Ο βουλευτής της ΝΔ Κώστας Αγοραστός γράφει στο Press-gr

. Περί «Πράσινης Ανάπτυξης» . Του Κώστα Αγοραστού * . Οι πολιτικές για τον περιορισμό ή/και την προσαρμογή των ανθρώπινων κοινωνιών στις επι...

Κάλεσμα στους Παλαιστίνιους στην Αθήνα! Είστε μόνοι σας... το ελληνόφωνο διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα έχει πουληθεί!

Όνειδος! Ό,τι ντροπιάζει τον άνθρωπο... Αληθινό Ολοκαύτωμα!

.
Περί «Πράσινης Ανάπτυξης»
.
Του Κώστα Αγοραστού*
.
Οι πολιτικές για τον περιορισμό ή/και την προσαρμογή των ανθρώπινων κοινωνιών στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οφειλόμενης σε μεγάλο βαθμό σε ανθρωπογενή αίτια, απασχολούν συστηματικότερα τις κυβερνήσεις. Όμως, η όποια πρόοδος, μέχρι σήμερα ήταν ιδιαίτερα αργή και δυσδιάκριτη. Έτσι, πολλοί βλέπουν την παρούσα παγκόσμια οικονομική κρίση ως ευκαιρία για την ανάδειξη ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου το οποίο θα βασίζεται σε φιλικές προς το περιβάλλον πολιτικές. Η σύνθεση αυτών των πολιτικών έχει ομαδοποιηθεί υπό την έννοια «πράσινη ανάπτυξη». Τα μεθοδολογικά προβλήματα απομόνωσης και ανάλυσης των μέτρων που κατηγοριοποιούνται ως «πράσινα» καθώς και οι βραχυπρόθεσμες σε αντιδιαστολή με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους, απασχολούν τους διεθνείς οργανισμούς και τα διεθνή επιστημονικά fora, όπως ο ίδιος έχω διαπιστώσει με τη συμμετοχή μου σε σημαντικές συνδιασκέψεις στο εξωτερικό εκπροσωπώντας τη Βουλή των Ελλήνων.
Από αυτή τη συζήτηση, πέραν των προφανών που κάθε κυβέρνηση της ΕΕ προωθεί (όπως η αύξηση της συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο), συνάγονται κάποια πρώτα συμπεράσματα.
Πρώτον, είναι γεγονός ότι...

βραχυπρόθεσμα η «πράσινη ανάπτυξη» συνεπάγεται αύξηση των δημοσίων δαπανών ή χορήγηση φοροαπαλλαγών μεγάλης κλίμακας για την παροχή κινήτρων για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη και προώθηση της καινοτομίας. Επίσης, θεμελιώδους σημασίας σε οποιοδήποτε μοντέλο «πράσινης ανάπτυξης», είναι η ορθολογική χρήση και εξοικονόμηση ενέργειας με απώτερο στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας (energy efficiency). Είναι κοινός τόπος ότι βέλτιστη λύση για αυτή την περίπτωση είναι η παροχή οικονομικών κινήτρων για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης (π.χ. των κτιρίων, με τοποθέτηση διπλών ή τριπλών υαλοπινάκων, ενισχυμένων μονώσεων, μείωσης των απωλειών ενέργειας κ.τ.λ.). Αναπόφευκτα, ceteris paribus, η άμεση επιλογή αυτών των μέτρων θα αυξήσει τα δημοσιονομικά ελλείμματα, τα οποία λόγω της παρούσας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης έχουν ανέλθει σε δυσθεώρητα επίπεδα σε σχεδόν όλες τις χώρες της ΕΕ και του ΟΟΣΑ.

Δεύτερον, εναλλακτικά ως προς το πρώτο, μπορεί να επιλεγεί η χρήση οικονομικών αντικινήτρων, δηλαδή η μείωση των επιδοτήσεων (φανερών ή καλυμμένων) για την παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας από στερεά καύσιμα. Στη χώρα μας που έχει μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση από το πετρέλαιο, βέλτιστη λύση θα ήταν η αύξηση, για παράδειγμα, των τιμολογίων της ΔΕΗ ή του φυσικού αερίου ή της φορολόγησης των πετρελαιοειδών, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση. Όμως, επειδή η αύξηση των τιμολογίων πλήττει δυσανάλογα τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, η επιλογή αυτής της λύσης, βραχυπρόθεσμα, μπορεί να συγκρούεται με την υλοποίηση άλλων στόχων οικονομικής και, κυρίως, κοινωνικής πολιτικής.
Τρίτον, προϋπόθεση για «πράσινη ανάπτυξη» είναι ο καθορισμός τιμής για τις εκπομπές άνθρακα (carbon price). Ο καθορισμός αυτής είναι απαραίτητος προκειμένου να διαμορφώσουν οι ιδιώτες επενδυτές την επενδυτική τους στρατηγική, αλλά και για να δοθούν τα σωστά κίνητρα για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη [π.χ. η πιο ελπιδοφόρα, ίσως, νέα τεχνολογία «σύλληψης και ταφής άνθρακα» - Carbon Capture and Storage (CCS) δεν είναι πιθανό να προχωρήσει ευρέως στο στάδιο της εφαρμογής χωρίς να έχει καθοριστεί τιμή άνθρακα]. Επίσης, η «πράσινη φορολογία» και οι μηχανισμοί ανταλλαγής ρύπων μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο. Όμως, το ερώτημα που προκύπτει είναι ποιό μπορεί να είναι το αποτέλεσμα όταν σε ένα παγκόσμιο πρόβλημα εφαρμόζονται αποκλειστικά εθνικές λύσεις. Η οικονομική ανάλυση δείχνει ότι υπάρχουν προβλήματα ανταγωνιστικότητας και τελικά ανεργίας, καθώς οι επιχειρήσεις έχουν κάθε κίνητρο να μετακινηθούν σε χώρες που δεν θα υφίστανται πράσινοι φόροι ή ισοδύναμου αποτελέσματος διοικητικοί περιορισμοί που αυξάνουν το κόστος. Ταυτόχρονα δεν επιτυγχάνεται ο στόχος περιορισμού των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου καθώς απλώς αλλάζει ο τόπος εκπομπής τους.

Έχοντας υπόψη αυτά τα ζητήματα η κυβέρνηση, υπεύθυνα, προτίμησε την παροχή κινήτρων για την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας (φωτοβολταϊκά συστήματα) και της ενεργειακής εξοικονόμησης των κτιρίων στα πλαίσια των μέτρων ενίσχυσης της οικοδομής που ανακοίνωσε και συγκράτησε τα τιμολόγια στο μέτρο του δυνατού. Επίσης σημαντικό είναι και το μέτρο της επιδότησης για την αντικατάσταση των κλιματιστικών. Επιπλέον, εδώ και μια τετραετία υλοποιεί φορολογική μεταρρύθμιση με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών. Η μείωση αυτή αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει «δημοσιονομικός χώρος», ώστε στο μέλλον, να είναι όχι μόνο ευχή, αλλά δυνατή μια δημοσιονομικά ουδέτερη αλλαγή της δομής των φορολογικών εσόδων, σε όφελος των «πράσινων φόρων». Παράλληλα, η κυβέρνηση συνεργάζεται σε όλα τα διεθνή fora με τους εταίρους μας για τις σωστές παγκόσμιες λύσεις στα παγκόσμια προβλήματα, όπως είναι κατεξοχήν η κλιματική αλλαγή.

Έναντι αυτής της αδιαμφισβήτητης πραγματικότητας, στην Ελλάδα διαπιστώνουμε μια ακατάσχετη «συνθηματολογία» του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης περί «πράσινης ανάπτυξης», ως να είναι ο μοναδικός που γνωρίζει την έννοια αυτή. Επίσης, εμφανίζει την «πράσινη ανάπτυξη» ως πανάκεια για «πάσα νόσο», βαφτίζει κάθε νέα επενδυτική πρωτοβουλία ως «πράσινη», αποκρύπτει το γεγονός ότι οι «πράσινες πολιτικές» έχουν βραχυπρόθεσμα σημαντικό οικονομικό κόστος, το οποίο δεν είναι εύκολο να επωμιστούν οι «κατέχοντες», μάλλον το αντίθετο είναι πιθανότερο, και τελικά ευτελίζει ένα αναπτυξιακό μοντέλο που μακροπρόθεσμα θα μπορούσε να συμβάλλει θετικά στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Άγνοια ή, μια ακόμη προχειρότητα, με αποτέλεσμα να μην προτείνει τίποτα συγκεκριμένο εκτός από γενικόλογα συνθήματα που άλλα λένε κι άλλα εννοούν.

* Αν. Καθηγητής Παν. Μακεδονίας, Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Oικονομικών Υποθέσεων, Βουλευτής Λάρισας με τη ΝΔ