Τύπος και ενημέρωση...

Γράφει ο Χρίστος Καλλίτσης (αρχισυντάκτης του περιοδικού «ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ»)   Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, Μεγάλη μπορεί να είναι η προσφορά το...

Γράφει ο Χρίστος Καλλίτσης
(αρχισυντάκτης του περιοδικού «ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ»)  

Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι,
Μεγάλη μπορεί να είναι η προσφορά του Τύπου στη λειτουργία και πρόοδο της κοινωνίας. Η τηλεόραση μπορεί να γίνει πολύ χρήσιμο εργαλείο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Αντ’ αυτού πολύ συχνά οι ειδήσεις και οι πληροφορίες που διακινούνται από το χαζοκούτι και τις μεταλλαγμένες εφημερίδες είναι παραπλανητικές μέχρι του σημείου ν’ αντιστρέφεται η πραγματικότητα. Η τηλεόραση ενώ θα μπορούσε να λειτουργεί ως μέσο αφύπνισης – όπως συμβαίνει με τις ποιοτικές κινηματογραφικές ταινίες μυθοπλασίας ή τα ντοκιμαντέρ – καθηλώνει τον κόσμο στους καναπέδες. Λειτουργεί ως μέσο καταστολής των συνειδήσεων.
Στη λαθεμένη κατεύθυνση που φαίνεται να έχει πάρει η πολιτεία μάλλον συμβάλλουν τα λείψανα της καθεστωτικής ενημέρωσης και οι μιμητές τους. Ποιά είναι η συμμετοχή του τύπου στο κουκούλωμα των ποικίλων υποθέσεων που έχουν βουλιάξει την οικονομία και τα ήθη στη χώρα; Πόσο προσέχει ο αναγνώστης της εφημερίδας τα θέματα ενημέρωσης όταν την αγοράζει σε πλαστική σακούλα γεμάτη δώρα / διαφημίσεις;
Το 80% των πολιτών, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, δεν εμπιστεύονται τους δημοσιογράφους. Η κατάσταση στην κοινωνία έχει αλλάξει, αλλά η περιγραφή της από την...
τηλεόραση και τα πρωτοσέλιδα του τύπου δείχνει τα πράγματα στάσιμα.
Τηλεοπτικά κανάλια και εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας ανήκουν σε μεγαλοεργολάβους κι εφοπλιστές: αντιδεοντολογικό, αλλά συμβαίνει. Η πολιτική της κρατικής τηλεόρασης, πλην εξαιρέσεων, ακολουθεί τις οδηγίες της εκάστοτε κυβέρνησης.
Ο τηλεοπτικός πανζουρλισμός («αίμα, σπέρμα, ψέμα»¹) προκαλεί αναπόφευκτα σύγχυση στον τηλεθεατή. Πώς μπορούν οι τηλεορασόπληκτοι ν’ απεξαρτηθούν από τις οθόνες;
Η φωτεινή κι ελπιδοφόρα διαδρομή (κατεύθυνση) βρίσκεται έξω από το βούρκο της κοινωνίας του θεάματος. Η τηλεόραση όσο εγκλωβίζεται στη θεαματική της διάσταση τόσο χάνει τη θετική της δυναμική.
Σε ποιόν συμφέρουν τα παραμύθια και τα ψέματα;
Ο παραλήπτης της είδησης σήμερα πρέπει να σκέφτεται μία φορά πριν και περισσότερες φορές μετά την έκθεσή του στην καθιερωμένη (καθεστωτική) ενημέρωση.
«Θέλετε να μας πείτε ότι η “Ελευθεροτυπία” γράφει πραγματικά γεγονότα; Μπορεί να είναι μια πολύ σοβαρή εφημερίδα, βεβαίως. Αλλά την έχετε κάνει “Βίβλο” σας και μας λέτε ότι το έγραψε η “Ελευθεροτυπία” και έρχεστε εδώ και μας δουλεύετε, ότι το έγραψε η “Ελευθεροτυπία” - άρα είναι και πραγματικότητα; Στην εποχή που βαδίζουμε για τις εκλογές; Γιατί να μην πιστέψω εγώ ότι είναι πληρωμένα αυτά τα άρθρα εκεί;» Αλεξία Έβερτ, από τα πρακτικά του δημοτικού συμβουλίου της Αθήνας, 22-3-2010 ².
Πόσοι δημοσιογράφοι, υπάλληλοι «μεγάλων» εφημερίδων, δουλεύουν ταυτόχρονα για τα γραφεία τύπου δήμων και τα περιοδικά τους; Για παράδειγμα δύο δημοσιογράφοι, ένας της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» κι ένας του «Αγγελιοφόρου» είναι αντίστοιχα ο συντονιστής ύλης και ο συντάκτης στο περιοδικό του δήμου Πανοράματος (Θεσσαλονίκη).
Ίσως η ανοχή στην αντιδεοντολογική συμπεριφορά πολλών δημοσιογράφων, πέρα από το ότι μειώνει την ποιότητα της ενημέρωσης, καθιστά το σύνολο των λειτουργών του Τύπου πιο ευάλωτο στις εργοδοτικές αυθαιρεσίες και την ανεργία.
Υπάρχουν δημοσιογράφοι και όχι μόνο που προσπαθούν να τρυπήσουν το φράγμα της λογοκρισίας. Τυπικοί ή άτυποι εργάτες του επίκαιρου λόγου – με ελάχιστα ή ανύπαρκτα οικονομικά οφέλη, με το ρίσκο της απώλειας της εργασίας τους - δημοσιεύουν αλήθειες και ανεκτίμητες πληροφορίες.
Αγωνιστές του συλλογικού δικαιώματος για μία καλύτερη δημόσια παιδεία, απασχολούμενοι στο χώρο της εκπαίδευσης, απαίτησαν και πέτυχαν την ανακοίνωση³ των προτάσεών τους από το δελτίο ειδήσεων της κρατικής τηλεόρασης (4-5-2010). Μήπως όφειλε το κρατικό κανάλι, χωρίς να βάζει εμπόδια, να μεταδώσει την ανακοίνωση των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών;
Χρειάζεται κόπος για να μάθεις τα νέα· δεν αρκεί το πάτημα ενός κουμπιού.