Ζητείται πολιτική στην Ελλάδα…

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου . Σήμερα στη χώρα μας ζητούνται λεφτά, αν και θα έπρεπε να ζητείται πολιτική. Δίχως πολιτική λεφτά δεν βρίσκοντ...

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου

.
Σήμερα στη χώρα μας ζητούνται λεφτά, αν και θα έπρεπε να ζητείται πολιτική. Δίχως πολιτική λεφτά δεν βρίσκονται. Η πολιτική νοηματοδοτεί, κατασκευάζει, σηματοδοτεί κοινωνικά και χρωματίζει το χρήμα. Αν δεν υπάρχει πολιτική σε μια χώρα, τότε η οικονομική διάσταση δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο μηχανισμός που ιδεολογικοποιεί την διακυβέρνηση αποκλειστικά σε ένα νεοφιλελεύθερο πλαίσιο. Έχουμε να κάνουμε δηλαδή με μια υπόγεια λειτουργία του πολιτικού φαινομένου που επικαλύπτεται έντεχνα από τον ιδεαλισμό του οικονομικού ορθολογισμού.
Σε αυτή την περίπτωση το χρήμα παράγεται στην αγορά και καταναλώνεται με όρους αγοράς και όχι κοινωνίας. Το χρήμα, δηλαδή, χρησιμοποιείται για την χειραγώγηση των κοινωνικών δυνάμεων και την καθυπόταξη του λαού στην εξουσία εκείνων που ελέγχουν την παραγωγή και διακίνηση του χρήματος. Άρα το χρήμα όταν δεν παράγεται πολιτικά σε μια χώρα, υπάρχει για να καθυποτάσσει τους δημιουργούς του κοινωνικού πλούτου σε αόρατες, ανεξέλεγκτες από τον λαό ηγεμονίες, υπό το απίθανα διασκεδαστικό όνομα «αγορές». (Τα σοσιαλιστικά καθεστώτα στην ανατολική Ευρώπη και την Ευρασία κατέρρευσαν όχι διότι ξέμειναν από λεφτά, αλλά επειδή η γραφειοκρατία δολοφόνησε την πολιτική, η οποία προηγουμένως αυτο-ακυρώθηκε εξορίζοντας την δημοκρατία) Δίχως δημοκρατία το χρήμα δυσχεραίνει αντί να διευκολύνει την διοικητική και κοινωνική οργάνωση, ενώ...

 σε μια ψευδεπίγραφη δημοκρατική τάξη, το χρήμα αποτελεί αποκλειστικά εξουσιαστικό μηχανισμό. Κάνει δηλαδή πολιτική, δίχως να το δηλώνει. Αντικειμενοποιεί την εξουσία κατά τον πιο ανήθικο νομιμοποιητικά τρόπο.

Στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης περάσαμε από δύο φάσεις: πρώτα ζήσαμε την κομματικοποίηση της διοίκησης και μετά τα μέσα του 1990 τον εκδιοικητισμό (γραφειοκρατικοποίηση της πολιτικής), που βαπτίστηκε εκσυγχρονισμός. Σήμερα βιώνουμε την διάσταση της τεχνοκρατικοποίησης της ίδιας της πολιτικής διαδικασίας, με όρους μάλιστα αγοράς (επιχείρησης) και όχι ευρύτερα πολιτικής οικονομίας. Δηλαδή, η εξέλιξη βαδίζει από το κακό στο χειρότερο, με αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση του κράτους και την κοινωνική κρίση.

Η αιτία αυτής της παθογένειας είναι ότι στη χώρα μας ποτέ δεν ευδοκίμησε η πολιτική. Η πελατειακή οργάνωση του κράτους δεν το επέτρεψε. Όταν κομματικοποιείται η διοίκηση, οι εξουσίες και οι θεσμοί παύουν να υπηρετούν την δημοκρατία, ενώ θεμελιώνεται η διαφθορά και η διαπλοκή. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ενδυνάμωση συντεχνιακών συμφερόντων στο χώρο της διοίκησης, τα οποία στο βαθμό που αφεθούν ελεύθερα, συστήνουν μια δική τους πολιτική μεθοδολογία (εκδιοικητισμός), που τείνει να ακυρώσει τον ιδεολογικό χαρακτήρα της ίδιας της πολιτικής. Η διαπλοκή, έτσι, διαιωνίζεται και η διαφθορά ενσωματώνεται στην θεσμική λειτουργία. Στην τελευταία, σημερινή, διάσταση η πολιτική θεωρείται παράγωγο της τεχνοκρατικής λογικής, η οποία λαμβάνει μη επιστημονικό, μεταφυσικό χαρακτήρα, συστήνοντας έναν ιδιόμορφο φονταμενταλισμό: την θεοποίηση της ικανότητας της αγοράς να βρίσκει λειτουργικές λύσεις στην χάραξη οικονομικής πολιτικής. Εδώ πλέον όλες οι προσεγγίσεις της θεωρίας των οργανώσεων πετιόνται στα σκουπίδια και κυριαρχεί το επιχειρηματικό μοντέλο, μετατρέποντας την κοινωνία σε αγορά και την πολιτική σε τέχνη περί το διοικείν και οργανώνειν δίχως ιδεολογικά, εθνικά, τοπικά, γεωπολιτικά κ.α. χαρακτηριστικά. Με δύο λόγια η χώρα παύει να είναι χώρα, αλλά οικονομικός χώρος που πρέπει να λειτουργήσει ως κοινωνία. Προφανώς πρόκειται για την δόμηση μιας ψευδο-κοινωνίας με απολιτικά χαρακτηριστικά. Ένας χώρος όπου η οργάνωση της εξουσίας θα επιβάλλεται από πάνω και δεν θα δομείται μέσω της κοινωνικής συναίνεσης και του πολιτικού αγωνισμού στο πλαίσιο της πλουραλιστικής δημοκρατίας. Αυτό έχει ασφαλώς ως άμεσο αποτέλεσμα την υποβάθμιση του κοινοβουλίου και του ρόλου των κομμάτων. Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύσσεται και το ιδεολόγημα του «υπερκομματισμού», που έχω σχολιάσει σε προηγούμενο σημείωμα μου.

Αυτά τα νέα «πολιτικά» ήθη υπηρετεί ο Γιώργος Παπανδρέου και δυστυχώς παρατηρώ να μην γίνονται αντιληπτά από την πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων ως τέτοια. Αν γίνονταν, τότε το ΠΑΣΟΚ θα εξεγείρετο και οι υπόλοιποι θα είχαν αντιληφθεί ότι ζούμε μια πολιτική ανωμαλία μεγαλύτερη από τις προηγούμενες περιόδους, που απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση. Προφανώς όμως και τα υπόλοιπα κόμματα είναι μέρος του ίδιου προβλήματος και αδυνατούν να ξεφύγουν από τις σχέσεις που συντηρούν τις ηγεσίες τους. Δεν μπορούν να πράξουν κοινοβουλευτικά και εξωκοινοβουλευτικά κάτι διαφορετικό από εκείνο που συνήθισαν να κάνουν. Έτσι τηρούν επιμέρους διατάξεις του συντάγματος, μη διανοούμενα να υπερασπιστούν το πνεύμα του καταστατικού χάρτη της χώρας, θέτοντας την δημοκρατική πρακτική, με την έννοια της λαϊκής κυριαρχίας και της λειτουργίας των θεσμών, υπεράνω του μικροκομματικού συμφέροντος.

Έτσι σήμερα φτάσαμε να παρακολουθούμε όλοι τον πρωθυπουργό από την μια να αγωνίζεται να παρακάμψει το σύνταγμα, ενώ από την άλλη να συγχέει την επιστήμη με την γραφειοκρατική τεχνική και την πολιτική με την διοικητική οργάνωση. Και σαν να μην έφτανε αυτό να βλέπεις όλα τα ΜΜΕ και το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού συστήματος να συνεχίζουν να προπαγανδίζουν ή να διαβουλεύονται σε αυτό το πλαίσιο! Δεν έχουν αφήσει τίποτε όρθιο: η επιστημονική μεθοδολογία, εξευτελίζεται μετατρεπόμενη σε μια δήθεν πολιτική μεθοδολογία, την ίδια στιγμή που η πολιτική μεθοδολογία ανάγεται σε μια μορφή ψευδεπίγραφης επιστήμης: της τεχνικής (τέχνης!!) του εφικτού!!

Παλαβά πράγματα σε μια χώρα που η πολιτική πέρασε ξώφαλτσα και η επιστήμη ποτέ δεν χωνεύτηκε ως μεθοδολογία σε συνάρτηση με την θεωρία και την φιλοσοφία που βρίσκεται πίσω από την τελευταία. Παρατηρώ πολιτικοί που φέρουν ακαδημαϊκούς τίτλους να μπερδεύουν τον positivism (ρωτώντας γιατί;) και τον constructivism (ρωτώντας πως;) με την πολιτική υπόθεση της διακυβέρνησης, δομώντας εν τέλει επιστημονικοφανείς research questions, με τις οποίες βέβαια δεν παράγεται ιδεολογικοποιημένη πολιτική, αλλά νομιμοποιούνται απλώς πολιτικές επιλογές, με κριτήριο «τι γράφει το μνημόνιο» ή «τι λέει το ΔΝΤ» ή « τι λέει η συμβουλευτική επιτροπή του Γιώργου», αποτελούμενη από τους: Kevin Featherstone, Richard Parker, Roger Wilkins, Kevin Rudd, Leif Pagrotsky, Jeoff Mulgan – και ασφαλώς από δύο άτυπες ντουζίνες ξένων ειδικών.

Αγαπητοί φίλοι, μπερδεύεται το πράγμα. Ολόκληρη η Ελλάδα βρίσκεται σε σύγχυση.

Οι άνθρωποι αυτοί σήμερα χαράσσουν επιμέρους πολιτικές, δίχως να είναι πολιτικοί, διότι δεν υπάρχουν πολιτικοί στη κυβέρνηση, ενώ ακόμη και στην αριστερά δεν φαίνεται να κατανοεί το πολιτικό προσωπικό – ή δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται να καταλάβει - τι εστί δημοκρατική πολιτική και πώς διαμορφώνεται το θεσμικό πλαίσιο που θα απαντήσει από εκεί και έπειτα με οργανωτικά, τεχνοκρατικά μέσα στην ανάγκη η πολιτική να επιφέρει κοινωνικό αποτέλεσμα. (Για την λεγόμενη κεντροδεξιά καλύτερα να μην πω τίποτα. Αυτοί έχουν μείνει στην διακονία του παλαιοκομματικού προτύπου). Αυτήν την περίοδο, πλέον, οι τεχνοκράτες κάνουν πολιτική και οι πολιτικοί το παίζουν τεχνοκράτες, όταν δεν παραμένουν απλώς στο ρόλο του «δημοσιογραφικού» ή σκέτο γραφικού σχολιαστή. Αυτό είναι το τέλος της Ιστορίας που έπεται του τέλους της πολιτικής.

Αν ενδιαφέρεστε να ξαναπάρετε την τύχη στα χέρια σας, εγκαταλείψτε τον διλημματικό οικονομισμό και την εθνικιστική υστερία και ξαναανακαλύψτε τι είναι πολιτικός στόχος, τι είναι πολιτική διαδικασία στις δημοκρατίες και ποιός ο ρόλος της. Τι είναι πολιτική πρακτική και πώς συναρτάται με τον πολιτικό λόγο. Πώς ασκείται η ηγεμονία σε μια χώρα και τι σχέση έχει αυτό με την ευημερία και τον καταμερισμό του πλούτου. Ποιος είναι ο ρόλος της πολιτικής στη παραγωγή πλούτου. Ποιος είσαι εσύ, εν τέλει, και με τι τρόπο μπορείς να παρέμβεις σε συνεργασία με τους άλλους που έχετε τα ίδια ή παρόμοια συμφέροντα, για να ανατρέψετε ένα καθεστώς που καταργεί τον πολίτη, μετατρέποντας τον σε απλό καταναλωτή πολιτικών προϊόντων. Αυτά και άλλα παρόμοια είναι τα ερωτήματα που θα έπρεπε να σε απασχολούν, για να καταλήξεις στην υποστήριξη ενός άλλου ουσιαστικού πολιτικού μοντέλου άσκησης της εξουσίας στη χώρα μας. Οι πολιτικοί «χυλοί» και οι πολιτικοί «λαπάδες» δεν έχουν θέση στη πολιτική σκηνή, ούτε ασφαλώς, οι ειδικοί τεχνοκράτες, οι οποίοι στις περισσότερες των περιπτώσεων, ούτε ειδικοί είναι, ούτε τεχνοκράτες, αλλά μέλη αντιπολιτικών οργανώσεων και αδελφοτήτων. Η πολιτική αναπτύσσεται στην βάση συγκεκριμένης ιδεολογίας – και όχι κατ’ ανάγκην δόγματος (ισμού). Όπου λοιπόν βλέπετε άλλα να λέγονται, άλλα να γράφονται και άλλα να γίνονται, με την επίκληση ασφαλώς κάποιας έκτακτης ανάγκης, τότε μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι μετατραπήκατε σε υπηκόους ενός βασιλείου αρπαχτικών, που νέμονται την εξουσία με απολύτως ιδιοτελή συμφέροντα. Δεν είναι δηλαδή πολιτικοί, αλλά κατακτητές που αποσκοπούν στη μετατροπή του δημοσίου συμφέροντος σε ιδιωτικό όφελος – δικό τους και αυτών που τους στηρίζουν στην εξουσία.