Σήμερα 2 Νοεμβρίου...‏

Aπό τον Δρ. Νίκο Κρεμμύδα Στην καλλιτεχνική ιστορία της πατρίδας μας, σαν σήμερα 2 Νοεμβρίου, διασταυρώθηκαν δύο γενιές, - 2 Νοεμβρίου του 1...

Aπό τον Δρ. Νίκο Κρεμμύδα

Στην καλλιτεχνική ιστορία της πατρίδας μας, σαν σήμερα 2 Νοεμβρίου, διασταυρώθηκαν δύο γενιές, - 2 Νοεμβρίου του 1911 γεννιέται ο μεγάλος ποιητής, νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης, και 2 Νοεμβρίου 1960 πεθαίνει ο μεγάλος Μαέστρος Δημήτρης Μητρόπουλος. Τα κείμενα, είτε λογοτεχνικά είτε επιστολές προς αγαπημένα πρόσωπα σε ανύποπτο χρόνο, δίνουν το στίγμα του καλλιτέχνη, και πολύ περισσότερο μια γνήσια φωνή της προσωπικής του πορείας, πολλές φορές δυσβάστακτη και μοναχική, τραγικά δυσανάλογη προς την λαμπρή καριέρα και την αποδοχή του κόσμου….
Ο Οδυσσέας Ελύτης , το ονομά του ήταν Οδυσσέας Αλεπουδέλης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης στις 2 Νοεμβρίου του 1911 από εύπορη οικογένεια, και με το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου εγκαταστάθηκε με τους γονείς του στην Αθήνα, όπου σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 ο Ελύτης επιστρατεύτηκε και πολέμησε ως έφεδρος ανθυπολοχαγός. Το 1979, τιμήθηκε με την ανώτερη τιμητική διάκριση στο χώρο της λογοτεχνίας, το βραβείο Νόμπελ. Πέθανε στην Αθήνα στις 18 Μαρτίου του 1996. Στα ποιήματά του διακρίνει κανείς μια βαθιά αίσθηση της ζωής, υγεία και...

σφρίγος που εξωτερικεύονται με την παράθεση συνεχών απροσδιόριστων εικόνων, συνειρμικά δεμένως μεταξύ τους. Ο λόγος του είναι συναισθηματικά φορτισμένος, ακραία ερωτικός, «Επίγραμμα: Πριν απ'τα μάτια μου ήσουν φως / Πριν απ΄τόν Έρωτα έρωτας / Κι όταν σε πήρε το φιλί/ Γυναίκα», ήταν συνάμα ένας κατεξοχήν Έλληνας ποιητής, αγιάτρευτα χτυπημένος από τη γοητεία που ασκεί το άρωμα του Ελληνισμού και της υπόθεσης που λέγεται Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού κόσμου, μέχρι των πνευματικών επιτευγμάτων, και προπάντων της ποίησης. Πολέμησε στην Αλβανία αν και βαρεια άρρωστος,- όχι, δεν έφερε πλαστά πιστοποιητικά για να μην παέι φαντάρος : «Στο μέτωπο, αρρώστησα από βαρύτατο τύφο. Τα νερά που πίναμε, όπου βρίσκαμε, ανάμεσα στα πτώματα των μουλαριών, ήτανε μολυσμένα. Χωρίς να γνωρίζω τι έχω, χρειάστηκε να κάνω τρία μερόνυχτα με τα πόδια κα με ζώο σε βατόδρομο και να διακομισθώ στο Νοσοκομείο Ιωαννίνων. Αλλά είδα στο πρόσωπο των συνστρατιωτών μου τη λάμψη που είναι ικανός ο Ελληνισμός ν' αναδύσει όταν πιστεύει στο δίκιο του. Και γνώρισα από πολύ κοντά την αψηφισιά του θανάτου, την ακατάβλητη θέληση της ζωής που έγινε τελικά και δική μου… »
Διδάκτική κι επίκαιρη στις μέρες μας η γνωστή του φράση : «"Δεν λυπάμαι για τους ποιητές που έμειναν χωρίς κοινόν, λυπάμαι το κοινόν που έμεινε χωρίς ποιητές"!
Ο Δημήτρης Μητρόπουλος, Αρκαδικής καταγωγής, γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1896 στην Αθήνα. Ανήκει στους μεγαλύτερους μαέστρους της ιστορίας. Από πολύ νέος, αρχικά ως συνθέτης και στη συνέχεια κυρίως ως διευθυντής της Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών, υπήρξε πρωτεργάτης της ελληνικής μουσικής. Από το 1930 ξεκίνησε τη μεγάλη διεθνή του σταδιοδρομία που τον οδήγησε τελικά στις ΗΠΑ ως μουσικό διευθυντή της Συμφωνικής της Μιννεάπολης και στη συνέχεια διευθυντή της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης. Παράλληλα διηύθυνε πολλές από τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου. Η διευθυντική του τεχνική, κυρίως χωρίς χρήση μπαγκέτας, υπήρξε απόλυτα προσωπική και παραστατική, με εκφραστική χειρονομία. Ήταν φημισμένος για τη μοναδική του μνήμη- διηύθυνε πάντοτε, ακόμη και στις δοκιμές, χωρίς παρτιτούρα το ευρύτατο ρεπερτόριό του.
Ήταν δεξιοτέχνης πιανίστας και επίσης από τους λίγους που έχουν την ικανότητα να παίζουν στο πιάνο κοντσέρτα διευθύνοντας ταυτόχρονα την ορχήστρα. Φαίνεται ότι ο Μητρόπουλος υπήρξε ο μόνος μουσικός στην ιστορία που μπόρεσε να παίξει και ταυτόχρονα να διευθύνει τόσο δύσκολα και περίπλοκα κοντσέρτα, όπως το 2ο του Μπραμς, σύγχρονα κοντσέρτα των Ρεσπίγκι, Μαλιπιέρο, Ρουσέλ, Κρένεκ κ.ά. και ιδιαίτερα το 3ο Κοντσέρτο για πιάνο του Προκόφιεφ
Ήταν απόλυτα δοσμένος στη μουσική και εργαζόταν εξαντλητικά, με ακούραστο πάθος, ζώντας συχνά μοναχική και λιτή ζωή. Αποσπάσματα από την αλληλογραφία του προς μία φίλη του, δείχνουν την προσωπική του μοναχική πορεία, αλλά και την αφοσίωση του στην τέχνη.. ««Kαμμιά φορά λέω, δεν θα μπορούσα να πάω λίγο να χαρώ σε ένα κινηματογράφο;… Όχι, το καθήκον πρώτα απέναντι στην τέχνη μου, απέναντι στον εαυτό μου. Κι έτσι περνάνε οι ημέρες και οι νύχτες μου ανάμεσα στις παρτιτούρες μου και στην σκέψη μου. Βρίσκω πως είναι μια πολύ καλή εξάσκηση της σκέψης και του κεφαλιού. Αρχίζω λίγο-λίγο όχι μόνο να μην φοβάμαι τη μοναξιά μου, αλλά και να την αποζητώ ως υψίστη απόλαυση.»
(Μιννεάπολις, 15.2.1937) » Κι αλλού γράφει ««... Ένα είναι βέβαιο, ότι είτε εδώ, είτε στον τό­πο μας. θα είμαι πάντα δυστυχισμένος. Αλλά εδώ τουλάχιστον θα είμαι λιγότερο δυστυχισμένος. Εδώ, παρ' όλο που υποφέρω ηθικά, είμαι ηθικά αγνός. Δεν θα ήταν, αλίμονο, το ίδιο στην Αθήνα. Το γνωρίζω πολύ καλά. Στην Αθήνα χτυπιέμαι ηθικά από δύο μεριές, εδώ επί τέλους υποφέρω από τα δικά μου βάσανα που θα υπάρχουν για μέ­να σε όλες τις γωνιές της γης…»
(Μιννεάπολις, 24.12.1938) Στις 2 του Νοέμβρη του 1960, πεθαίνει από καρδιακή προσβολή στο πόντιουμ της Σκάλας του Mιλάνου κατά τη διάρκεια μιας πρόβας της 3ης Συμφωνίας του Gu. Mahler. Υπάρχει αίθουσα με το ονομά του στο Μέγαρο Μουσικής. Την προσεχή μάλιστα Παρασκευή 6 Νοεμβρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αίθουσα «Φίλων της Μουσικής», θα γίνει η απονομή βραβείων σύνθεσης του Διεθνούς Διαγωνισμού «Δημήτρης Μητρόπουλος» πού έχει στόχο την παρακίνηση των νέων συνθετών να εμπνευστούν από την ανιδιοτελή αφοσίωση του Δημήτρη Μητρόπουλου στη μουσική πού πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην Αθήνα, εναλλάξ για διεύθυνση ορχήστρας και σύνθεση, και φέτος η συμμετοχή ήταν εντυπωσιακή, - υποβλήθηκαν 75 υποψηφιότητες από 27 χώρες…