Εκπαιδευτής Σκύλων “σκαλίζει” το θέμα της χορήγησης Ψυχοτρόπων Φαρμάκων σε σκύλους!

Διαστάσεις φαίνεται να παίρνει το θέμα χορήγησης ψυχοτρόπων ουσιών σε σκύλους, όπως...

Διαστάσεις φαίνεται να παίρνει το θέμα χορήγησης ψυχοτρόπων ουσιών σε σκύλους, όπως...
παρουσιάζεται από επιστολές που έχουν ανταλλαγεί ανάμεσα σε εκπαιδευτή σκύλων με τον ΕΟΦ, το Υπουργείο Υγείας και Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης!

O εκπαιδευτής σκύλων Χρήστος Κούτσης, (ο οποίος μάλιστα είναι πρώην δημοσιογράφος της δεκαετίας του '90), έχει ξεκινήσει μια έρευνα την οποία παρουσιάζει τμηματικά μέσω της ιστοσελίδας του και με συνεχείς αναρτήσεις στα social media!
Μέσα από τις επιστολές του φέρεται να υποστηρίζει ότι ψυχοτρόπα φάρμακα, όπως αντικαταθλιπτικά, δίνονται για θέματα συμπεριφορών σε σκύλους και όχι για σοβαρές ασθένειες!
Παράλληλα εντύπωση κάνει ότι αφήνει αιχμές για την χρήση ανθρώπινων ψυχοτρόπων φαρμάκων και όχι κτηνιατρικών, ενώ τονίζει την αδυναμία του κράτους να ελέγξει με τους μηχανισμούς του τις πραγματικές διαστάσεις του θέματος!
Το "press-gr" δημοσιεύει σήμερα τις επιστολές και τις απαντήσεις των αρμοδίων φορέων και παρακολουθούμε το θέμα από κοντά!
Ν. Κ.

Η επιστολή του ΕΟΦ
κ. Κούτση, καλημέρα σας, σε συνέχεια της τηλεφωνικής μας επικοινωνίας και σχετικά με τα ψυχοτρόπα φάρμακα για κτηνιατρική χρήση τα οποία είναι αδειοδοτημένα στη χώρα μας, σας αναφέρω ότι εθνικά αδειοδοτημένο είναι μόνο το σκεύασμα Dog Drug 1 (...). Κεντρικά αδειοδοτημένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων τα οποία μπορούν να κυκλοφορούν σε όλα τα κράτη-μέλη της Ένωσης, άρα και στην Ελλάδα, είναι τα: Dog Drug 2 (...), Dog Drug 3 (...), Dog Drug 4 (...) & Dog Drug 5 (...).
Όσον αφορά στη χρήση ανθρώπινων φαρμάκων στα ζώα, σας παραθέτω παρακάτω το Άρθρο 11 της ΚΥΑ 282371 του 2006 την οποία σας επισυνάπτω και ολόκληρη.
«Άρθρο 11 (Άρθρο 10 Οδηγίας 2001/82/ΕΚ όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 παράγραφος 6 της Οδηγίας 2004/28/ΕΚ) 1. Εφόσον δεν υπάρχει εγκεκριμένο κτηνιατρικό φάρμακο για τη θεραπεία ασθένειας ενός είδους ζώων που δεν χρησιμοποιείται για την παραγωγή τροφίμων, όλως εξαιρετικώς, ο κτηνίατρος δύναται, υπό την άμεση προσωπική του ευθύνη και ιδίως για να αποφευχθεί απαράδεκτη ταλαιπωρία του ζώου, να χρησιμοποιήσει για την αγωγή του συγκεκριμένου ζώου: α) ένα κτηνιατρικό φάρμακο εγκεκριμένο από τον ΕΟΦ, σύμφωνα με την παρούσα υπουργική απόφαση ή τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 726/2004 για χρήση σε ζώα άλλου είδους, ή και για χρήση σε ζώα του ιδίου είδους αλλά για διαφορετική ασθένεια, ή β) αν δεν υπάρχει το φάρμακο που αναφέρεται στο σημείο α), είτε: i ένα φάρμακο εγκεκριμένο για ανθρώπινη χρήση από τον ΕΟΦ ή σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, είτε ii ένα κτηνιατρικό φάρμακο εγκεκριμένο σε άλλο κράτος μέλος σύμφωνα με διατάξεις ανάλογες της παρούσας σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 2001/82/ΕΚ, όπως ισχύει για χρήση στο ίδιο ή σε άλλο είδος είτε για την ίδια είτε για άλλη ασθένεια, ή γ) αν δεν υπάρχει το φάρμακο που αναφέρεται στο εδάφιο β), ένα κτηνιατρικό φάρμακο που παρασκευάζεται αμέσως πριν από τη χρήση από φαρμακοποιό και βάσει συνταγής κτηνιάτρου. Ο κτηνίατρος χορηγεί το φάρμακο προσωπικά ή μέσω τρίτου προσώπου υπό την ευθύνη του κτηνιάτρου.»
Με εκτίμηση
Σχετικό: Αντικαταθλιπτικά και Ψυχοτρόπα φάρμακα για το Σκύλο – Όλη η αλήθεια! Μέρος Α’

Η απάντηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης - Η επιστολή του εκπαιδευτή σκύλων Χρήστου Κούτση
Σε συνέχεια της τηλεφωνικής μας συνομιλίας και στα πλαίσια της έρευνας που ενημέρωσα ότι διεξάγω για την χρήση αντικαταθλιπτικών και ψυχοτρόπων σκευασμάτων σε σκύλους στην Ελλάδα σας αποστέλλω τα παρακάτω ερωτηματικά που προκύπτουν από στοιχεία που έχω συγκεντρώσει μέχρι τώρα και δείχνουν να αγγίζουν και τον τομέα της δημόσιας υγείας!
Σε επιστολή που απέστειλα προς τον ΕΟΦ ζητώντας την λίστα των ψυχοτρόπων που χρησιμοποιούνται σε σκύλους η απάντηση που έλαβα αφορούσε εθνική έγκριση προς ένα μόνο κτηνιατρικό σκεύασμα (...).
Επίσης 4 κτηνιατρικά σκευάσματα που έχουν εγκριθεί στην ευρωπαϊκή ένωση (...), (...), (...) & (...), τα οποία όμως δείχνει άγνωστο εάν εισάγονται στην Ελλάδα.
Με δεδομένη την γνώση μου για χορήγηση ψυχοτρόπων ανθρώπινων σκευασμάτων σε σκύλους ο ΕΟΦ επίσης μου απάντησε με την νομοθεσία που θέτει τον κτηνίατρο υπεύθυνο για την επιλογή μιας τέτοιας αγωγής.
“Εφόσον δεν υπάρχει εγκεκριμένο κτηνιατρικό φάρμακο για τη θεραπεία ασθένειας ενός είδους ζώων που δεν χρησιμοποιείται για την παραγωγή τροφίμων, όλως εξαιρετικώς, ο κτηνίατρος δύναται, υπό την άμεση προσωπική του ευθύνη και ιδίως για να αποφευχθεί απαράδεκτη ταλαιπωρία του ζώου, να χρησιμοποιήσει για την αγωγή του συγκεκριμένου ζώου”.
Τα ψυχοτρόπα προορίζονται για καταγεγραμμένες ασθένειες προς τον άνθρωπο, ενώ όσων αφορά στο σκύλο για προβλήματα συμπεριφορών που στην καλύτερη περίπτωση συνδέονται με κάτι που θυμίζει ασθένεια όπως αναφορές αγχώδους διαταραχής ή συμπεριφορές που χαρακτηρίζονται αόριστα ψυχαναγκαστικές!
Όπως αντιλαμβάνεστε ο κίνδυνος αλόγιστης συνταγογράφησης με φάρμακα ψυχοτρόπα για τα οποία σειρά φαρμακευτικών εταιριών έχουν καταδικαστεί για αθέμιτους τρόπους προώθησής τους και με δεδομένες τις παρενέργειες τους, που σε πολλές περιπτώσεις είναι άγνωστες είναι παραπάνω από υπαρκτός.
Επίσης αξίζει να αναφερθεί ότι η χορήγηση τους είναι δικαίωμα όλων των κτηνιάτρων ακόμα και εάν δεν έχουν ειδικευμένες σπουδές που αφορά τον συγκεκριμένο τομέα, αφού στην Ελλάδα μόνο ένας κτηνίατρος έχει χαρακτηριστεί ως ειδικός συμπεριφοράς.
Ακόμα είναι στην διακριτική ευχέρεια κάποιου να συνταγογραφήσει ένα ανθρώπινο ψυχοτρόπο χωρίς να μπορεί να ελεγχθεί εάν το κάνει για συμπεριφορές που οφείλονται σε πλημμελή φροντίδα των ιδιοκτητών που δεν απευθύνθηκαν σε εκπαιδευτή σκύλων ως πλέον ειδικού και εάν τηρείται ο κανόνας ωφέλειας και ρίσκου.
Είμαι υποχρεωμένος να υπενθυμίσω ότι ακόμα και η ανθρώπινη ψυχιατρική είναι γνωστό ότι μαστίζεται από σειρά λαθών και διαγνώσεων που έχουν προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα από εκείνο που κλίθηκαν να αντιμετωπίσουν. Επί παραδείγματος οφείλω να ονομάσω ένα φάρμακο που σε καμιά περίπτωση δεν στοχοποιώ άλλα καθιστά σαφή την επικινδυνότητα με την οποία αυτή τη στιγμή είμαστε αντιμέτωποι όσων αφορά την υγεία του σκύλου αλλά και τις πιθανές συνέπειες για έναν άνθρωπο που ζει μαζί του!
Το ψυχοτρόπο τρικυκλικό αντικαταθλιπτικό (...) της εταιρίας (...), που βασίζεται στην ψυχοτρόπο ουσία (...) συνταγογραφείται στην Ελλάδα στους ανθρώπους για τη θεραπεία της κατάθλιψης κυρίως της ενδογενούς.
Άλλες ψυχολογικές καταστάσεις που μπορεί να θεραπευθούν με το (...) είναι ψυχαναγκαστικές-καταναγκαστικές διαταραχές, φοβικές διαταραχές και διαταραχές πανικού. Οι παρενέργειες που συνοδεύουν την λήψη του είναι σοβαρές και δεκάδες και δεν αποτελεί πλέον καν φάρμακο πρώτης εκλογής στους ανθρώπους για τους ψυχιάτρους αφού τα τρικυκλικά έχουν σχεδόν αντικατασταθεί από τα SSRI που δεν έχουν τόσες παρενέργειες.
Το φάρμακο αυτό σήμερα συνταγογραφείται όπως φαίνεται παρακάτω στην Ελλάδα από κτηνιάτρους σε σκύλους για προβλήματα συμπεριφοράς και όχι για ασθένειες! Το κτηνιατρικό «αδελφάκι» του (...) στην Ευρώπη είναι το (...) το οποίο συνταγογραφείται ως συμπληρωματική θεραπεία σε σκύλους των διαταραχών που σχετίζονται με αποχωρισμό, οι οποίες εκδηλώνονται με καταστροφική τάση και ακατάλληλη αφόδευση και ούρηση και μόνο σε συνδυασμό με τεχνικές αλλαγής της συμπεριφοράς.
Δηλαδή για συμπεριφορές που λύνονται με απλή εκπαίδευση και για συμπεριφορές φυσικές που θα μπορούσαν να οφείλονται σε αμέλεια η πλημμέλεια ενός ιδιοκτήτη στις υποχρεώσεις του και που λείπει πολλές ώρες από το σπίτι γιατί εργάζεται.
Επίσης, η έκφραση συμπληρωματική θεραπεία δεν κάνει σαφή καν την αναγκαιότητα της χρήσης του σοβαρού αυτού φαρμάκου ενώ καμία ασθένεια δεν αναφέρεται και είναι ξεκάθαρο ότι απλά εξυπηρετείτε ο ανθρώπινος τρόπος ζωής και όχι η υγεία του σκύλου!
Αυτό είναι μόνο ένα δείγμα από αναπάντητα ερωτηματικά τα οποία όπως καταλαβαίνετε είναι σαφές ότι αφήνουν περιθώρια αλόγιστης συνταγογράφησης από μη ειδικευμένους στην συμπεριφορά κτηνιάτρους ειδικά σε περιόδους όπου τα φαρμακευτικά σκάνδαλα μαστίζουν την χώρα.
Παράλληλα αυτό γίνεται σε ένα πρόσφορο πεδίο όπου δεν μπορεί να υπάρξει καταγγέλλων αφού οι σκύλοι δεν μιλάνε και τα ανθρώπινα ψυχοτρόπα δεν αναφέρουν παρενέργειες προς σκύλους για να ενημερωθούν οι ιδιοκτήτες!
Επίσης η λειτουργία αυτών των φαρμάκων όπως αναφέρεται άλλωστε και στα φύλλα οδηγιών είναι άγνωστη στον εγκέφαλο και έτσι μια πιθανή επικίνδυνη διαφοροποίηση συμπεριφοράς ενός σκύλου προς τον άνθρωπο ακόμα και μετά από χρόνια δεν θα συνδεθεί με την λήψη του φαρμάκου αλλά δεν μπορεί και να αποκλειστεί.
Σας παρακαλώ λοιπόν για την απάντηση σας και για το πλαίσιο που διασφαλίζει
α) την ασφάλεια του ανθρώπου που ζει με έναν σκύλο που του χορηγήθηκε μια τέτοια αγωγή,
β) την ασφάλεια του σκύλου που μπορεί να του συνταγογραφηθεί μια αγωγή όχι για ασθένεια αλλά για μια απλή συμπεριφορά και
γ) τον έλεγχο πιθανής αλόγιστης συνταγογράφησης που θα μπορούσε να εξυπηρετεί ακόμα και συμφέροντα!
Κλείνοντας οφείλω να διαχωρίσω τις ελάχιστες ακραίες περιπτώσεις ψυχοπαθολογίας σκύλων (ακόμα και δεν έχουν συγκεκριμένη αναφορά σε ασθένεια) που μπορούν να θέσουν σε απόλυτο κίνδυνο την ζωή τους (αυτοτραυματισμοί) ή τον περίγυρό τους και που εφόσον τίποτα άλλο δεν απέδωσε θα ήταν θεμιτή η χρήση ενός σοβαρού ψυχοτρόπου φαρμάκου.
Στόχος μου άλλωστε δεν είναι η δαιμονοποίηση των φαρμάκων αλλά η σωστή χρήση τους και η προστασία ανθρώπου και σκύλου!
Σας ενημερώνω ότι η έρευνα που κάνω έχει συνεχείς δημοσιοποιήσεις στα κοινωνικά δίκτυα και σύντομα πρόκειται να διοργανώσω ημερίδα για το θέμα.
Προσωπικά στοιχεία για την ιδιότητα μου ως δημοσιογράφου αλλά και εκπαιδευτή σκύλων μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα μου www.dogsmind.gr ενώ για κάθε επικοινωνία μαζί μου το κινητό μου τηλέφωνο είναι…
Εν αναμονή της απάντησης σας και με εκτίμηση στο έργο σας
Χρήστος Κούτσης

Η απάντηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης!
Αγαπητέ κ. Κούτση, σχετικά με το θέμα θα θέλαμε να επισημάνουμε τα ακόλουθα : σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία τόσο για τα κτηνιατρικά φάρμακα όσο και για την άσκηση του κτηνιατρικού επαγγέλματος, ο κτηνίατρος είναι ο μόνος ειδικός επιστήμονας υπεύθυνος για την αντιμετώπιση των ασθενειών των ζώων (παραγωγικών και ζώων συντροφιάς) και την προφύλαξη από αυτές, καθώς και υπεύθυνος για την εφαρμογή των ορθών κανόνων κτηνιατρικής κλινικής διαχείρισης, της υγείας και ευζωίας τους. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις της αριθ. 282371/2006 ΚΥΑ (ΦΕΚ 731Α΄) σε συμμόρφωση με τις Οδηγίες 2001/82/ΕΚ και 2004/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί κοινοτικού κώδικα για τα κτηνιατρικά φάρμακα, ο κτηνίατρος δύναται να χρησιμοποιήσει ένα φάρμακο εγκεκριμένο για ανθρώπινη χρήση, εφόσον δεν υπάρχει αντίστοιχο εγκεκριμένο κτηνιατρικό φάρμακο, υπό την άμεση προσωπική του ευθύνη και ιδίως για να αποφευχθεί η απαράδεκτη ταλαιπωρία του ζώου. Επομένως, ο κτηνίατρος είναι αυτός που θα κρίνει τη χορήγηση ή μη μίας φαρμακευτικής αγωγής στα ζώα, σύμφωνα πάντα με τη διεθνή επιστημονική γνώση και βιβλιογραφία. Παραμένουμε στη διάθεσή σας.
Με εκτίμηση,
...Προϊσταμένη Τμήματος Κτηνιατρικών Φαρμάκων, Καταλοίπων & Κτηνιατρικών Εφοδίων
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΖΩΩΝ, ΦΑΡΜΑΚΩΝ & ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ, ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ & ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΦΟΔΙΩΝ
Σχετικό: Αντικαταθλιπτικά και Ψυχοτρόπα φάρμακα για το Σκύλο – Ηαπάντηση του Υπουργείου  Αγροτικής Ανάπτυξης

Η απάντηση του εκπαιδευτή σκύλων Χρήστου Κούτση:
“Δυστυχώς Κυρία... η απάντηση σας δεν αποτελεί παρά επανάληψη της νομοθεσίας που σας έστειλα και απλή αναφορά σε ένα ακόμα νομικό πλαίσιο! Τα δύο νομικά πλαίσια για τα οποία με ενημερώνετε αναφέρονται σαφώς σε ασθένεια και όχι σε όσα περιγράφω στην επιστολή μου!
Καμία ερώτηση που τέθηκε δεν απαντήθηκε και πάρα το γεγονός ότι ο κύριος... με είχε ενημερώσει για συνάντηση μετά τις γιορτές στο υπουργείο, μου απαντήσατε με ένα κείμενο και με παραπομπές!
Λυπάμαι ειλικρινά εάν νομίζετε ότι το θέμα δεν είναι άξιο προσοχής και εάν νομίζετε ότι το θέμα καλύπτεται από αυτή την νομοθεσία!”

Δεύτερη επιστολή προς τον ΕΟΦ!
Κυρία... ειλικρινά ευχαριστώ για την άμεση ανταπόκριση σας.
Προκειμένου να ξεκαθαριστεί το πλαίσιο από την πλευρά του ΕΟΦ και με δεδομένο ότι ήδη έχω ξεκινήσει συζητήσεις για το συγκεκριμένο θέμα με τα υπουργεία Υγείας και Αγροτικής Ανάπτυξης, εάν μπορείτε θα χρειαστώ ακόμα μερικές διευκρινήσεις.
Αναγκάζομαι να χρησιμοποιήσω ονομασίες φαρμάκων χωρίς καμία διάθεση στοχοποίησης τους από πλευράς μου και μόνο για λόγους πληροφοριακούς.
Όπως με ενημερώσατε στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει με έγκριση το σκεύασμα... (https://dogsmind.gr/antikatathliptika-psihotropa-kai-skilos-3/) το οποίο μετά από έρευνα διαπίστωσα ότι δεν εισάγεται στην Ελλάδα εδώ και περίπου μια δεκαετία.
Φαίνεται πάλι σύμφωνα με στοιχεία ότι στην θέση του κτηνιατρικού φαρμάκου δίδεται το ανθρώπινο φάρμακο... που περιέχει την ίδια ακριβώς ουσία και καταλαβαίνω ότι αυτό είναι στα πλαίσια της νομοθεσίας που μου αποστείλατε.
Η νομοθεσία όμως υποδεικνύει ασθένεια όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ενώ η χρήση του... στην ευρωπαϊκή ένωση άρα και της ουσίας (...) είναι σύμφωνα με τις ενδείξεις του φαρμάκου: «Συμπληρωματική θεραπεία σε σκύλους των διαταραχών που σχετίζονται με αποχωρισμό, οι οποίες εκδηλώνονται με καταστροφική τάση και ακατάλληλη αφόδευση και ούρηση και μόνο σε συνδυασμό με τεχνικές αλλαγής της συμπεριφοράς».
Όπως καταλαβαίνετε η αόριστη ένδειξη δεν αποτελεί σαφή ασθένεια όπως αναφέρει η νομοθεσία μια που οι συμπεριφορές που περιγράφονται θα μπορούσαν να εκδηλωθούν και από υγιή σκύλο που υποχρεώνεται σε πολλές ώρες παραμονής σε σπίτι χωρίς συντροφιά λόγω πλημμελούς φροντίδας του από τους ιδιοκτήτες του.
Επίσης η ένδειξη επιτρέπει την χρήση του φαρμάκου μόνο υπό τον συνδυασμό εκπαίδευσης του σκύλου στην επιθυμητή συμπεριφορά.
Θέλω λοιπόν να ρωτήσω εάν θεωρείτε ότι ο νόμος και το απόσπασμα που μου αποστείλατε «Άρθρο 11 (Άρθρο 10 Οδηγίας 2001/82/ΕΚ όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 παράγραφος 6 της Οδηγίας 2004/28/ΕΚ) αφορά στο συγκεκριμένο παράδειγμά ή η συνταγογράφηση είναι έξω από τα πλαίσια του νόμου σε αυτή την περίπτωση;
Δεύτερον ποιες είναι οι υποχρεώσεις του κτηνιάτρου κατά την συνταγογράφηση πιθανώς του... στην θέση του...;
Πως τηρεί την ένδειξη του φαρμάκου όταν είναι υποχρεωμένος να το κάνει μόνο σε συνδυασμό με τεχνικές αλλαγής της συμπεριφοράς. Επίσης για ποια δεδομένα του φαρμάκου οφείλει να ενημερώσει τον ιδιοκτήτη του σκύλου εφόσον στο «ανθρωπινό σκεύασμα» δεν αναφέρονται παρενέργειες και ενδείξεις για σκύλο και φυσικά πως ελέγχεται το ότι το φάρμακο δίδεται στα πλαίσια θεραπείας ενός σκύλου και όχι διευκόλυνσης του τρόπου ζωής του ανθρώπου που έχει το σκύλο;
Επίσης, το παράδειγμά που σας έφερα αφορά μια ουσία εγκεκριμένη τουλάχιστον στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε κτηνιατρικό φάρμακο που εάν δεν λάβουμε υπόψιν τα παραπάνω θα μπορούσε να αιτιολογεί την χρήση του αντίστοιχου ανθρωπίνου υπό την ευθύνη του κτηνίατρου.
Τι γίνεται στην περίπτωση που η ουσία δεν είναι καν εγκεκριμένη ως χρήση σε κάποιο κτηνιατρικό φάρμακο που «φωτογραφίζει» την χρήση κάποιου αντίστοιχου ανθρώπινου;
Ως παράδειγμα αυτή τη φορά και πάλι χωρίς πρόθεση οποιασδήποτε στοχοποίησης σας αναφέρω την ουσία... (...).
Μπορεί ένας κτηνίατρος να συνταγογραφήσει την συγκεκριμένη ουσία σε ανθρώπινο σκεύασμα σε ένα σκύλο στα πλαίσια του νόμου που μου αναφέρατε;
Πιθανή συνταγογράφηση της επίσης θα σήμαινε θεραπεία ή κλινική δοκιμή;
Φυσικά και σε αυτή την περίπτωση ποιες είναι οι υποχρεώσεις του κτηνίατρου έναντι του ιδιοκτήτη;
Πως διασφαλίζεται η ένδειξη υπό την οποία χορηγείται με ποιες αντενδείξεις παρενέργειες και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Ένα τελευταίο ερώτημα με δεδομένο ότι ζούμε και σε μια εποχή γεμάτη από σκάνδαλα που αφορούν σε φαρμακοβιομηχανίες. Πως μπορούμε να γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή πόσα και ποια από τα ανθρώπινα ψυχοτρόπα φάρμακα που αγοράζονται μπορεί να αφορούν σε χρήση προς σκύλους ή άλλα κατοικίδια;
Εύχομαι να μην σας κούρασα με ειλικρινή εκτίμηση στο έργο σας, σας εύχομαι καλές γιορτές και καλή ανάσταση εν αναμονή της ανταπόκρισης σας! (Συνημμένα σας αποστέλλω και το φύλλο οδηγιών του (...)
(τέλος επιστολής)
Σχετικό:  Αντικαταθλιπτικά και Ψυχοτρόπα φάρμακα για το Σκύλο