο χαρτί. Έτσι δημιουργήθηκε το πρώτο μου μυθιστόρημα και έτσι βρήκα το δρόμο που γύρευα πάντα.
Η αλήθεια είναι πως μέχρι τότε δεν πίστευα ότι θα διεκδικούσα ποτέ τον τίτλο του "συγγραφέα", όμως η αγάπη μου για το γράψιμο και τα απίθανα σενάρια που συνθέτει καθημερινά η ίδια η ζωή με παροτρύνουν να μπερδεύομαι κάθε τόσο με τις νεράιδες και τους δράκους, τους όμορφους πρίγκιπες και τις καλοσυνάτες δεσποσύνες των παραμυθιών που συντροφεύουν πεισματικά την ενηλικίωσή μας...
Έχω γράψει τα μυθιστορήματα: Σκιές στο Χρόνο, Σε Βλέπω Παντού, Το Πολύ δεν είναι Πάντα Αρκετό και Όταν οι Γυναίκες Τολμούν.

Η απόλυτη ευτυχία για σένα είναι;
Απόλυτη ευτυχία για μένα είναι να ζω με αξιοπρέπεια κοντά σε ανθρώπους που αγαπώ και με αγαπούν, χωρίς τη σκιά κάποιας ασθένειας και χωρίς το σπόρο της αμφιβολίας.
Τι σε κάνει να σηκώνεσαι το πρωί;
Η διάθεση για δημιουργία και η χαρά που θα μου αποφέρει αυτή. Κι όταν λέω δημιουργία εννοώ το οτιδήποτε. Από την πρόοδο κάποιου βιβλίου που γράφω μέχρι την παρασκευή μιας νόστιμης συνταγής. Με λίγα λόγια σηκώνομαι επιθυμώντας να ζήσω το κάθε λεπτό της μέρας μου και να αντλήσω χαρά από την πιο ασήμαντη πράξη.

Η τελευταία φορά που ξέσπασες σε γέλια;
Πριν λίγες ώρες. Γελάω πολύ εύκολα. Πάντα βρίσκω λόγο για να το κάνω. Δε μου αρέσει η μιζέρια κι η κατήφεια. Προσπαθώ πάντα να βρίσκω την αστεία πλευρά σε όλες τις καταστάσεις. Φυσικά, είναι δύσκολο να το πετυχαίνω πάντα, όμως έστω και η προσπάθεια αξίζει.
Το βασικό γνώρισμα του χαρακτήρα σου είναι;
Η αισιοδοξία και η ευαισθησία. Και, δυστυχώς, και η ανεκτικότητα.
Το βασικό ελάττωμά σου;
Η ανεκτικότητα και ο παρορμητισμός.
Σε ποια λάθη δείχνεις τη μεγαλύτερη επιείκεια;
Σε αυτά που δε γίνονται σκόπιμα για να πληγώσουν.
Η τελευταία φορά που έκλαψες;
Το Σάββατο που έκλαψα από τα γέλια πιάνεται; Σοβαρά τώρα, κλαίω σχεδόν όσο εύκολα γελάω. Μπορεί να με συγκινήσει κάτι που άλλους τους αφήνει αδιάφορους. Μια ρομαντική ταινία, για παράδειγμα, μια τρυφερή κίνηση από ένα φίλο, ένα καχεκτικό αδέσποτο στο δρόμο...
Με ποια ιστορική προσωπικότητα ταυτίζεσαι περισσότερο;
Με τον Περικλή, αλλά και με τη γυναίκα του, την Ασπασία.

Ποιοι είναι οι ήρωές σου σήμερα;
Ήρωές μου είναι όλοι αυτοί οι απλοί άνθρωποι που παλεύουν με αξιοπρέπεια να επιβιώσουν, που αρνούνται να ξεπουλήσουν τον εαυτό τους ή τις αξίες τους.
Ποια είναι η ταινία που σε σημάδεψε;
 Ο Άνθρωπος από το Κίεβο.
Το αγαπημένο σου ταξίδι;
Αν το δούμε ρεαλιστικά, μου αρέσουν όλα τα ταξίδια γενικώς. Λατρεύω να γνωρίζω καινούρια μέρη, άγνωστους πολιτισμούς, διαφορετικούς τρόπους ζωής. Από ρομαντική σκοπιά, θα έλεγα ότι τα πιο αγαπημένα μου ταξίδια τα έχω κάνει και θα τα κάνω μέσα από τις σελίδες κάποιων πολύ καλών βιβλίων.
Οι αγαπημένοι σου συγγραφείς;
Δε θα ήθελα να αναφέρω σύγχρονους για ευνόητους λόγους. Από παλιότερους μου αρέσει ο Καμύ, ο Χέμινγουεϊ, η Περλ Μπακ, ο Κρόνιν, ο Φρέντυ Γερμανός, ο Λουντέμης.
Ποια αρετή προτιμάς σε έναν άντρα;
Την ευαισθησία, το χιούμορ και την εργατικότητα.
…Και σε μια γυναίκα;
Την εργατικότητα, το χιούμορ και την ευαισθησία.

Ο αγαπημένος σου συνθέτης;
Χατζιδάκις, δαγκωτό. Αλλά και Σπανουδάκης, Πλέσσας, Κλάιντερμαν. Και οπωσδήποτε Μότσαρτ και Μπετόβεν. Για άλλες στιγμές τον Τσιτσάνη και τον Ζαμπέτα.
Το τραγούδι που σφυρίζεις κάνοντας ντους;
Να σφυρίζω δεν ξέρω. Να τραγουδώ, αποφεύγω λόγω κακοφωνίας. Όταν τύχει να σιγομουρμουρίζω κάποιο τραγούδι, έχω προσέξει πως πάντα έχει χαρούμενο σκοπό και αισιόδοξα λόγια.
Το βιβλίο που σε σημάδεψε;
Είναι πολλά τα βιβλία που έχουν αφήσει κάποιο στίγμα στην ψυχή μου. Ο Τύραννος του Κρόνιν, η Μάνα της Περλ Μπακ, η Πανούκλα του Καμύ και τόσα άλλα. Όμως αυτό που με βοήθησε σε μία από τις πιο δύσκολες φάσεις της ζωής μου ήταν το Να ζεις, Να αγαπάς, Να μαθαίνεις, του Μπουσκάλια.
Ο αγαπημένος σου ζωγράφος;
Δεν ξέρω πολλά από ζωγραφική, ομολογώ. Ωστόσο, στη μνήμη μου έχει αποτυπωθεί το όνομα του Δρούγκα, πάνω σε έναν πίνακα που αποτύπωνε ένα αφηνιασμένο άλογο σε καταιγίδα. Ήταν τόσο ζωντανό, τόσο όμορφο, που το όνομα του ζωγράφου χαράχτηκε ισόβια στο μυαλό μου.
Το αγαπημένο σου χρώμα;
Το κόκκινο σχεδόν σε όλες του τις αποχρώσεις.

Ποια θεωρείς ως τη μεγαλύτερη επιτυχία σου;
Το ότι κατάφερα να επιβιώσω με αξιοπρέπεια και χωρίς να αλλοιωθεί ο χαρακτήρας μου παρόλες τις σοβαρότατες δυσκολίες που αντιμετώπισα.
Το αγαπημένο σου ποτό;
Γενικώς δεν πίνω. Απολαμβάνω, όμως, μια δροσερή λεμονάδα ή κάπου-κάπου ένα ποτήρι κρύο λευκό κρασί (κατά προτίμηση αφρώδες).
Για ποιο πράγμα μετανιώνεις περισσότερο;
Για την εποχή που επέτρεψα να μου κλέψουν τον εαυτό και να ζω σαν να ήμουν κάποια άλλη.
Τι απεχθάνεσαι περισσότερο απ’ όλα;
Το ψέμα, την τεμπελιά και την αλαζονεία.
Ποια είναι η αγαπημένη σου ασχολία;
Το διάβασμα, το γράψιμο, το παιχνίδι με τα σκυλιά μου, οι βόλτες δίπλα στη θάλασσα.
Ο μεγαλύτερος φόβος σου;
Η αρρώστια, είτε πρόκειται για μένα είτε για δικούς μου ανθρώπους.
Σε ποια περίπτωση επιλέγεις να πεις ψέματα;
Όταν δεν μπορώ να αποσιωπήσω μια οδυνηρή αλήθεια που θα καταρρακώσει ανώφελα κάποιον άνθρωπο.
Ποιο είναι το μότο σου;
Ουδέν κακόν αμιγές καλού και Τα πάντα συμβαίνουν για κάποιο λόγο.
Πώς θα επιθυμούσες να πεθάνεις;
 Όπως όλοι φαντάζομαι. Πλήρης ημερών, ακμαία, στον ύπνο μου.
Εάν συνέβαινε να συναντήσεις το Θεό, τι θα ήθελες να σου πει;
Θα ήθελα να μου πει ότι τα κατάφερα καλά στην προσπάθειά μου να ζήσω κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσίν Του, και να με διαβεβαιώσει ότι τα παιδιά και τα εγγόνια μου δε θα ζήσουν μεγάλες καταστροφές.
Σε ποια πνευματική κατάσταση βρίσκεσαι αυτόν τον καιρό;
Βρίσκομαι σε κατάσταση έμπνευσης και δημιουργίας. Και, όπως συμβαίνει πάντα τον καιρό που γράφω, ζω μια κατάσταση πίεσης και άγχους επειδή πρέπει να προλάβω να κάνω πολλά άλλα ταυτόχρονα με τη συγγραφή.