Το Νέο Οικονομικό Δόγμα...

«Ο σώζων εαυτόν σωθήτω» Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης Ποτέ η ατμόσφαιρα δεν ήταν τόσο παγωμένη όσο φέτος, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ σ...

«Ο σώζων εαυτόν σωθήτω»

Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

Ποτέ η ατμόσφαιρα δεν ήταν τόσο παγωμένη όσο φέτος, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας. Πολλοί ηγέτες μάλιστα δεν ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση. Ο πρόέδρος Λούλα της Βραζιλίας, που πέρυσι, μετά την ομιλία του στο εναλλακτικό «Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ» των φτωχών του Πόρτο Αλέγκρε, έτρεχε να προλάβει το Νταβός, φέτος προτίμησε να μείνει στη Βραζιλία, στο «Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ» του Βελέμ.
Εκεί, αφού κάλεσε όλους τους αριστερούς ηγέτες της Λατινικής Αμερικής, ξαναθυμήθηκε τον παλιό επαναστάτη αριστεριστή. Του χρόνου έχει εκλογές βλεπετε και εκλογές δίχως...δημαγωγία δεν κερδίζονται. Στη χθεσινή ομιλία του έκανε ένα ρητορικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών : «εδώ και δεκαετίες», είπε, «οι ΗΠΑ και η Ευρώπη, μέσω του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, μας δίνουν εντολές να ανοίξουμε τις αγορές μας στα προϊόντα τους και να περιορίσουμε τις δραστηριότητες του κράτους μας. Τώρα, και αφού οι χώρες αυτές από απληστία και ανευθυνότητα δημιούργησαν την κρίση ξαναεπιστρέφουν στο κράτος-σωτήρα. Αυτή η κρίση είναι η δική τους κρίση, όχι η δική μας. Τώρα το ΔΝΤ οφείλει να πει και σε αυτούς πως θα ξεπεράσουν την κρίση (δηλαδή πως θα βουλιάξουν περισσότερο). Εμείς πάντως δεν είμαστε διατεθειμένοι να ξεπεράσουμε την κρίση σε βάρος του εργάτη και του αγρότη μας».
Και ενώ το κλίμα στο «Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ» είναι θερμό και αισιόδοξο όσο ποτέ, στο παγωμένο Νταβός, η Καγκελάριος της Γερμανίας, ασκούσε χθες για πρώτη φορά δριμύτατη κριτική στον Μ. Ομπάμα για το σχέδιο στήριξης της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και για τo σχέδιο-πρόταση νόμου του Κογκρέσου «Buy American». «Ο προστατευτισμός δεν είναι η λύση», έλεγε η καγκελάριος, της περισσότερο εξαρτημένης από τις εξαγωγές χώρας του κόσμου. Η Καγκελάριος της Γερμανίας κάνει πως δεν γνωρίζει αυτό που ξέρει και ο πιο άσχετος περί των οικονομικών, πως δηλαδή, «δεν υπάρχει, ούτε πρόκειται ποτέ να υπάρξει ένα μοντέλο ανάπτυξης που να έχει μόνο κερδισμένους και να ισχύει για όλες τις χώρες. H ομάδα των επτά πλουσιότερων χωρών, γνωστή σαν G7, μέσω των διεθνών οργανισμών που ελέγχει, «έπειθε» δια του εξαναγκασμού και μέσω των ντόπιων «κολαούζων» της, όλες τις άλλες χώρες, πως ότι συμφέρει τις «επτά αδερφές» συμφέρει και όλους μας. Μετά την πλήρη αποτυχία των διεθνών οργανισμών να προβλέψουν, έστω κατ ελάχιστον την κρίση, η Μέρκελ πρότεινε χθες στο Νταβός «τη δημιουργία ενός Παγκόσμιου Οικονομικού Συμβουλίου μέσα στον ΟΗΕ». Αφού πέτυχε δηλαδή ο ΟΗΕ στο να καθιερώσει την παγκόσμια ειρήνη, θα αναλάβει τώρα να εγγυηθεί και την παγκόσμια οικονομική ειρήνη!!!
Το θετικό από την παγκόσμια οικονομική κρίση, ήταν το ξεσκέπασμα των αντιφάσεων και αντιθέσεων που υπάρχουν στα κράτη και στις κοινωνίες και η αποκάλυψη της αλήθειας. Οσοι ασχολούνται με τα οικονομικά γνωρίζουν ότι Οι διασημότεροι θεωρητικοί προστατευτισμού της εθνικής οικονομίας, οι οποίοι έγιναν γνωστοί σαν εκπρόσωποι του «Οικονομικού Εθνικισμού» του 19ου αιώνα, ήταν ο Γερμανός F. List και ο Αμερικανός H.C. Carey. Όταν στις αρχές του 19ου αιώνα, η βιομηχανικά προχωρημένη Αγγλία πλημμύριζε με τα βιομηχανικά προϊόντα της τις διεθνείς αγορές, οι ως άνω δύο θεωρητικοί έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου.
Ο πρώτος δημιούργησε το Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Οικονομίας της Γερμανίας βάζοντας περιορισμούς στην εισαγωγή βιομηχανικών προϊόντων από την Αγγλία, μέχρι την περίοδο σταθεροποίησης της γερμανικής βιομηχανίας.
Την ίδια περίοδο ο Carey, ακόμη πιο «φονταμενταλιστής», ζητούσε όχι μόνο τον προσωρινό αλλά το μόνιμο προστατευτισμό και μάλιστα σε όλα τα προϊόντα ακόμη και τα αγροτικά. «Δεν μπορεί η Αγγλία να αγοράζει φθηνά τις πρώτες ύλες και να μεταπουλάει ακριβά τα βιομηχανικά προϊόντα, κρατώντας τις ΗΠΑ σε αποικιακή κατάσταση», έγραφε τότε ο H.C. Carey.
Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούσαν τότε οι List και Carey, δεν έχουν σήμερα κανένα λόγο να τα χρησιμοποιήσουν οι ΗΠΑ και η Γερμανία, χώρες καθαρά εξαγωγικές χώρες, δεν παύουν όμως να έχουν ισχύ για τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Για ποια παγκοσμιοποιημένη ελεύθερη αγορά μπορούμε να μιλάμε, όταν η ελευθερία για ισότιμες και δίκαιες ανταλλαγές ανήκει μόνο σε μερικές εκατοντάδες ή χιλιάδες ανθρώπων, που ελέγχουν τα βασικότερα προϊόντα και ρυθμίζουν τις τιμές τους μέσα από τους όρους εμπορίου (terms of trade) και τα χρηματιστήρια ;
Το Νταβός θυμίζει φέτος ένα ναυάγιο, όπως και η παγκόσμια οικονομία. Tα μέχρι χθες αγέρωχα και γεμάτα αυτοπεποίθηση στελέχη των πολυεθνικών εταιρειών, που στο Νταβός έπαιζαν τους παντογνώστες-ξερόλες, φέτος θυμίζουν τρομαγμένα ποντίκια, που βλέπουν το σκάφος να μπάζει από παντού, ανήμποροι να αντιδράσουν. Το κυρίαρχο οικονομικό δόγμα αυτήν τη στιγμή, σε παγκόσμιο και σε εθνικό επίπεδο, είναι το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Αν δεν σηκώσουμε κεφάλι τώρα, που οι «νταβατζήδες», του εσωτερικού και τους εξωτερικού, τα έχουν χαμένα, όχι μόνο «θα πληρώσουμε τη νύφη», αλλά στο τέλος θα πληρώσουμε και τον κουμπάρο. Ποτέ στην ιστορία, ούτε καν στη φεουδαρχία, τόσος πλούτος δεν συσσωρεύτηκε στα χέρια τόσο λίγων άπληστων, με πρόσχημα, πως όλα αυτά γίνονται για την κοινή ευημερία μας.