Δημοκρατία στον ισλαμικό κόσμο...

Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης Γυναίκες στο Αφγανιστάν το 1980, ένα χρόνο μετά τη σοβιετική  εισβολή, δίχως μπούργκες και μαντίλες.  ...

Γράφει
ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

Γυναίκες στο Αφγανιστάν το 1980,
ένα χρόνο μετά τη σοβιετική
 εισβολή, δίχως μπούργκες
και μαντίλες. 

Πίστεψαν ή καμώνονταν ότι πίστευαν, πως θα εξάγουν και θα επιβάλλουν τη Δημοκρατία στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Αίφνης ανακάλυψαν, αυτό που γνωρίζει ακόμα και ένας φοιτητής πολιτικών επιστημών, το αυτονόητο: Πως κανένα μοντέλο οργάνωσης των κοινωνιών δεν εξάγεται ούτε επιβάλλεται απ’ έξω με τη βία των όπλων. Οπου έγινε προσπάθεια να επιβληθεί ένα μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης με τη βία, αυτό που προέκυψε ήταν ένα δύσμορφο κοινωνικό τέρας. Οι κοινωνίες είναι ζωντανοί οργανισμοί και όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, γεννιούνται, ωριμάζουν και κάποτε πεθαίνουν όπως όλα. Με τη διαφορά, ότι ο θάνατος στις κοινωνίες λέγεται παρακμή, που είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα.
Ο λόγος, για πολλούς πολιτικούς και ΜΜΕ της Δύσης, που προσπαθούν τελευταίως να δικαιολογήσουν την προγραμματισμένη αποτυχία της Δύσης στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, διαπιστώνοντας, λες και δεν το ‘ξεραν, πως η Δυτική Δημοκρατία στις χώρες αυτές είναι ανέφικτη. «Μιλάς σε έναν Αφγανό για Δημοκρατία και Κοινωνικό Κράτος κι εκείνος απασφαλίζει αμέσως...
 το καλάσνικοφ», γράφει ένας δημοσιογράφος της εφημερίδας “Die Zeit”. «Αν του μιλούσες για τα Δικαιώματα των Γυναικών θα έφευγες με μερικές τρύπες στο κρανίο και στο θώρακα», θα του πρόσθετα εγώ.
Ο άνθρωπος της Δύσης, ο άνθρωπος που έχει θεοποιήσει την επιστήμη, έχει μάθει να δουλεύει με μοντέλα, αφού η δημιουργία μοντέλων είναι το κατ’ εξοχήν εργαλείο της επιστήμης. Νομίζει πως η πολιτική είναι επιστήμη. Αν ήταν έτσι, τότε, θα έπρεπε να κυβερνούν μόνο οι “Υπερεπιστήμονες”. Ευτυχώς όμως που δεν είναι, διότι τότε θα έπρεπε οι κοινωνίες να προσαρμοστούν στα μοντέλα που δημιούργησαν κάποιοι ευφάνταστοι στο μυαλό τους.
Ο τεχνολάγνος και αλαζονικός άνθρωπος της Δύσης, που με την ανάπτυξη της νανοτεχνολογίας και της γενετικής επεμβαίνει πλέον και στο DNA όλων των ζωντανών οργανισμών, έχει καβαλήσει το καλάμι. Νομίζει πως είναι ένας μικρός Θεός. Νομίζει πως τα μεταλλαγμένα προϊόντα είναι η λύση και πως αυτή η τεχνική μπορεί να βρει εφαρμογή σε όλα, ακόμα και στην τεχνητή μεταλλαγή των κοινωνιών, δίχως συνέπειες. « Στοχάζεται με όρους του στιλ “γνωρίζω πώς να το κάνω”, ακόμα κι εκεί που δεν υπάρχει τίποτα να γίνει», όπως έλεγε ο φιλόσοφος Καρλ Γιάσπερς.
Όταν το 1986, ανέλαβε την ηγεσία του Αφγανιστάν ο φιλοσοβιετικός αλλά μετριοπαθής, γιατρός στο επάγγελμα, Νατζιμπουλάχ, ένας συμφοιτητής μου στη Γερμανία, που μόλις είχε τελειώσει τις οικονομικές σπουδές, πήγε να βοηθήσει κι αυτός στην αναδιάρθρωση της οικονομίας και στον αναδασμό της γης. Στο Αφγανιστάν, όπως ακριβώς και στο Πακιστάν, σε κάθε χωριό, η γη ανήκε σε δυο-τρεις οικογένειες. Οι περισσότεροι αγρότες καλλιεργούσαν τη γη και όταν συγκέντρωναν τη σοδειά, ερχόταν ο ιδιοκτήτης-γαιοκτήμονας, μετρούσε τα μέλη της οικογένειας του δουλοπάροικου καλλιεργητή, έκανε έναν γρήγορο απολογισμό και άφηνε μερικά σακιά συγκομιδής για να μπορέσει ο αγρότης να τα βγάλει ίσα-ίσα πέρα, ώστε να δουλέψει τα κτήματα και τον επόμενο χρόνο. Τα δυο τρίτα της σοδειάς πήγαιναν συνήθως στο γαιοκτήμονα. Μετά τη σοβιετική εισβολή, οι περισσότεροι γαιοκτήμονες κατέφυγαν στο Πακιστάν, σίγουροι πως οι αγρότες θα συνέχιζαν να τους στέλνουν τα δυο-τρίτα της σοδειά, όπως και γινόταν. Ο συμφοιτητής μου, πήγε με μια κρατική αντιπροσωπεία σε ένα χωριό Παστούνων και σε μια γιορτή, παρέδωσαν στους ακτήμονες τίτλους ιδιοκτησίας που είχαν κατάσχει από μεγαλογαιοκτήμονες. Προς μεγάλη του έκπληξη, είδε ότι όλοι σχεδόν οι ακτήμονες έσκισαν μπροστά τους, επιδεικτικά, τα χαρτιά με τους επίσημους τίτλους ιδιοκτησίας, δείχνοντας με το χέρι τους ψηλά, υπονοώντας πως αυτό είναι ασυμβίβαστο με την βούληση του Αλλάχ. Εκεί, κατάλαβε, ότι αυτή η χώρα, στο προσεχές μέλλον τουλάχιστον, δεν αλλάζει με τίποτα. Ένα μείγμα ασιατικού τρόπου παραγωγής και οργάνωσης και ασιατικού δεσποτισμού, σε συνδυασμό με μια θρησκεία που θέλει να ελέγχει τα πάντα, ακόμα και τις συνειδήσεις των ανθρώπων, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο προσωπικής ελευθερίας επιλογών και ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Αν και άπιστος ο ίδιος, δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι θα έσπαγε την παράδοση, που ήθελε να παντρεύονται οι άνδρες με γυναίκες που δεν είχαν δει καθόλου αλλά τις επέλεγε ο πατέρας. Αν ένας γνωστός σας Αφγανός ή Πακιστανός, γείτονας ή εργαζόμενος, σας πει πως πάει στην Πατρίδα του για να δει τους δικούς του, η μεγαλύτερη πιθανότητα είναι πως πατέρας του, του βρήκε μια γυναίκα και θα πάει να την παντρευτεί, ενώ δεν θα την έχει δει ποτέ μέχρι τη στιγμή του γάμου. Αυτή είναι δυστυχώς μια πραγματικότητα, που έχει τις ρίζες της στο βαθύ-παραδοσιακό Ισλάμ, που κι αυτό με τη σειρά του δανείστηκε τους περισσότερους κανόνες-απαγορεύσεις (εντολές, περιτομή, νηστείες, προσευχές, λιθοβολισμός μοιχαλίδων, απαγόρευση βρώσης χοιρινού, κ.λ.π.) από την Ιουδαϊκή θρησκεία.
Πριν ακόμη εμφανιστεί το Ισλάμ, στις χώρες αυτές έκαναν την παρουσία τους οι πρώτες μονοθεϊστικές θρησκείες ( Ζωροαστρισμός και Ιουδαϊσμός). Τα προβλήματα άρχισαν με τις μονοθεϊστικές θρησκείες των Περσών και των Ιουδαίων, που σε αντίθεση με τις πολυθεϊστικές θρησκείες, δεν μπορούσαν να ανεχθούν κανέναν άλλο θεό δίπλα στο δικό τους, τον έναν και μοναδικό δημιουργό και πατέρα των πάντων. Στη θέση του πολίτη, οι μονοθεϊστικές θρησκείες τοποθέτησαν τον δούλο του Θεού, διαμορφώνοντας το πρότυπο ενός ανθρώπου που ζει μονίμως με ενοχές, προσεύχεται και υμνεί διαρκώς το θεό του, επιζητά το έλεός του και καταπιέζει κάθε ηδονή του σώματος αλλά και κάθε χαρά έξω από εκείνη της ερωτικής ένωσης με το θεό, τη θέωση. Η θέωση σαν τελικός σκοπός της ζωής του ανθρώπου αποτελεί τον μηδενισμό της ίδιας της ζωής στην πράξη. Αυτό δημιουργεί δουλικούς, υποτακτικούς χαρακτήρες δίχως προσωπικότητα και το χειρότερο απ’ όλα, δημιουργεί αξιολύπητους υποκριτές. Η αραβική λέξη “Ισλάμ” σημαίνει “Υποταγή” και η λέξη “Μουσλίμ” ( Μουσουλμάνος) σημαίνει “Υποταγμένος στο Θεό”. Η μισαλλοδοξία, η πηγή και η αφορμή πολλών πολέμων, ήταν άγνωστη στις πολυθεϊστικές θρησκείες. Πρωτοεμφανίζεται με τις μονοθεϊστικές-αποκαλυπτικές θρησκείες, όπου για πρώτη φορά, υποτίθεται πως, εμφανίζεται ο ίδιος ο Θεός, σε επιλεγμένους δούλους του. Το ότι οι Αθηναίοι είχαν και έναν βωμό στον άγνωστο Θεό και κάλεσαν μάλιστα τον Παύλο να μιλήσει δημοσίως στην Πνύκα, δείχνει την ανεκτικότητα και την περιέργεια στο διαφορετικό αλλά και την ελευθερία της διάδοσης ιδεών και σκέψεων διαφορετικών. Δεν απαιτείται ιδιαίτερη φαντασία για να καταλάβει κανείς τι θα γινόταν αν πήγαινε π.χ ο Πλάτων σε μια συναγωγή Ιουδαίων να τους μιλήσει για τους Δώδεκα Θεούς, όταν ακόμα και τον Παύλο, που ήταν δικός τους τον πετροβόλησαν. Το παράδειγμα του Προμηθέα και του Αδάμ και της Εύας δείχνει τον διαφορετικό τρόπο σκέψης Ελλήνων και ασιατικού δεσποτισμού. Εκείνος που αγνόησε τις εντολές των θεών θέλοντας να δώσει σοφία και χαρά στους ανθρώπους, ο Προμηθέας, έγινε για τους Ελληνες σύμβολο αμφισβήτησης και ηρωισμού. Ο Αδάμ και η Ευα, που θέλησαν απλώς να γνωρίσουν τη γνώση, έγιναν για τους πιστούς δούλους του Θεού σύμβολα της θεϊκής κατάρας, του προπατορικού αμαρτήματος. Για το δανό φιλόσοφο Σ.Κίρκεγκωρ, «με το που γεύτηκε ο Αδάμ τον καρπό του δέντρου της γνώσης του καλού και του κακού ξύπνησε μέσα του η δυνατότητα της ελευθερίας. Μέχρι τότε ήταν ένα άβουλο πλάσμα δίχως ελευθερία επιλογών». Ο ελεύθερος πολίτης και η δημοκρατία, γεννήθηκαν μέσα από αυτήν την ελευθερία των επιλογών, που μόνο μια πλουραλιστική κοινωνία με πολλούς θεούς μπορούσε να καλλιεργήσει.
Το ότι οι μεγάλοι μυθοπλάστες ποιητές μας, Ομηρος και Ησίοδος, γκρέμισαν τους θεούς τους από τα βάθρα τους, τους κόντυναν, φέρνοντάς τους περίπου στο ύψος των ανθρώπων και το ότι στη συνέχεια οι τραγωδοί και οι κωμωδοί τους έβαλαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου με κριτές ενόρκους και μάρτυρες τους ανθρώπους, δίχως να το καταλάβουν, έβαλαν τα θεμέλια της δημοκρατίας.
Πόσο ελεύθερη μπορεί να είναι η πολιτική βούληση πιστών, που πιστεύουν και εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι λεγόμενες άγιες γραφές είναι ο λόγος του Θεού προς τους ανθρώπους, όταν διαβάζουν ή ακούν στην Εκκλησία : «να ευλογείτε τους διώκτες σας και να υποτάσσεσθε στην εξουσία διότι όλες οι εξουσίες είναι αποτέλεσμα θεϊκής βούλησης και η αντίσταση κατά της εξουσίας είναι αμαρτία»;( Βλέπε επιστολή Αποστόλου Παύλου προς Ρωμαίους). Ευτυχώς για τη Δύση, οι εντολές και οι γελοίες απαγορεύσεις της Παλαιάς Διαθήκης ( Βλέπε Λευιτικό και Αριθμούς της Πεντατεύχου όπου ο Θεός μας λέει ακόμη και πως θα αφοδεύουμε), εδώ και αιώνες τηρούνται μόνο από ελάχιστες και ασήμαντες αιρέσεις φονταμενταλιστών, κυρίως πουριτανών προτεσταντών. Στο Ισλάμ όμως με τις σούρες και την υιοθέτηση πολλών απαγορεύσεων της Παλαιάς Διαθήκης, οι φονταμενταλιστές έχουν το πάνω χέρι σε πολλές χώρες. Ο φονταμενταλισμός ακόμη και σε αραβικές χώρες με μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη από πολλές ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης ( Βλέπε Σαουδική Αραβία και Εμιράτα), ακύρωσε τον ισχυρισμό, πως «με την ανάπτυξη θα έρθει και ο ισλαμικός διαφωτισμός». Το Ισλάμ, δίχως, στα ουσιώδη του, να είναι χειρότερο από τον Χριστιανισμό, βρίσκεται απλώς στο στάδιο του δικού του Μεσαίωνα. Συγκριτικά με τον Χριστιανισμό, έχει μια υστέρηση έξι αιώνων. Βρίσκεται περίπου στον 14ο αιώνα. Σκεφτείτε τι γινόταν τότε στην Ευρώπη με την Ιερά Εξέταση και την εξόντωση αντιπάλων και παγανιστών στην Λατινική Αμερική. Αν μπορούσαν να μιλήσουν οι νεκροί Ινκας και Αζτέκοι και εκείνες/οι που κάηκαν στην πυρά, θα βλέπαμε πως σε όλα υπάρχουν εξηγήσεις. Με μανιχαϊστικές αντιλήψεις, του στιλ εμείς είμαστε καλοί, οι άλλοι κακοί και με πρωτόγονες θέσεις του στιλ «είστε μαζί μας ή με τους κακούς» από ανθρώπους, όπως ο Μπους, που το μόνο αξιόπιστο βιβλίο είναι η Παλαιά Διαθήκη, έγινε αυτό που έγινε στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Οποιος έχει υπομονή, μπορεί να περιμένει μερικούς αιώνες για να δει τη Δημοκρατία στον ισλαμικό κόσμο. Μέχρι τότε, η Δύση, θα χρησιμοποιεί κατά το δοκούν την δήθεν διάδοση της δημοκρατίας και των δυτικών αξιών, όπως ακριβώς έκαναν οι σταυροφόροι για την δήθεν απελευθέρωση των Αγίων Τόπων από τους αλλόθρησκους. Οσο πήγαν οι Ελληνες στην Τροία να ελευθερώσουν την Ωραία Ελένη και όχι να σιγουρέψουν την ελεύθερη δίοδο των εμπορικών πλοίων που έφερναν σιτηρά από την Σκυθία, άλλο τόσο πήγε η Δύση προς ανατολάς για τη Δημοκρατία στον Ισλαμικό κόσμο.